Taslağa göre taşeron işçileri, sözleşmeli statüde çalışacak. Kazanılmış hakların Kıdem – İhbar ve Yıllık İzin Kıdemleri dışında, özlük hakları, ücret ve yan ödemeler korunmuş olacak. Ancak can alıcı nokta; Kıdem Yılları, Yıllık izin Kıdemi hakları tırpanlanmış olacak.
Bu durumda işten kim karlı çıkacak? İşveren olarak Kamu kurumlarına taşeronluk hizmeti veren firmalar, işçi maliyetlerini oluştururken, işçilerin yasal haklarının karşılığını fiyatlarına yansıtmadılar mı? Her ay yapmış oldukları hakedişlerle bu bedelleri devletten tahsil etmediler mi? Taşeron firmalar her ay çalışanların tüm yasal haklarının karşılığını elbette aldılar. Bu karşılıklar şu an taşeron firmaların kasalarında. Devlet işçi için ödediği parayı, taşerondan geri alamayacağını yada taşerona ödetemeyeceğini bildiği için, işçiye bu haktan ‘vazgeç’ diyor. Çalışanların tüm haklarından feragat etmesi, taşeron firmaların işine gelecek.
720 bin çalışanın hakkı silinmiş ve firmalar bu yükten kurtulmuş olacak. En basitinden bir hesaplama yapacak olursak taşeron firmanın cebinde ne kadar para kalacak? Asgari ücret ile çalışan bir kişinin bir yıllık kıdem tazminatı, 1.648,00 TL’dir. 720 bin çalışanın her birisinin en az bir yıllık kıdemi olacak. Suya sabuna dokunmadan taşeronun cebinde kalan/kalacak ve çalışanlardan da feragat edin denilen rakam : 1.186.560, 000 TL’dir.
Esasında devletin kasasından çıkan ve henüz işçiye yansıtılmayan ve yansıtılmaması için de feragat edin denilen miktar 3.559.680,000 TL’dir. Bu karşılıklar devlet tarafından taşerona ödendiği için taşeronun cebinde kalacaktır. Devletin yapması gereken bu tazminatların karşılıklarını her ay düzenli olarak devletten alan taşeron firmalara çalışanların yani sözleşmeli kadroya geçecek olanların ‘Kıdem tazminatı haklarını ödeyin’ demesidir. Aksi takdirde çalışanların hakları devlet eliyle taşeron firmalara bağışlanmış olacaktır.
Sözleşme iptalleri sorun yaratacak
Hükümet tarafından hazırlanan düzenlemede taşeronluk sözleşmelerinin ne şekilde iptal edileceği bu sürecin nasıl yürütüleceği belirtilmemiştir.
Kamu kurumlarında taşeron olarak hizmet veren binlerce firma, hizmet verdikleri kurumlarla ihale şartlarına göre sözleşme imzaladılar. İmzalanan bu sözleşmelerin süre bakımından iki yıl, üç yıllık olanları da mevcut. Sözleşme hükümlerine göre sözleşmenin feshedilebilmesi için belli şartların oluşması gerekiyor. Aksi takdirde sözleşmenin feshini gerektirecek şartlar oluşmadan feshin gerçekleşmesi, fesheden tarafın yani Kamu Kurumu’nun taşeron firmaya kalan sürenin bedelini ödeme zorunluluğunu doğurmaktadır.
Binlerce taşeron firma peş peşe yapılan açıklamaların ardından kendilerine bir açıklama yapılmadığı için bir belirsizlik yaşadıklarını, bundan sonraki süreçte de nasıl bir adım atacaklarını bilemediklerini dile getirmektedirler.
İşçinin kıdem tazminatı!
Kamu kurumlarında çalışan taşeron işçilerinin tüm haklarından feragat ederek kadroya geçirilmesi yaklaşımı, kıdem tazminatı hakkı bakımından ele alındığında Kıdem Tazminatı Fonu sisteminin haklılığını bir kez daha ortaya koymaktadır. Yapılan düzenlemeye göre çalışanlardan kıdem tazminatı haklarından feragat etmeleri istenecek. Devletten bu karşılıkları alan taşeron firmaların keyfi yerinde.
Kıdem Tazminatı Fonu sitemi oluşturulmuş olsa idi, taşeron firmalar devletten almış oldukları çalışanlarının kıdem tazminatı karşılıklarını fona ödemek zorunda kalacaklardı ve bugün bu sorun gündeme dahi gelmeyecekti.
Devletin kasasından çıkan bu paralar ne yazık ki yılladır bu firmalarda çalışanlara değil, çalışanların her türlü haklarını göz ardı eden, çalışanların üç kuruşuna göz diken taşeronların bugün bayram etmesine yarayacak.
Taşeron firmalarda çalışanlar yıllardır bu fon sisteminin bir türlü hayata geçirilememesinin bugün gelinen noktada haklarının bir kez daha zayi olacağını ve devletin bu soruna acil çözüm bulması gerektiğini dile getirmektedirler.-Karar