Pilot olmak heyecan verici, göz kamaştırıcı ve ödülendirici mesleklerden biridir. Aylık 10-20 bin TL arasında değişen kazancıyla ve sunduğu sayısız fırsatıyla dünyanın en iyi mesleklerinden biri olduğunu söylememiz de pek yanlış olmaz. Peki nasıl pilot olacaksınız?
Pilot olmanın avantajları
Bir pilot bir ayda sadece 8 gün çalışabilir.
Eve iş götürmek zorunda değillerdir ve uçağı havaalanına indirdikleri anda işleri biter.
Pilotlar diğer mesleklere göre çok daha iyi kazanırlar ve emeklilik şartları da son derece güzeldir.
Ücretsiz veya indirilmiş oranla seyahat ederler. Pilotlar için oteller ve araç kiralama hizmetleri indirimlidir. Pilotlar maaş dışında verilen hakları mesai dışı saatlerde kullanabilirler.
Pilotların birçoğu mesleklerini sever ve hatta izinli oldukları günlerde bile eğlence için uçarlar. Kulağa hoş geliyor, değil mi? Ancak madalyonun bir de öbür yüzü var:
Pilot olmanın dezavantajları
Bir pilotun kaç gün çalışacağı pilotun çalıştığı şirkete ve ne kadar süredir bu şirket için çalıştığına bağlı olarak değişir. Pilotlar bir ayda en az 8 en çok 20 kere uçarlar. Büyük havayolu şirketlerinde çalışan pilotlar bir ayda 14 gün çalışabilirken bu pilotların bu 14 gün boyunca evlerine gitmediklerini aklınızdan çıkarmayın. Yani bir ayın 14 günü evlerinden ve ailelerinden uzak olurlar. Bu ödenmesi ağır bir bedeldir. Daha fazla çalışmaları fiziksel olarak mümkün değildir. Pilotlar hayatlarının yarısını evlerini sırtlarında taşıyarak geçirirler.
Pilotlar eve iş götürmese bile testler için hazırlıklı olmaları gerekir. Pilotların birçoğu yılda iki kere uçuş testine girerler. Bunun için biraz ev çalışması yapmaları gerekir ve başarısızlık durumunda işsiz kalabilirler.
Kaptan pilotların her 6 ayda bir fiziksel sınavdan geçmesi gerekirken diğer ticari pilotların yılda bir kere bu sınavdan geçmesi gerekir. Sağlık sorunları olan bir pilot işsiz kalır. Buna ek olarak pilotlar düzenli alkol ve uyuşturucu testlerine tabi tutulurlar. Alkol veya uyuşturucu ile ilgili daha önceden problem yaşadıysanız farklı bir meslek seçmeniz gerekecektir. Dahası sürüş kayıtlarınız dikkatle incelenir ve herhangi bir ağır suçla ilgili sabıkanız varsa diskalifiye olursunuz. Fiziksel zorunlulukların yanı sıra pilotların zihinsel olarak da bu iş için uygun olmaları gerekir. Diğer mesleklerin aksine birçok insanın hayatı pilotların problemleri çözerken ki sakinliklerine ve kendilerine hakim olma kabiliyetlerine bağlıdır.
Bir diğer dezavantaj da nitelikli bir pilot olmanın maliyetinin yüksek olmasıdır.
Pilot olmayı düşünüyorsanız bütün bunları hesaba katmalısınız.
Pilot maaşları ne kadardır?
Pilot maaşları aylık olmak üzere pilotun tecrübesine ve çalıştığı hava yolu şirketine bağlı olarak 10 – 25 bin TL arasında değişkenlik göstermektedir.
Pilot olma şartları nelerdir?
Pilot olmak için ya askeriyeden gelmeli ya sivili havacılık okulu mezunu olmalı ya da üniversiteden sonra ücretli pilotluk eğitimi almalısınız.
İleri derecede ingilizce bilmeniz gerekmektedir.
Fiziksel ve ruhsal yönden sağlıklı olmalısınız. (SHGM tarafından düzenlenmiş geçerli 1 inci sınıf sağlık sertifikasına sahip olmalısınız.)
Nasıl pilot olunur?
İnsanların birçoğu sadece uçağı kontrol ederlerse güvenli bir şekilde uçabileceklerini düşünürler. Bu beceriler etkileyicidir ancak profesyonel bir pilot olmak için bu sadece buzdağının görünen ucudur. Bir pilotun çeşitli konularla ilgili oldukça bilgili olması gerekir. Profesyonel bir pilot olmak için:
1 – Uçuş teorisinden anlamak
Bu temel fizik bilgisi gerektirir. Matematik haricinde cebir bilgisine ihtiyaç olmasa bile fizik kavramlarını bilmeli ve uygulayabilmelisiniz. Bir pilot hareket, kütle, eylemsizlik, sıcaklık, akışkan ve gaz kanunlarını bilmelidir. Hava devinim bilimini ( ses altı ve ses üstü) , hava aracı performansını ( uçak yükleme dahil ) , deniz üzerinde hareket ve sistem işleyişleri ve kısıtlamalarını anlamanın tek yolu budur.
2 – Meteorolojiden anlamak
Bu da fizikten çıkmadır. Bir pilot hem hava durumunu yorumlamak zorundadır hem de hava tahminlerinin doğruluğuyla ilgili kendi kendine kararlar vermek zorundadır. Pilotlar sık sık hava davranışlarını gözlemlerler ve tam olarak ne gördüklerini rapor etmek ve aynı zamanda şartlarla ilgili hızlı analizler yapmak zorundadırlar. Buna hangi değişikliklerin hava durumunu etkileyebileceği ve bu değişikliklerin uçuşun güvenliğini nasıl etkileyebileceği de dahildir.
3 – Uçak sistemlerinden anlamak
Bütün makineler işlemek için fizik ilkelerini kullanır ve pilotların uygulanacak fizik alanlarını bilmeleri gerekir. Buna ek olarak bir pilot uçak bakımından anlamalıdır. Sizin hayatınız ve yolcuların hayatı söz konusuyken sadece teknisyene güvenmek yeterli değildir.
Bir pilot motorların ve motor fonksiyonumun üzerindeki bütün bileşenlerin nasıl çalıştığını bilmelidir. Aslına bakacak olursanız motor sadece mekanik bir bileşen değildir. Bir pilot bütün elektrikli sistemlerden, hidrolik sistemlerden ve pnömatik sistemlerden anlamalıdır. Buna ek olarak uçuş kumandalarını çalıştırmakla alakalı olan kablo ve makara sistemlerine de aşina olmalıdırlar. Bu bileşenlerden anlamazlarsa uçuş sırasında ortaya çıkabilecek herhangi bir problemi çözemezler. Unutmayın ki teknisyen sizinle birlikte uçmaz.
Bir pilot metal esneme limitlerinden, malzeme yorulmasından vb. anlamak zorundadır. Bu sayede problemin yapısal olup olmadığını ve ne kadar ciddi olduğunu anlar.
4 – Navigasyondan anlamak
Navigasyon farklı birçok yönü olan geniş bir konudur. Navigasyon bir noktadan diğer noktaya gitmekten fazlasıdır. Öncelikle bir pilot yorumlayabilmek amacıyla haritaların ve çizelgelerin nasıl yapıldığını bilmelidir. Çizelge yapmanın bir sürü yolu vardır ve her birinin avantajı olduğu gibi gizli tehlikeleri de vardır. Bir pilot çizelgelerde yer alan güvenlik paylarını ve güvenlik paylarının her birinin uçuş sürecini nasıl etkileyeceğini tam olarak bilmelidir. Sadece 100 feet’de rakım veya rota sapmasının tehlikeli olabileceği zamanlar olacaktır. Çizelgelerden anlamayan bir pilot etkisiz bir biçimde uçar ve hatta çarpma riski vardır.
Günümüzün yol üzeri navigasyonlarının birçoğunda hava kaynaklı bilgisayar ekipmanlarının kullandığını biliyoruz. Peki, bozulursa ne olacak? Bir pilot, uçuşu güvenli bir şekilde tamamlamak için parakete hesabıyla veya navigasyonun diğer araçlarıyla yön bulmak zorundadır. Pilotun sadece çizelge ve görünür işaretleri kullanarak yön bulacağı ve karada yerleşik radyo sinyallerini kullanarak yön bulacağı zamanlar olacaktır. Bir pilot kullanılan her navigasyonun avantajlarını ve dezavantajlarını ve ne zaman kullanacağını bilmek zorundadır.
Yön bulabilmek için coğrafyadan da anlamaları gerekir. Dahası uluslararası hukuka ve farklı ülkelerin güncel siyasi durumlarına aşina olmaları gerekir. Bir pilot acil bir durumda hangi ülkelerin düşman hangilerinin güvenilir olduğunu bilmek zorundadır. Bunun için de dünyadaki güncel gelişmeleri yakından takip etmesi gerekir.
Navigasyonun bir bölümü de hava durumudur. Pilotlar tehlikeli hava şartlarından kaçabilmek için normal rotalarının dışına çıkabilirler. Ancak bazen bu imansızdır ve pilotun bilinen risklere bağlı olarak kararlar verebilmesi gerekir.
5 – Yönetmelikler ve hava trafik kontrolü
Bir pilot uçuşu etkileyebilecek bütün yönetmeliklere aşina olmak zorundadır. Her uçuşta uyulması gereken yüzlerce yönetmelik vardır. Bu talimatlar hukuk profesyonelleri tarafından yazılır ve bir pilotun bu yasal belgeleri okuması ve anlaması gerekir. Bu yönetmeliklerin birçoğu Havacılık İdaresi tarafından çıkartılır ancak pilotlardan farklı diğer devlet organlarının yönetmeliklerine de uyması beklenir. Buna ek olarak uluslararası uçan pilotlar uluslararası hukuka ve aynı zamanda ülkelere özgü kanunlara uymak zorundadırlar.
Bu kuralların büyük bir bölümü tehlikeli maddelerin taşınmasıyla ilgilidir. Bir pilot bu kurallara uyabilmek için çeşitli kimyasalların ve diğer etkenlerin özelliklerini bilmek zorundadır.
Hava trafik kontrolü birçok yönetmelik içerir. Buna ek olarak hava trafik kontrolörlerinin takip etmesi gereken prosedürler kitapları vardır. Bir pilotun bu prosedürlere aşina olması gerekir. Kontrolör bir hata yaparsa hatayı fark etmek ve uçuşu güvenli bir şekilde tamamlamak için gerekli adımı atmak pilotun sorumluluğundadır. Prosedürlere ek olarak pilotun kontrolörün radarının ve telsizlerinin limitlerini bilmesi gerekir. İletişim telsizleri ve aynı zamanda yerde konuşlu telsiz navigasyon yardımları da telsizlere dahildir. Bir pilotun elektromanyetik dalga sinyallerinden ve çeşitli olaylardan etkilenen telsiz dalga uzunluklarının ve ışık dalgalarının farkını anlaması gerekir.
6- Pilotların fizyoloji bilgisinin olması gerekir
Pilotların kendilerine katkı sağlayacak insan faktörlerini öğrenmek için geçmişteki uçak kazalarına çalışmaları gerekir. Bir pilottan tıp okuluna gitmesi beklenmez ancak kendisini veya yolculardan herhangi birini etkileyebilecek bedensel problemleri tanıyabilmesi beklenir. Aynı zamanda bu problemleri öncesinde nasıl engelleyeceğini de bilmesi gerekir. Buna ek olarak bir pilotun uçuşu olumsuz yönde etkileyebilecek ve güvenliği bozacak çeşitli hastalıklardan ve duyarlılıklardan da anlaması gerekir.
Bu kısmi bir listedir. Bu konuların her biri derinlemesine çalışılmalıdır. Aslına bakacak olursanız bu konuların birçoğu üniversitelerin doktora programlarında vardır. Bir pilottan birden fazla doktora diploması alması beklenmez, beklenen bu konuları tam olarak bilmesidir. Bu konuları bilmeyen pilotlar güvenli bir şekilde uçamazlar. Bir uçağı uçurmak için risk yönetimi gerekir ve risk yönetimi bütün prensiplerin tamamı anlaşılmadan uygulanamaz.
Nasıl başlayabilirsiniz?
Öncelikle ne kadar genç olursanız o kadar iyi olur. Hala lisedeyseniz şu anda başlayabilirsiniz. Daha ileri yaştaysanız da sorun olmaz ancak ertelememelisiniz.
Daha önce hiç uçak uçurmadıysanız yerel havaalanına gidin ve tanıtım sürüşü yapın. Bunlar çok pahalı değildir ve uçak uçurma şansınız olur. Hoşunuza gitmezse bu noktada durun.
Siz de birçok insan gibiyseniz bu ilk uçuştan keyif alacaksınızdır. Uçuş okulu şu anda uçuş derslerine başlamanız için sizi ikna etmeye çalışsa da istemiyorsanız başlamayın. Yer okulu dersleri olup olmadığını öğrenin. Yoksa bile sizi başka bir yere yönlendirebilirler. Yer okulu yukarıda anlatılan konuların temellerinin öğretildiği yerdir. Uçuş okulunda yer okulu dersleri yoksa veya dersler birkaç ay sonra başlayacaksa bazı kitaplar alın ve kendi kendinize başlayın. Yeni başlayanlar için birkaç tane kitap vardır.
Sıra geldi gerçek teste. Yer okulunda ( veya kitaplardan ) öğrendiklerinizden keyif aldıysanız kariyer olarak da uçmaktan keyif alabilirsiniz. Herkes uçakla uçmayı sever ancak profesyonel olmak için çok çalışmak gerekir. Konulardan hoşlanmadıysanız uçmak size göre değildir.
Yeniişfikirlerinin makalesine göre günümüz pilotlarının birçoğu askeriyeden gelse de bu tek yol değildir. Özel derslerle uçuş dereceleri ve deneyim kazanabilir ve sonrasında küçük şirketler için pilot olarak çalışabilirsiniz. Deneyiminiz iyice artınca da büyük şirketlere başvurabilirsiniz. Bununla birlikte hedefiniz bir havayolu şirketi için uçmaksa askeriye sizin için daha avantajlı olacaktır. Havayolu şirketleri deneyimli askeri pilotlara öncelik verirler.
İster askeri ister sivil yolu seçin öncelikle uçmayı öğrenmelisiniz. Bu başlangıç için de askeri uçuş okulu daha avantajlıdır. Havaalanına gidin ve başlayın. En büyük düşmanınız ertelemektir.
Bir pilot nerelerde çalışabilir?
Büyük bir hava yolu şirketinde pilot olmak dışında başka seçenekler de vardır. Büyük havayolu şirketleri için uçmak maaş ve çalışma koşulları açısından oldukça avantajlı olsa da pilot olarak para kazanmanın başka yolları da vardır. Kurumsal havacılık ( şirket uçaklarını uçurmak ), tarımsal havacılık ( tohum serpme,ilaçlama ) ve askeri havacılık diğer seçeneklerdir. Maaşları ve çalışma koşulları büyük hava yolu şirketleri gibi olmasa da oldukça tatmin edicidir. Ders vermekten hoşlanıyorsanız uçuş dersleri de verebilirsiniz.