Geleneksel ilimler ile modern bilimi karşılaştırmalı bir şekilde ele alarak eğitimde örnek bir model oluşturan İbn Haldun Üniversitesi, psikoloji ve sosyoloji alanında dikkat çekecek bir konferans dizisine imza atıyor.İmam Gazâlî gibi İslam âlimlerinin görüşleri ile psikoloji ve sosyoloji alanında uzmanlaşmış modern bilim insanlarının yaklaşımlarının mukayeseli olarak ele alınacağı “İlm-i Nefs ve Modern Psikoloji Diyaloğu” konferans dizisi 7 Şubat Çarşamba günü başladı. İbn Haldun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Recep Şentürk ve Psikoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Medaim Yanık’ın konuşmacı olarak yer aldığı konferans dizisinin ilk bölümünde “İnsan Nedir? İnsan Ruhu/Zihni Nasıl İşler?” konusu ele alındı.
Duygulardan arındırılmış bilim, hür iradeyi devre dışı bırakır
İnternet üzerinden canlı yayınlanan programda, Prof. Şentürk, ilm-i nefsin, psikolojinin alternatifi değil tamamlayıcısı olduğunu vurguladı ve psikolojinin ispatlanmış bulgularını kabul ettiğini söyledi. “Pozitivizmi reddetmiyoruz ama insana dair her şeyin deneyle ve gözlemle izah edebileceği yaklaşımını da kabul etmiyoruz.” diyen Prof. Şentürk, pozitivist metodolojinin bilgi sağlayabileceği perspektifin gözlem ve deney alanıyla sınırlı olduğunu ama insanın çok katmanlı bir varlık olduğunu kaydetti. “İnsanın duygularını, düşüncelerini biyolojiye indirgersek hür iradeyi devre dışı bırakmış oluruz” diyen Prof. Şentürk, Batı’daki psikologların bile kendi sistemlerinden tatmin olmadıklarını söyledi. Prof. Şentürk, “Pozitivizm, sınırlarının farkında olmalı ve ilm-i nefsten yararlanmalı” dedi.
İnsan aklıyla mı düşünür, kalbiyle mi?
Prof. Dr. Recep Şentürk, insanın ne olduğu meselesinin herkesi ilgilendirdiğini vurgulayarak “insan sadece bilimle uğraşanları değil, bütün insanları ilgilendiren bir meseledir” diye konuştu. İnsanın nihai kontrol merkezinin beyin olmadığını söyleyen Prof. Şentürk, “Akıl kalbin bir fonksiyonudur. İnsan kalbiyle düşünür. Kalp beyni de kontrol eder. İnsanın en üst kontrol mekanizması ise kalp ve ruhtur.” diye konuştu.
Modern psikoloji ve psikiyatrinin etki alanının bazı durumlarda sınırlı kaldığının altını çizen Prof. Dr. Medaim Yanık ise, “Modern psikoloji bir insanın nasıl daha anlamlı bir hayat sürebileceği konusunda yetersiz kalabilir. Modern psikolojiye göre duygunun merkezi beyindir oysa insan çok boyutlu bir varlıktır” dedi.Prof. Yanık sözlerine şöyle devam etti; Modern psikoloji, güçlü ve zayıf yanları olan bir bilim ama 150 yıllık bir birikimdir, bu da az bir deneyim değildir. Şu anda Amerika’da 30 bin psikiyatr, yaklaşık 100 bin psikolog var, Türkiye’de 3 bin psikiyatr var ve sanırım 5 bin civarında da psikolog var. Bu alanda yüzlerce laboratuvar, dergi, milyar dolarca para var. Bu alan bu kadar insan gücü, parayla ve araştırma alanlarıyla çalışıyor. O yüzden basit bir şeyle karşı karşıya değiliz. Problem şu: Uğraşmaya, çözmeye çalıştığımız şeyin yani insanın doğası çok sert ve çok ağır. O yüzden mesafe kat etmiş durumdayız ama son noktaya ulaşamadık.
Mukayeseli insan ontolojisi ve psikolojisinin işleneceği “İlm-i Nefs ve Modern Psikoloji Diyoloğu” programı 10 hafta boyunca her Çarşamba saat 16.00’da İbn Haldun Üniversitesi Başakşehir Yerleşkesi Mukaddime Salonunda sürecek. Katılımın herkese açık olduğu programda “İnsanın mahiyeti, nefsin mertebeleri ile akıl duygu ilişkisi, kalbin hastalıkları ve tedavi yolları, psikolojik gelişim, ruh-beden ilişkisi” gibi konular ele alınacak. İnteraktif olan program, internet üzerinden canlı olarak yayınlanıyor ve duyurulan etiketler aracılığı ile sosyal medyadan da sorularla katılım gerçekleştirilebiliyor.