Mehmet Koç, Negmar Denizcilik’in ortağı, aynı zamanda 4 yıldır Girişimci İş Adamları Vakfı’nın (GİV) başkanlığını yürütüyor. Vakfın amacı iş kurabilme cesaretini ve becerisini artırmak. Akşam gazetesine verdiği röportajda Mehmet Koç’la girişimcilik sırlarını şöyle anlattı…
GİV’den biraz bahseder misiniz, neler yapıyorsunuz?
GİV 1996’da, Genç ve Girişimci İş Adamları Vakfı olarak kurulmuş. Ben başkanlığı 2010’da devraldım. Genç olan ismi girişimci olarak değiştirdim. Şu anda İstanbul’da tek Girişimci İş Adamları Vakfı biziz. 30 civarında mütevelli heyet üyemiz, 300 de iş adamı üyemiz var. Ayrıca yaklaşık 10 kişiden oluşan bir icra kurulumuz ve konseylerimiz bulunuyor. Temel amacımız Tür insanının iş kurabilme cesaretini ve becerisini artırmak.
Türk insanı karakter olarak girişimci mi?
Bizim insanımız cesur. İşletme kurabiliyor ama yürütemiyor. Fikri var ama o fikri doğru bir doğumla hayata geçiremiyor. Kurulan şirketlerin 3 yılda yüzde 70’i kapanıyor. Bizim girişimcimiz çok hızlı karar veriyor. Ama yeterince hazırlık yapmıyor, iyi fizibilite yapmıyor.
EN BÜYÜK GİRİŞİMCİ LİDER ERDOĞAN
Peki girişimci olmadan önce ne kadar çalışmak gerekiyor?
Üniversite öğrencilerinin çoğunun hayali, kamuda veya özel sektörde sigortalı bir işe girebilmek. Bazen üniversitelerde konferansa gidiyorum. Çocuklara diyorum ki kesinlikle iş aramayın. Üniversiteden mezun olur olmaz ilk aklınıza gelen projeye 6 ay çalışma süresi verin ve o işi kurun. Bizim gençliğimizde iş kurmak zordu. Şimdi her yerden kaynak fışkırıyor. TUBİTAK destek veriyor, KOSGEB destek veriyor. Bazı bankalar teminatsız destek veriyor. Bizim gibi vakıflar, işadamı grupları destek veriyor, melek yatırımcılar var.
Sizin en iyi girişimci örneğiniz kim?
Bana göre girişimci lidere en iyi örnek Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan. Çünkü 10 yıl gibi kısa bir sürede ülkeyi kat be kat geliştirdi.
DERSHANELERİN KAPATILMASINA EN ÇOK SEVİNEN KİŞİ BENİM
Melek yatırımcı demişken, siz de geçtiğimiz dönemde bir melek ağı kurmuştunuz değil mi?
Evet Bahariye Business Angles diye bir melek yatırımcı ağı kurduk. Yani artık ben de artık sertifikalı meleğim.
Girişimcinin önünü açmak için ne yapmak lazım?
Çocukların iş yapma hevesini, cesaretini kırmayacak bir eğitim sistemi kurmak lazım. Osmanlı’daki çıraklık sistemi son derece güzel bir sistem. 10 yaşındaki çocuk eline hiçbir şey almamış. Ben 10 yaşındayken inşaattaki çivileri düzleyip satıyordum. Mesela ben dershanelerin kaldırılmasına en çok sevinen kişiyim. Cumartesi, pazarı olmayan bir çocuktan hangi sosyal hangi siyasal, hangi girişim fikrini bekleyebilirsiniz. Bu çocuklar çıraklık sistemiyle, staj sistemiyle çok daha erken tanışmalı.
Sizin girişimcilik hikayeniz nasıl?
Üniversiteden sonra bir yıl kamuda çalıştım. Bir gün serviste giderken, oradaki mühendis bir ağabeyle sohbet ediyorduk. Dedim ki ‘ben iş kuracağım’, ‘Ben de öyle diyordum, emekliliğime 2 yıl kaldı’ dedi. Hemen istifa ettim. Ailem, akrabalarım hepsi çok kızdılar. Şimdi ailemin yarısı benim yanımda çalışıyor.
Girişimciliği desteklemek için ne gibi planlarınız var?
Yetenek sizsiniz programına binlerce kişi başvuruyor. Biz bu programın girişimcilik versiyonunu yapmayı planlıyoruz. Çünkü gençler iş kurmaktan korkuyorlar. Gençler hızlı para kazanma hedefiyle borsaya özenmek yerine, ülkenin avantajlarını görmeli. Geçen yıl 250 kişiye girişimcilik eğitimi verdik. Bunlar sürecek.
KİMSEYİ %40’TAN FAZLA ORTAK YAPMAYIN
Bir de vakıf olarak girişimcilik yarışmaları düzenliyorsunuz. Yarışmayı kazanan kişiler neler yapıyor?
Her yıl girişimcilik yarışması düzenliyoruz. Çocukların projelerini de kitapçığa basıp, üyelerimize dağıtıyoruz. 2 yıl önceki birincimizin projesine bir şirket ortak oldu. Henüz 22 yaşında ve iyi para kazanıyor. Bize de üye oldu. Ancak gençlere tavsiyem: Kimseyi yüzde 40’ten fazla ortak almayın. Fikriniz tahmin ettiğinizden çok daha kıymetli olabilir.
2 MİLYON DOLAR GETİREN VANATDAŞ OLSUN
Girişimciliğin özendirilmesi için devlet ne yapabilir?
Sayın Başbakan’a şöyle bir öneri sunduk: 2 milyon dolar ve üzeri Türkiye’ye yatırım yapan işadamlarına vatandaşlık verelim. Ama burada bir yerel ortak almak zorunda olsunlar. Bunu bütün dünya yapıyor. Suud’lu ortağımın oturumu bitti, süresinde müracaat etti, 3 ay sonraya gün verdiler. Yatırımcının önünü açmak da girişimciyi desteklemektir. Başbakan da çok sıcak baktı. Bence hayata geçebilir.