Her yıl işgücüne yeni katılan yüz binlerin yanı sıra, iş aradığını söyleyen yaklaşık üç milyon insan… Peki, bu işsizlerin aklına ilk gelen kurum olan İŞKUR iş bulma sürecinin neresinde yer alıyor? Bu yılın ilk yarısında 106 bin kişi bu kurum aracılığıyla işe girdi. Toplam işsiz sayısı göz önüne alındığında bu rakam oldukça düşük kalıyor.
Tam da bu nedenle İŞKUR, 23 milyon kişilik emek piyasası içinde çalışan sayısını artırmak için yeni stratejiler üzerine yoğunlaştı.
Bütün bu yeni projelerin başında ise beş aydır Genel Müdür koltuğunda oturan ve bugüne kadar akademisyen olarak istihdam ve işsizlik konularında çalışmalar yapan Doç. Dr. Kemal Biçerli var. Biçerli’nin en büyük hedefi ise İŞKUR’u işgücü piyasasında çok daha aktif ve etkin hale getirmek…
“Kurumu daha fazla işin aktığı ve daha fazla iş arayanın başvurduğu bir platform haline dönüştürmeyi hedefliyoruz. Bu çerçevede sadece vasıfsız beden işçilerinin değil nitelikli beyaz yakalıların da kurumdan hizmet almalarını sağlamayı amaçlıyoruz” diyen Doç. Dr. M. Kemal Biçerli, bir başka hedefini de beceri kazandırma eğitimlerinde kaliteyi artırmak olarak açıklıyor.
Beyaz yakalılara farklı sunum
İŞKUR’daki yapılanma aslında yeni başlayan bir süreç değil. Kurum, 2003 yılından bu yana klasik iş ve işçi bulma işlevinden modern bir kamu istihdam kurumu olmak için değişimin startını vermiş durumda.
Doç. Dr. Biçerli, beş aylık genel müdürlüğünün ardından başlayan değişimi ise iş ve meslek danışmanlığı faaliyetinin güçlendirilmesine dayandırıyor. Eşleştirmenin aktif istihdam programları içinde en düşük maliyete sahip olduğunu vurgulayan Biçerli, personel yetersizliği nedeniyle istenilen ölçüde eşleştirmenin yapılamamasından şikayetçi. Biçerli’ye göre eşleştirme faaliyetinden iyi sonuç alabilmenin başlıca koşulu piyasanın yeterince açık iş üretememesi. Daha etkin bir aracılık faaliyetiyle işsizliğin daha da aşağı çekilebileceğini düşünüyor.
İŞKUR’a başvuranların tamamına yakını mavi yakalılardan oluşuyor. Öyle ki Türkiye’de işgücünün yüzde 59,8’i lise altı eğitim düzeyinde. Dolayısıyla İŞKUR da daha çok mavi yakalılara hitap eden kurum haline dönüşmüş durumda. Genel Müdür Biçerli, bu durumun önemli bir sebebini de kurumun beceri kazandırma eğitimlerinin mavi yakalılara yönelik olmasıyla açıklıyor. Aslında kurumun bu yapısından çok da hiç hoşnut değil… Bu nedenle önceliği acil olarak beyaz yakalılara da hizmet sunabilen bir kurum haline gelmek. Beyaz yakalılara sunulacak hizmetler “iş danışmanlığı, rehberlik” gibi başlıkları taşısa da sunumun biraz daha farklı olması gerektiğini düşünüyor. Bu kapsamda beyaz yakalıları daha fazla kuruma çekmeyi hedefleyen bir proje taslağı üzerinde çalışılıyor.
“Personel sayısı yeterli değil”
Şu sıralar İŞKUR’daki en büyük değişikliğin iş koçlarıyla ilgili yapılan çalışmalarda yaşandığını söylemek mümkün. Çünkü Biçerli’ye göre kurumda çalışan 2 bin 769 personel sayısı yeterli değil. Bu sayı çeşitli ülkelerdeki benzeri kamu istihdam kurumları ile karşılaştırıldığında -Fransa 46 bin, İsveç 11 bin, Polonya 16 bin, Almanya 110 bin- son derece düşük kalıyor.
İşte bu azlıktan kaynaklanan sıkıntıları gidermek için çalışanların iş koçları ile ilgili geliştirilmesi kararı alınmış. Uygulamanın ilk etapta 15 büyük şehirde başlatılması planlanıyor.
Kurumda hizmet verecek iş koçları sosyoloji, psikoloji, pedagoji ve rehberlik eğitimi almış kişiler arasından seçilecek. Koçların görev tanımı ise “iş başvurusunda bulunanların mesleki yatkınlık, avantaj ve dezavantajlarını ortaya çıkarmaları, buna göre iş ve meslek seçiminde bireyleri doğru karar vermeye yönlendirmek” olarak belirlenmiş.
Teknik anlamda iş arayanları profilleme, ayrıştırma, yönlendirme, eğitim ihtiyacını belirleme, işe yerleştirme ve takip işlemlerini de yapacak olan iş koçları, bir başka deyişle iş arayanın işe girmesi için “istihdam eylem planı” hazırlayarak bunu hayata geçirecek.
“Uzmanlaşma önemli”
İŞKUR, bunun yanı sıra açtığı mesleki kurslarla iş arayanların uzmanlaşmalarına da katkı sağlamayı hedefliyor. “Uzmanlaşma her şeydir. ‘Ne iş olsa yaparım’ cümlesi aslında ‘hiçbir işi tam anlamıyla yapamam’ şeklinde değerlendiriliyor. Dolayısıyla günümüz iş piyasalarında herhangi bir alanda uzmanlığı olmayan işsizlerin iyi gelir getiren düzgün işlere yerleştirilebilmeleri pek mümkün değil” diyen Biçerli, uzmanlığın önemine dikkat çekiyor.
Bu nedenle kurumda 2010’un ilk yedi ayında 4 bin 233 kurs ile 92 bin 964 kişiye eğitim verilmiş. Yılsonuna kadar da yaklaşık 200 bin kişinin kurslara katılması hedefleniyor. Programlara katılanların yüzde 57’si erkek yüzde 43’ü ise kadınlardan oluşuyor.
İşteinsan