Türkiye’de özellikle banyo, tuvalet ve mutfak temizliğinde tercih edilen çamaşır suyu ve tuz ruhunun birlikte kullanılması sonucu ortaya çıkan zehirlenme türü, dünya literatürüne girdi.
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sedat Yanturalı, yaptığı açıklamada, Türkiye’de ev temizliği sırasında çamaşır suyu ve tuz ruhunun karıştırılması gibi tehlikeli bir alışkanlığın bulunduğunu belirtti.
Çamaşır suyundaki sodyum hipoklorit ve tuz ruhundaki hidroklorik asidin birleşince klor gazının ortaya çıkmasına neden olduğunu ifade eden Yanturalı, iki maddenin karışmasının nefes darlığı, astım benzeri hışıltılı solunum, gözlerde yanma bulgularıyla ortaya çıkan solunumsal zehirlenmeye yol açtığını kaydetti.
Acil servislere başvuranların hemen hepsinin ‘Temizlik yaparken tuz ruhu döktüm, daha temiz olsun diye üstüne de çamaşır suyu boşalttım ve bir gaz çıktı, nefesim daralmaya başladı.’ hikayesini anlattığını dile getiren Prof. Dr. Yanturalı, karıştırılan temizlik maddelerinin akciğer bronşlarında daralmaya neden olduğunu vurguladı.
Sağlıklı bireylerde bu durumun ölümcül bir riskinin bulunmadığını, astım hastalarına benzer, kısa süreli bir tedavi uyguladıklarını aktaran Yanturalı, astım ve kronik bronşit hastalarında ise zehirlenmenin daha ağır seyrettiğini söyledi.
Dünya literatüründe yoktu
Bu zehirlenme biçimine ilişkin vakaların sadece Türkiye’den çıktığını, bunun bilimsel yayınlarda da görüldüğünü dile getiren Yanturalı, şu bilgileri verdi:
‘Dokuz Eylül, Atatürk, Dicle ve Erciyes üniversiteleri tıp fakültelerinin bu zehirlenme türü ile yaptığı yayınlar ve vaka serileri, dünyaca ünlü bilimsel dergilerde yayınlandı. Klor gazı zehirlenmesine yönelik literatür çok zengin ancak temizlik yapanların bu şekilde çamaşır suyu ile tuz ruhunu karıştırıp astım benzeri bir tabloya maruz kalmaları Türklere özel diyebiliriz. Sadece bizim hastanemize yılda 15-20 hasta bu şikayetle başvuruyor. Türkiye’de kaç kadın bu nedenle zehirleniyor tam olarak bilmiyoruz ama İzmir’de de Erzurum’da da Türkiye’nin her yerinde aynı zehirlenme türüne rastlıyoruz.’
Yanturalı, bilimsel yayınların, American Journal of Emergency Medicine, Inhalation Toxicology, Enviromental Research, Turkish Journal of Emergency Medicine adlı ulusal ve uluslararası yayınlarda yer aldığı bilgisini verdi.
Temizlik ürünlerinin karıştırılması nedeniyle zehirlenen hastaları acil tedavi ettikten sonra uyardıklarını da sözlerine ekleyen Yanturalı, ‘Daha iyi temizlik için ne kullanılacağını bilmiyorum ama çamaşır suyu ve tuz ruhunu karıştırmasınlar.’ diye konuştu.