TRT 1’de yayınlanan Payitaht Abdülhamid dizisinde Sultan Abdülhamid’in kız kardeşi Seniha Sultan’ın eşi olan Mahmud Paşa, aslında 1853-1903 yılları arasında yaşayan ve aynı zamanda Prens Sabahattin’in de babası olan Damat Mahmud Celaleddin Paşa.
AVRUPA’YA KAÇTI
Dizide anlatılan Mahmud Paşa, 1899 yılında, oğulları Prens Sabahattin ve Prens Lütfullah’la birlikte Marsilya’ya, oradan, Paris’e kaçtı. Jön Türklerle ilişkisi iyi olduğu bilinen Mahmud Paşa, bir süre sonra İstanbul’a çağırıldı. Hükümet ile bazı yazışmalar yaptığı biliniyor. Fakat dönmeyi reddetti. İstanbul hükümetinin baskıları sonucu Londra’dan da ayrıldı ve Mısır Hıdivi Abbas Hilmi Paşa’nın davetiyle Mısır’a gitti.
Payitaht Abdülhamid dizisindeki Mahmud Paşa:
PAYİTAHT ABDÜLHAMİD MAHMUD PAŞA NASIL ÖLDÜ?
Mahmud Paşa, 17 Aralık 1903’te Brüksel’de öldü. II. Abdülhamid, cenazesinin İstanbul’a getirilmesini istese de oğulları ülkede Meşrutiyet rejimi ilan edilmedikçe onu geri vermeyeceklerini söyledi. Cenazesi Fransa’da Père Lachaise Mezarlığı’ndaki Türk kabristanına defnedildi. 1908 yılında II. Meşrutiyet’in ilanı üzerine naaşı büyük bir törenle İstanbul’a getirildi; Eyüp’te babasının mezarının da bulunduğu aile türbesine defnedildi.
MAHMUD ŞEVKET PAŞA KİDMİR?
Mahmud Şevket Paşa ise 1856 ila 1913 yılında yaşamıştır. Bağdat doğumlu olan Şevket Paşa, 1884’te kolağası, 1886’da binbaşı, 1889’da kaymakam, 1891’de miralay oldu. Aynı yıl yeniden Almanya’ya gitti ve uzun süre orada kaldı. Dönüşünde (1899) mirlivalığa (tuğgeneral) yükseldi. Tophane-i Amire Muayene Komisyonu başkanı vekilliğine atandı. 1901’de ferik oldu. 1905’te birinci ferik rütbesiyle Kosova valiliğine atandı. Bu görevi sırasında Makedonya sorununun çözümü için harcadığı etkin çabalar nedeniyle ordu içinde ve halk arasında saygınlık kazandı.
II. MEŞRUİYET
II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Selanik’te bulunan 3. Ordu komutanlığına atandı.
31 MART İSYANI
Bu görevdeyken 31 Mart Olayı’nın çıkması üzerine, daha sonra Hareket Ordusu olarak anılacak olan birlikleri İstanbul’a gönderdi.
SIKIYÖNETİM İLAN ETTİ
Şevket Paşa, 22 Nisan 1909’da İstanbul’a giderek komutayı ele aldı ve sıkıyönetim ilan etti.
SULTAN ABDÜLHAMİD’İN TAHTTAN İNDİRİLMESİNDE ROL ALDI
31 Mart İsyanı olarak bilinen ayaklanmanın bastırılmasında ve II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesinde rol oynadı. Sonrasında kurulan İbrahim Hakkı Paşa kabinesinde harbiye nazırı oldu ve güçlü bir konuma yükseldi. Ama İttihat ve Terakki’nin baskısı sonunda görevinden istifa etmek zorunda kaldı.
BAB-I ALİ BASKINI SONRASINDA SADRAZAM OLDU
İttihat ve Terakki’nin gerçekleştirdiği hükümet darbesinden sonra (Bâb-ı Âli Baskını) sadrazamlığa getirildi.
MAHMUD ŞEVKET PAŞA NASIL ÖLDÜ?
11 Haziran 1913 günü Beyazıt Meydanı’nda makam otomobilinin içindeyken uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürüldü ve İstanbul’un Şişli semtinde 31 Mart şehitlerinin anısına dikilmiş Abide-i Hürriyet’in bulunduğu Hürriyet-i Ebediye Tepesine gömüldü. Suikast sırasında içinde bulunduğu otomobil, üniforması, öldürülen yaverlerinin kıyafetleri ve silahlar İstanbul Harbiye’deki Askeri Müze’de sergilenmektedir. Öldürülmesinden bir süre sonra Trilye’nin adı onun anısına Mahmut Şevket Paşa olarak değiştirildi.
* 31 Mart Vakası nedir?
II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İstanbul’da yönetime karşı yapılmış büyük bir ayaklanmadır. Rumî Takvim’e göre 31 Mart 1325’te (13 Nisan 1909) başladığı için bu adla anılmıştır. On üç gün süren ayaklanma sonunda padişah II. Abdülhamit tahttan indirilip yerine V. Mehmed Reşad tahta çıktı.
* Bâb-ı Âli Baskını nedir?
23 Ocak 1913 günü Enver Bey ve Talat Bey’in başını çektiği bir grup İttihat ve Terakki üyesi tarafından hükûmet binası Bâb-ı Âli’nin basılmasıyla gerçekleştirilen askerî darbedir. Bu baskın sırasında Harbiye Nazırı Nâzım Paşa öldürülmüş, Sadrazam Kâmil Paşa’ya zorla istifası imzalattırılmıştır. Darbe sonrasında iktidar İttihat ve Terakki’nin eline geçmiştir.
PAYİTAHT ABDÜLHAMİD DİZİSİNDEKİ MAHMUD PAŞA
Payitaht Abdülhamid dizisindeki Mahmud Paşa karakterini usta oyuncu Hakan Boyav canlandırmaktadır. Boyav, 10 Ocak 1964 yılında İzmir’de doğmuştur. En popüler olduğu dizi Kurtlar Vadisi Pusu’daki Kara rolü ile olmuştur.-Tımetürk