İslam kültürü içinde önemli bir yere sahip olan “hat” yani güzel yazı sanatı, İslam sanatlarının önde gelen dallarından biri. Dinî içerikli yazıların, sanatsal biçimde kâğıda aktarılması olarak da ifade edilebilecek hat, Avrupa ülkelerinde ise fazla tanınmayan bir sanat türü. Frankfurt Goethe Üniversitesi’ne bağlı İslam Din ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü, bunu değiştirmek için bir adım atarak, bu sene “İslam Estetiği” dersinin de müfredata alınmasına karar verdi. Hat dersini Almanya’nın Offenbach kentinde yaşayan Hattat Hasan Temiztürk verecek.
Hattat Hasan Temiztürk
Temiztürk, derslerin içeriğine ilişkin şu açıklamalarda bulundu: “Dersler, İslam estetiği adı altında verilecek. 14 haftalık bir müfredat hazırladık. İlk defa oluyor. İlahiyat’a yeni gelen din dersi öğretmenlerini yetiştirdikleri için İslam’ın yalnız dinî yönünü değil, kültürel boyutunu da katmak istedik. Burada İslam yazı tarihini, yazı ekollerini, sanatları, sanatçıları tanıtacağız. Ayrıca ebru olsun, tezhip olsun, sedefçilik olsun, nakış olsun bu sanat türlerini bölgesel olarak tanıtacağız. Tabii müzeleri de gezeceğiz. İsteriz ki Türkiye ile üniversiteler arasında da değiş tokuş olsun, çünkü burada yetişen nesillere de bunu tanıtmamız lazım.”
Temiztürk’ün eserlerinden bir örnek
"Yabancılar etkileniyor"
Yaklaşık 27 yıldır hat eserleri veren Hasan Temiztürk, Almanya’da İslamî güzel yazı yazma sanatının öncüsü olarak görülüyor. Daha önce defalarca sergilere katılan, eserleri Almanya’daki çeşitli camilerin duvarlarıni süsleyen Temiztürk, Goethe Üniversitesi’nde vereceği derslerden dolayı oldukça heyecanlı. Derslere ilginin büyük olduğunu, Türkiye, İran, Pakistan gibi ülkelerden gelen öğrencilerin yanı sıra Almanların da ilgi gösterdiğini belirten Temiztürk, İslam sanatlarına yabancı olanların gördükleri karşısında etkilendiğine de dikkat çekiyor. Sergilerde, fuarlarda eserleri görenlerin şaşırdığını belirten Temiztürk, "Biz bunu yaşıyoruz, sonradan görüştüğümüz kişiler diyor; ‘İslam sanatının böyle güzel olduğunu bilmiyorduk’ diyorlar. Veya müzeleri, camileri gezdiklerinde Türkiye’deki vatandaşlar da görebilir. Turistlerin ağzı açık kalıyor, ilk defa böyle bir güzellikle karşılaşıyorlar. Önemli olan bir tarafı daha var bizim sanatımızın. Bu kalbe sıcak bir his veriyor. Bu başka kültürlerin sanatında yok. Orada değişmeler oluyor, huzur buluyor, sakinleşiyorlar. Bu havayı burada da vermeye çalışıyoruz" şeklinde konuşuyor.
"Huzuru eserlerime aktarıyorum"
İstiridye kabuğu, ahşap, gül yaprakları gibi değişik malzemeler üzerinde de hat sanatının örneklerini sergileyen Temiztürk, sanatının kendisi için anlamını ise şu sözlerle ifade ediyor: “Benim inanç dünyam, görüşüm, şahsiyetim, kimliğim… Hakikaten bir eğitimden, yoldan geçiyorsunuz, okuyorsunuz, araştırıyorsunuz, tarihî şahsiyetlerle karşılaşıyorsunuz… Bana verdiği mutluluk ve huzuru eserlerime aktarıyorum. Zaten görenler de o atmosferi teneffüs ediyorlar, anlıyorlar. Bence en önemli olanı da bu, olumlu olarak da inşallah devam edecektir.”
Deutsche Welle Türkçe