Gökkuşağının neredeyse tüm renklerinde sofralarımızı süsleyip vazgeçilmez lezzetler arasına giren yaz meyvelerinin pek çok sağlık soruna karşı “doğal ilaç” özelliği taşıdığı bildirildi. “Meyveleriniz rengarenk olsun” diyen Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Melek Akyel, “Az su içinlere, kurubaklagil, kepekli ekmekler gibi besin gruplarını tüketemeyenlere karpuz yemelisiniz, diyoruz. Karpuz aynı zamanda kanser savaşçısı. Kalp damar, karaciğer sağlığı için şeftali, uykusuzluk çekenler için kavun öneriyoruz. Kiraz ise ağrı kesici” dedi.
İzmir Kent Hastanesi Diyet Uzmanı Akyel, meyvelerin de sebzeler gibi mevsimlere göre çeşitlendiğini, sudan yana zengin olmalarının yaz meyvelerinin genel özelliği olduğunu söyledi. Sıcaklarla birlikte vücudumuzun daha fazla su kaybettiğini, bu kaybedilen suyu meyve tüketerek yerine koymanın mümkün olduğunu ifade eden Akyel, sarı, yeşil, kırmızı, turuncu renkli yaz meyvelerinin çeşitli sağlık problemleri için birebir olduğunu sözlerine ekledi. Akyel şöyle konuştu:
“Zengin lif ve C vitamini kaynağı olmaları nedeniyle yaz meyveleri vücudumuzun toksinlerden kurtulması için iyi besin kaynaklarıdır. Ayrıca zengin su içerikleri nedeniyle yaz aylarını sıcak günlerinde vücuttan ter ile kaybolan suyun yerine konması ve vitamin mineral desteği olarak da görev yapıyorlar. Pek çok besine kıyasla daha düşük kalori içerdikleri için zayıflama diyetlerinde ara öğün olarak kullanılabilirler ve zengin lif içerikleri ile tokluk hissi vermede yardımcıdırlar. Antioksidan içerikleri ile serbest radikallerin zararlı etkilerine karşı bizi korurlar.”
DOĞAL İLAÇ MEYVELER
Meyvelerin abartılmadan, ölçülü tüketilmesi gerektiği uyarısını da yapan Akyel, “Hastalarımdan gece uyku uyuyamama şikayeti çok alıyorum. Sıcaktan uyuyamadıklarını ve yataktan yorgun kalktıklarını söylüyorlar. Kavunun sakinleştirici etkisi var. Güzel bir uyku için yatmadan 1-2 saat öncesinde ara öğün olarak kavun tercih edilebilir. Kavun kolay uyumaya yardımcıdır, sinirleri yatıştırır. Üstelik yüksek lifli bir meyvedir” diyerek, şu uyarıları yaptı:
“Meyvelerle ilgili yanlış bilinen bir şey var. O da meyveler sulu olduğu için, istediğin kadar yiyebileceğin düşüncesi. Oysa bütün besinlerde olduğu gibi meyvelerin de kalorileri var, sınırsız ya da düzensiz tüketildiğinde gerek kronik hastalıkların tedavisinde gerek diyet yapan, kilo sorunu yaşayanlarda problem yaşayabiliyoruz. Bizim istediğimiz günlük 4-5 porsiyon meyveyi sağlamak ve çeşitlendirmek, renklendirmek. Biraz kırmızı, biraz sarı, yeşil bir arada tüketilmeli ama porsiyon miktarları kontrollü olmalı. Bu porsiyon kontrolü yapılmazsa bu yararlı, doğal ilaç kabul ettiğimiz bu besin grupları bizim için zararlı olmaya başlar.”
İzmir Kent Hastanesi Diyetisyeni Melek Akyel yaz meyvelerinden örnekler verdi, hangisinin hangi sağlık sorunları için tüketilebileceğini şöyle anlattı:
KARPUZ: Su kaybı olduğunda, susama isteği olduğunda, az su içiyorum diyenlere karpuz yemelerini öneriyorum. Karpuzun posası da yüksek. Kurubaklagiller gibi kepekli ekmekler gibi besin gruplarını tüketemeyenlere de karpuzu bol yemelerini öneriyoruz. Karpuz lif kaynağı açısından zengin. Bunun yanı sıra kırmızı rengi veren betakarotenlerden dolayı karpuz tam bir kanser savaşçısı, vücudumuzun bağışıklık sistemini de güçlendiriyor. Hem lezzetli hem sulu he de sağlığımıza çok katkısı var.
ŞEFTALİ: Şeftali artık olgunlaşıyor daha da lezzetleniyor. İçerdiği karotenoidler nedeniyle kalp damar sağlığı için önemlidir. Antioksidan özelliği ile kansere karşı koruyucu bir meyvedir. Bol miktarda a,b ve c vitamini içerir. Potasyum açısında çok zengindir. Sıcak günlerde afra kesesi ve karaciğer çalışmasını düzenlemede yardımcı bir besindir. Ailesinde kalp damar rahatsızlıkları bulunanlar da tüketmelidir.
ERİK: Kırmızı, yeşil ve sarı erik olarak farklı cinsleri vardır. Erik b vitamini, potasyum ve magnezyum açısından zengindir. Özellikle mürdüm eriğinin kan yapıcı özelliği bulunmaktadır.
KİRAZ: İdrar söktürücü özelliği vardır. Böbrek ve karaciğerin toksik maddelerden arındırılmasına yardımcı olur. Antioksidan etkisi vardır. Antosiyanin içeriği ile ağrı kesici etkisi vardır. Özellikleri kadınların adet dönemlerinde oluşan ödemin vücuttan atılamasına yardımcıdır. Zayıflama diyetleri lif zenginliği ve düşük kalorisi ile öğün aralarında tüketilebilir doğal ilaç.
KAYISI: Potasyum, kalsiyum, magnezyum, a ve b3 vitamini kaynağıdır. İçerdiği selüloz ve pektin ile bağırsak hareketlerini kolaylaştırır, kabızlık sorunu olanlar için iyi bir doğal ilaçtır. Kuru kayısı olarak da tüketilebilir, doğal yoldan kurutulmuş kahverengi olanlar tercih edilebilir. Doğal yoldan kurutulmamış olanlar alerjik reaksiyonlara neden olabilir. 3-4 kayısı bir porsiyon meyve eşdeğeridir. Kalori içeriği yükek olduğu için zayıflama diyeti yapanlar ve diyabet hastaları porsiyon miktarlarını kontrol ederek tüketmelidir. Ayrıca içeriğinde oksalat bulunduğundan böbrek taşı şikayeti olanlar fazla miktarda tüketmemelidir.
KAVUN: Güzel bir uyku için yatmadan 1-2 saat öncesinde ara öğün olarak kavun tercih edilebilir. Kolay uyumaya yardımcıdır, sinirleri yatıştırır. Hastaların en büyük şikayeti sıcaktan uyuyamamak. Kavunun çok iyi sakinleştirici özelliği var, lif oranı yüksek. Uyku şikayeti olanlara tavsiye ediyoruz.
DUT: Kalsiyum, demir, B ve C vitamini açısından zengindir. İdrar söktürücü ve kan yapımına faydası vardır.
AHUDUDU: Vücuttan toksinlerin uzaklaştırılmasında faydalıdır. Vücuda enerji verir. Kabızlığın beslenme tedavisinde destek olarak kullanılabilir
İNCİR: Lif açından çok zengin bir meyvedir. Kuru ve taze olarak tüketilebilir. Fakat içerisine şeker eklenerek yapılan kuru incir pestilleri kan şekerini hızlı yükseltebileceğinden taze incir tercih edilmelidir. Bağırsak hareketlerini kolaylaştırır. Kabızlık için iyi bir besin seçeneğidir. A, C vitamini, sodyum, potasyum, fosfor, kalsiyum, demir ve magnezyum içeriği ile zengin bir besin çeşididir. Boğaz enfeksiyonlarında faydalı olduğu belirtilmektedir. Özellikle diyabet hastaları porsiyon kontrolüne dikkat ederek tüketmelidir.
ÜZÜM: Özellikle kabuk ve çekirdekleri ile beraber tüketildiğinde antioksidan etkisi artmaktadır. Hücre yenileyici özelliği vardır. Kansızlık için iyi bir besin kaynağıdır. Kalori içeriği yüksek olduğu için özellikle diyet yapanların porsiyon miktarına dikkat ederek tüketmesi gerekmektedir.
MUZ: Yaz meyvesi demek artık doğru değil, çünkü her mevsim var. Potasyum içeriği yönünden bizim için önemli. Yine diyat böbrek hastaları kan şekerini hızlı yükseltmesinden dolayı kontrollü tüketilmeli. Muz; porsiyonu sınırlı tüketilmesi gereken meyveler arasında yer alıyor.
Star