Bu da bebeğin ömür boyu ağır bir bedel ödemesi anlamına geliyor.
Ailelerin bebek bakımında yaptığı hatalar, kalça çıkığı sorununun Türkiye’de bu çağda bile ortaya çıkmasına neden oluyor. Kundak cehaleti, bebeği hatalı taşıma, yürüteç sevdası ve yanlış bezleme çocukların geleceğini karartabiliyor.
Bebeği kalça çıkığından korumak için ailelerin bu hatalı davranışlardan kaçınması ve var olan sorunu erken dönemde tespit etmek için de ilk üç haftada ultrasonografi yaptırması çok önemli. Zira kalça çıkığı ilk üç ayda teşhis edilirse, alçıya ve ameliyata gerek kalmıyor, tedavi için basit bir bandaj yeterli oluyor.
Türkiye’de yılda yaklaşık 1 milyon 350 bin doğum oluyor. Kalça çıkığı ve kalça gelişim problemleri, her bin doğumdan 15’inde görülüyor. Yani yılda yaklaşık 20 bin bebek kalça çıkığı ile doğuyor veya kalça gelişim problemleri ortaya çıkıyor. “Kalça çıkığı, erken dönemde tedavisi kolay, geç dönemde ise zor bir hastalıktır” diyen Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Doğan, kalça çıkığıyla ilgili bilgi verdi ve ailelere uyarılarda bulundu. İşte Doç. Doğan’ın anlatımıyla kalça çıkığı sorunu:
“Kalça çıkığı, halk arasında genellikle doğum sırasında bebeğin bacaktan tutularak çekilmesi sonucu oluşan bir durum olarak bilinir. Oysa çoğu zaman bebek daha anne karnındayken kalça çıkıktır ya da kalçanın gelişimi yetersiz kalmıştır. Kalça çıkığı aslında önlenebilir bir sakatlıktır. Ancak ailenin bebeğe yapacağı yanlış uygulamalar, bebeğin sakat kalmasına yol açabileceği gibi, doğru eylemler sorunsuz tamamen iyileşmesini sağlayabilir.
BASİT BİR ULTRASON YETER!
Kalça çıkığı veya gelişme problemini anlamak için bebeklik döneminde en ideal yöntem; 3 ila 6. haftalar arasında kalçaların muayenesi ve ultrasonografi ile incelenmesidir. Bunun, çocuk ortopedisi ile ilgilenen ve çocuk kalçalarının ultrason tetkiki konusunda eğitim olan bir ortopedist tarafından değerlendirilmesi daha uygundur.
RÖNTGENE GEREK YOK
Kalçaların ultrasonografik değerlendirmesi ağrısız, acısız ve herhangi bir girişim gerektirmeyen, poliklinik şartlarında anne ve babanın nezaretinde yapılabilen çok kısa ve basit bir yöntemdir. Problemli bebeklerin zamanında yakalanarak ameliyatsız düzelme şansını elde etmelerini sağlayan ultrasonografi yöntemi, birçok gelişmiş ülkede rutin uygulamaya girmiştir. İlk iki ayda çoğu zaman röntgen çektirmenin hiç bir değeri yoktur; gereksiz para ve zaman kaybıdır. Aynı zamanda çocuklar gereksiz yere radyasyona maruz kalmaktadırlar.
İLK 3 AYDA TEŞHİS EDİLİRSE AMELİYAT GEREKMEZ
Tüm hastalıklarda olduğu gibi kalça çıkığı sorununda da erken teşhis hayat kurtarıyor. İlk 3 ayda, alçısız ve ameliyatsız basit bir bandajlama yöntemiyle tamamen normal bir kalça elde etme şansınız yüzde 95’in üzerindedir. Kalça çıkığı, gelişimsel bir sorun olduğu için, tedavi gören tüm çocukların erişkin yaşa kadar gözlem altında olması ve yıllık kontrollerini aksatmaması gerekir. Şüpheli durumlarda en kısa zamanda çocuk ortopedisi ile ilgilenen bir ortopediste başvurmak bebeğinizin geleceğini kurtarabilir. Bu, hem sorunun ortaya çıkmasını engeller, hem de bazı küçük problemlerin daha komplike hale gelmeden basit yöntemlerle düzeltilmesini sağlar.
BEBEĞİNİZİN GELECEĞİ İÇİN KUNDAKTAN VAZGEÇİN
Bebeklerde kalçaların normal ve iyi yönde gelişebilmesi için bebekler uygun şekilde bilinçli olarak beslenmeli, tutulmalı ve taşınmalıdır. Ancak ne yazık ki günümüzde halen ailelerin bebeğin büyütülmesi sırasında yaptığı hatalar kalça çıkığına neden oluyor. İşte o hatalar:
• KUNDAK YAPMAK: Maalesef ülkemizde hala bazı yörelerde bebeklere kundak uygulaması yaygın olarak yapılmaktadır. Her yıl binlerce çocuğun kalça problemlerinin ortaya çıkmasında, kundağın olumsuz rolü artık kesin olarak bilinmektedir. Bebekler kesinlikle kundak yapılmamalı.
• YANLIŞ BEZLEME: Hazır bezler, herhangi bir bez bağlanmasına göre kesinlikle daha sağlıklı olmakla beraber, ülkemizde üretilen bezlerin hiç birinin boyutu bir diğerini tutmamaktadır. Bezin, dar ve küçük olması, kasık hizasında bağlanması kalça gelişimini olumsuz yönde etkileyen faktörlerdir. Bezler geniş ve büyük olmalı, göbek hizasının üstünden bağlanmalı.
• HATALI GİYSİLER: Bebeklere bazen ekonomik nedenlerle, bazen de yanlış alışkanlıklar yüzünden dar ve küçük giysiler giydirilmesi de yanlıştır. Geniş, bol, rahat giysiler giydirilmeli.
• HATALI TUTUŞ: Özellikle emzirme sırasında bebeklerin bacakları bitiştirilerek tutulmaktadır. Aynen kundak uygulaması gibi yanlış bir tutma şeklidir; kalça gelişimini olumsuz yönde etkiler. Bebeği emzirirken bacaklar birleştirilmemeli, kendi haline serbest bırakılmalı.
• YANLIŞ TAŞIMA: Bebekler taşınırken, özellikle ilk aylarda (bu aylar çok daha önemlidir), sarılarak tutulup taşınmaktadır. Bu da kundak etkisi yaratır. Kalça gelişimi için uygun değildir. Bebeği taşırken; yüzü veya arkası taşıyana dönük olarak, bir el ile bacak arasından tutularak taşınmalı veya biraz daha büyük bebeklerde bele oturtularak taşınmalı.
• YANLIŞ İNANIŞLAR: Geniş bez kullanımının bacakların eğri olmasına yol açacağı inanışının gerçekle hiç bir ilgisi yoktur! Bebeklerin bir yaş civarında bacaklarında içe doğru hafif bir eğrilik olması normaldir ve zamanla kendiliğinden düzelecektir. Aşırı eğrilikler ise; vitamin yetersizliği, aşırı kilo veya başka bazı hastalıklar nedeniyle ortaya çıkar. Sebebi kesinlikle geniş bez değildir!
• YERE ERKEN BASTIRMAK VE YÜRÜTEÇ: Bebeğin doğal gelişim sürecini tamamlamadan ayaklarının yere erken bastırılması, yürütece konulması da hatalı bir usuldür. Kalçalarda bir problem varsa artmasına yol açabilir. Çocuğun yürümesi kendi gelişimine bırakılmalı. Başka bir sağlık veya gelişim problemi olmayan çocuk normal olarak bir yaş civarında yürür.
BU BELİRTİLER VARSA VAKİT KAYBETMEYİN!
Bazı durumlarda dikkatli bir anne kalça problemini fark edebilir:
• Eğer iki bacak arasında uzunluk farkı varsa,
• Bebeğin altını silerken ve bezlerken bacakların her iki yana eşit olarak açılmadığını fark ederse ya da her iki bacağın da tam olarak yanlara açılmadığını görürse,
• Kalçada herhangi bir klik sesi hissederse,
• Bebeğin bacaklarının arkasındaki ya da kasık bölgesindeki çizgilerde asimetri varsa,
• Yürüme çağında çocuk yürümüyorsa; bunlar kalça çıkığı ya da kalça gelişim probleminin belirtileri olabilir.
Ntvmsnbc