Mustafa Kemal Atatürk’ün ilkeleri Hakkında Kısaca Bilgi;
CUMHURİYETÇİLİK İLKESİ
*Cumhur arapça kökenli bir kelimedir.*Cumhuriyet halk yönetimi manasına gelmektedir.*Modern literatürde halkın kendi kendisini yönettiği, millet egemenliğine dayanan yönetim ytarzı demektir.*Cumhuriyetin tam olabilmesi için millet egemenliği gerekir. Dolayısıyla hiç bir sınıf ve zümreye ayrıcalık tanınamaz.*Kurtuluş Savaşı boyunca milli egemenlik kavramı kullanılmış, zaman ve zemin uygun olmadığından cumhuriyet kelimesi 1921 anayasasına ancak 29 Ekim 1923 tarihinde girmiştir.*Bundan sonraki anayasalarda (1924-1961-1982) Cumhuriyet devletin değiştirilemeyecek ilkeleri arasına girmiştir.*Türkiye Cumhuriyeti laik, sosyal bir hukuk devletidir.
MİLLİYETÇİLİK İLKESİ
*Millet kavramı Fransız İhtilali’nden sonra yeni bir içerik kazanarak dünya tarihini etkilemeye başlamıştır.*Osmanlı Devleti’nin dağılma döneminde ortaya çıkan ilk fikri akım Osmanlıcılık düşüncesi idi.*Ancak bu düşünce akımı başarısız olunca önce İslamcılık daha sonra da Türkçülük akımları ortaya çıktı.*İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin iktidarı ele geçirmesi ile birlikte milliyetçilik devletin ana fikri haline geldi.*Türk milliyetçiliği avrupa milliyetçiliğine benzemez ve ırkçı bir yapısı yoktur.
HALKÇILIK İLKESİ
*Bu ilke herkesin kanun önünde eşit olması ve aynı haklardan yararlanması manasına gelir.*Bu ilke Cumhuriyetçilik ve Milliyetçilik ilkesiyle doğrudan bağlantılıdır.*Ülkemizde meydana gelen bir çok gelişme halkçılık ilkesinin gereğidir. (eğitim hakkı, sağlık hakkı, seyahat hakkı vb.)
DEVLETÇİLİK
*17 Şubat 1923 tarihinde İzmir de toplanan İzmir İktisat Kongresi ekonomi de özel sektörü destekleme kararı aldı. *Özel sektörü destelemek amacıyla 1924 yılında Türkiye İş Bankası kuruldu ve Teşvik-i Sanayi Kanunu çıkarıldı. *Ancak 1929 yılında Newyork borsasının çökmesi ile dünya da büyük bir ekonomik kriz çıktı ve Amerika başta olmak üzere bir çok ülke iflas etti. *Sanayileri gelişmiş ülkelerin iflas ettiği 1929 Dünya Ekonomik Buhranı’ndan bir tarım ülkesi olan Türkiye çok daha fazla etkilendi. *Bu tarihten itibaren ülkemizde de özel sektörün gücü zayıflığından devletçilik ilkesi ön plana çıkmaya başlamıştır *Yatırımları devlet yapmaya başlamış ve daha programlı bir yatırım için 1934 yılında 1.Beş Yıllık Kalkınma Projesi hazırlanmıştır.
*Ancak ülkemizde uygulanan devletçilik ilkesi karma bir ekonomiyi oluşturur. Sovyetler Birliğinde ki devletçilik ise; özel mülkiyetin tamamı ile dışlandığı ve her şeyin devletin olduğu yönetim şeklidir.
LAİKLİK
*Laiklik genel manada din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasını ifade eder. *Ülkemizde Tanzimat Fermanından sonra ilk defa avrupadan ticaret kanunları tercüme edilerek kullanılmaya başlandı. *Bu dönemde Ahmet Cevdet Paşa tarafından Hanefi Fıkhına dayanılarak yapılan Mecelle 1926 yılına kadar kullanıldı. *1921 anayasası ve 1924 anayasasına göre ‘Devletin dini İslamdır’ maddesi bulunmaktadır.*1924 tarihinde halifeliğin kaldırılması, şeriye ve evkaf vekaletinin yerine Diyanet İşleri Başkanlığının kurulması laik düzene geçişte önemli adımlardır.*1926 yılında İsviçre Medeni Kanunu tercüme edilerek kullanılmaya başlandı.*1928 yılında ise devletin dini İslamdır maddesi anayasadan çıkarıldı. *1937 yılında ise laiklik maddesi anayasaya dahil edildi.
İNKILAPÇILIK
*İhtilalcilik var olan düzeni şiddet yoluyla değiştirmektir. Ancak ihtilalciler yıktıklarının yerine yeni bir düzen koymazlar.*İnkılapçılık ise değiştirilen düzenin yerine yeni bir düzen koymaktır. *Mustafa Kemal Osmanlı Devleti’nin eskiyen kurumlarını kaldırarak yerine modern ve çağdaş kurumlar oluşturmuştur.
Abid Yaşaroğlu Hocanın Ders Notlarından…