Tupac Shakur konser biletlerinin tükenmesi, hayatta olmayan diğer efsanevi şarkıcılar için de yapımcıların iştahını kabarttı
Yeni neslin, anne babalarından, etraftan dinledikleri, belgesellerden izleyip, sadece şarkılarını bildikleri ama canlı kanlı izleme şansı bulamadıkları tüm efsanevî isimler birer birer konserlere hazırlanıyor desek?
Teknolojinin şaşırtıcı gelişiminin son harikası olan hologram teknolojisi, işte bu ilk duyulduğunda kulağa inanılmaz gelen haberi gerçeğe dönüştürdü.
1996 yılında, bir silahlı çatışmada hayatını kaybeden rap ikonu Tupac Shakur’un Coachella Festivali’nde sahne alacağına ilişkin haber ilk duyulduğunda herkes bunun kötü bir şaka olduğunu düşünerek organizasyon sahibi firmanın telefon hatlarını felce uğratmıştı
Ölü ile düet!
Bu zekice ve silkeleyici reklam kampanyasının hemen akabinde bu projenin nasıl gerçekleşeceği açıklandığında başta sanatçının hayranları olmak üzere tüm müzisyenleri de heyecanlı bir bekleyiş aldı.
Konser tarihi gelip çattığında, organizasyon sahibi Dr. Dre vaadini gerçekleştirdi ve Tupac hologram teknolojisiyle sahneye çıktı. Mucize kabilinden bu olaya tanık olan izleyiciler, sahnedekinin gerçek değil bir hologram olduğu ayrıntısını hızla unutup, unutulmaz bir gösteri izlediler. Tupac, klasikleşen hit şarkılarını seslendirdiği gibi, sağlığında yakın dostu olan Snoop Dogg’la düet bile yaptı.
Tanık olunan, aslında hayli ilginç bir paradokstu. Artık hayatta olmayan bir şarkıcı, "canlı" performans sergiliyordu.
Coachella Müzik & Sanat Festivali’nde gerçekleşen Tupac Shakur konserinin biletlerinin aylar öncesinden tükenmiş olması, yapımcıların başka isimler için de aynı konserleri düzenleme iştahlarını kabartmışa benziyor.
Elvis Presley, Marvin Gaye, James Brown ve daha bir çok isim için "Hologram Konserleri" çalışmaları hızla devam etmekte. Peki bu teknoloji nedir ve nasıl işliyor, izleyiciye vaadleri neler? "Hologram Teknolojisi Konseri" henüz gerçekleşmemişken, aynı teknik marifetiyle izleyiciyle buluşacak isimler dahi neredeyse belli oldu.
Elvis Presley de "hologram" konserine hazırlanıyor
Hologram teknolojisi nedir?
Bilim-kurgu filmleri meraklılarının hayli aşina olduğu "hologram teknolojisi", gerçek kişi ya da metaların üç boyutlu olarak farklı mekanlarda projekte edilmesi olarak tariflenebilir. Geride bıraktığımız yıllar içinde bu teknoloji öyle bir hal aldı ki, profesyonel bir ışık düzeneğiyle hologramı yansıtılan kişiyi gerçeğinden ayırmak neredeyse imkansız gibi.
Ne var ki, bu son derece heyecan verici gözüken proje, müzik endüstrisini ikiye bölmüş durumda. Dr. Dre’nin projesine destek veren ve telif haklarını bünyelerinde bulundurdukları sanatçıları "Hologram Konserleri"ne dâhil etmek isteyenler olduğu gibi, bu organizasyonu gerçek bir ahlaksızlık, istismar olarak görenler de bir hayli fazla. Keza Jimi Hendrix, Kurt Cobain, Janis Joplin gibi isimleri projeye dahil etmek isteyen menajerler, red yanıtı aldılar.
90’lı yılların başlarında, David Foster’ın yapımcılığında gerçekleşen bir albüm çalışmasında efsanevi şarkıcı Nat King Cole ölümünden yıllar sonra kızı Nathalie Cole’la "Unforgettable" adlı şarkısı için bir düet yapmıştı. Şimdilerde hemen her audio editing programı kullanıcısının rahatlıkla kotarabileceği bu düet, teknolojinin baş döndürücü hıza sahip olmadığı o ilkel yıllarda yine aynı ahlaki soruyu gündeme getirmişti.
Nat King Cole ilk sanal düeti gerçekleştirmişti
Etik tartışmalar sürüyor
Sağlığında belki de sözkonusu sanatçıların asla kabul etmeyecekleri düetler, yayın hakkı sahibi şirketlerin keyfi projeleriyle giderek artmıştı.
Burada sorulması gereken iki önemli soru var elbette. Birincisi, meydana çıkarılan işin "ruhu" var mı, yok mu? İkincisi ise, sırf ticari beklenti nedeniyle bünyelerinde ki sanatçıları bu projelerde kullanan plak şirketleri o sanatçıların ailelerinden icazet almalı mı?
Bundan iki yıl önce Londra’da gerçekleşen bir sempozyuma katılan ünlü yapımcı Brian Eno, "Şarkıların yayın haklarına sahip olmak başka, o şarkıların formasyonlarıyla diledikleri gibi oynama pervasızlığı başka bir durum. Bu kesinlikle etik değil" şeklinde konuşarak tartışmaları alevlendirmişti. Şu anda çok daha makro ölçekte bir vaka sözkonusu.
Seyirciyi neler bekliyor?
Hologram teknolojisi konserlerinde, sanatçının popülaritesine göre, binlerce, hatta yüzbinlerce insan stadyumları, müzikholleri dolduracaklar. Peki karşılaşacakları şey nedir? Hayranlık duydukları ismin, gerçeğinden ayırdetmesi neredeyse imkansız sanal görüntü ve sesleri. Konseri verilen sanatçı, seyirciye seslenecek, şarkı tekrarlarında mikrofonu o binlerce kişiye doğru uzatacak, ve bu tüm bilindik konser mizansenlerinde aslında o şarkıcı ve izleyici arasında hiç bir reel titreşim olmayacak. Seyirciler şarkılara tek bir ağızdan eşlik edecekler, ama bu eşliği o sanatçı aslında hiç duymayacak. Eşlik sonlandığında o sanatçı "harikasınız" diyerek seyircisini selamlayacak. Oysa selamladığı seyirci güruhu yıllar öncesinde karşısına çıktığı bambaşka bir güruhtan ibaret olacak.
Özetle, ses düzeninden görüntüye, esaslı sahne performansından izleyici refleksine bir konserde olması gereken tüm unsurlar, hologram konserlerinde de olacak. Fakat ana unsurdan daima yoksun kalacak: Karşılıklı ruhsal iletişim ve samimiyet…
www.dw.de