Uzun yıllar, nedeni bilinmeyen bir hastalık gözüyle bakılan diş çürüğünün günümüzde çok sebebe bağlı bir hastalık olduğu anlaşılmıştır.Bu sebeplerden biri de karbonhidratlı gıdalar…
Çürük dişlere çok eski devirlerde de rastlanmıştır ancak o devirlerde az olan çürük oranı günümüze gelindikçe sürekli artma göstermiştir.Ağızda bulunan bakterilerden oluşan bakteri plağı; şekerli ve unlu yiyeceklerin ağızda kalan artıklarından asit oluşturabilmektedir. Bu asitler, dişlerin mineral dokusunu çözerek dişin minesinin bozulmasına ve sonuçta da diş çürüğünün başlamasına sebep olur.
Uzun yıllar, nedeni bilinmeyen bir hastalık gözüyle bakılan diş çürüğünün günümüzde "çok sebebe bağlı bir hastalık" olduğu anlaşılmıştır. Diş çürüğünün başlıca 3 etkeni vardır:
• Bakteri plağı (Diş plağı adı da verilir),
• Karbonhidratlı gıdalar (Şeker, un… gibi),
• Bünyesel etkenler (Dişin yapısı. tükürüğün bileşimi… gibi)
Çürük ve oyulmuş bir diş, koyu renkli boşluğuyla kolayca tanınır. Fakat bazen çürük çukurcuğu gizli kalır ve diş hekimi ancak yardımcı tanı araçlarıyla (mesela diş röntgeni gibi) teşhis koyabilir.
Diş çürüğünde diş hekimine başvurmayı gerektiren en önemli belirti ağrıdır. Ağrı, soğuk, sıcak, tatlı veya ekşiden olur. Ağrının şiddeti kişiden kişiye değişir ve etken ortadan kalkınca ağrıda geçer; fakat tedavi edilmeyen çürüklerde ağrılar bir süre sonra sürekli olmaya başlarlar.
Çürük, daima dişin yüzeyinden başlar ve minede beyazımsı mat yüzeyler oluşur.Zamanla bu yüzeylerde kahverengi , siyah renkleşmeler başlar.Daha sonra diş yüzeyinde pürüzlenmeler olur.Bu afha kısa sürer.Bunu takiben mine yüzeyi kırılır.Çürük ilerleyerek dentin tabakasına erişir. Dentin, mineden daha fazla organik madde içerir,daha yumuşaktır. Bu nedenle çürük bu tabakada daha çabuk yayılır.Tedavi edilmezse pulpa denen sinirlere ulaşır.
Daha az oranlarda olmaz üzere kimi durumlarda dişin kök kısmından da çürük başlayabilir.En zor fark edilen çürükler ise iki diş arasından başlayan çürüklerdir.Kolaylıkla gözden kaçabilirler.
Çürüğün ilerleme hızı, kişiden kişiye ve dişten dişe çok değişir.Kişinin beslenmesi,kötü alışkanlıkları,fırçalama sıklığı ve şekli önemlidir.
Şekerli ve unlu yiyeceklerle bakterilerin buluşması sonucunda çürükler oluştuğuna göre herkes için bir tehlike var demektir. Ancak beslenmelerinde karbonhidratlı ve şekerli yiyeceklerin oranı çok yüksek olanlar bir de sularında florür oranı çok düşükse çok daha fazla çürük tehlikesi altındadırlar. Bakteri plağı tarafından oluşturulan aside karşı tükürük doğal bir savunma mekanizması oluştursa da tek başına çürüğü önleyemez.Tükürük akışını ve miktarını azaltan hastalıklar ya da ilaçlar da çürük oluşumunu hızlandırmaktadırlar. Bu nedenle de diş hekimleri tükürük akışını artırdığı için şekersiz sakızları sıklıkla önerirler.