Yıldırım Beyazid Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokronoloji ve Metebolizma Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oya Topaloğlu, Türkiye’de diyabetlilerin haklarından habersiz olduğunu belirterek, yüzde 60 çalışma yeteneğini kaybeden diyabetlinin malulen emekli olabileceğini kaydetti.
Türk Diyabet Cemiyeti ve Türk Diyabet Vakfı tarafından bu yıl 52’ncisi düzenlenen Ulusal Diyabet Kongresi, Antalya Beldibi Tatil Merkezindeki bir otelde gerçekleştirildi.
Doç. Dr. Oya Topaloğlu, Türkiye’de yaklaşık 7 milyon diyabetli bireylere özgü bir sosyal düzenlemenin günümüzde olmadığının altını çizdi.
Normal kronik hastalıklar nasılsa diyabetli hastalarında aynı haklara sahip olabildiğini dile getiren Doç .Dr. Topaloğlu, sağlık kurumlarına müracaat eden diyabetli diğer engelli vatandaşların yararlandığı benzer haklardan yararlanabildiğini aktardı.
“DİYABETLİLERE YÖNELİK BİRKAÇ YÖNETMELİK VAR”
Diyabetlilerin haklarında bir takım kısıtlamaların görüldüğünü kaydeden Doç. Dr. Topaloğlu, “Diyabetli bireyin komplikasyonlarıyla ilgili değerlendirildiğinde çok ayrıntılı bilgi verilmediği, buna bağlı olarak da diyabetli bireylerin bazı haklardan mahrum kaldığını söyleyebiliriz. Bu kapsamda Türkiye’de uygulanan birkaç yönetmelik var. Özürlülerle ilgili olan yönetmelikte; buraya diyabetli birey başvurduğunda, bu kurul raporlarını vermeye yetkili olan kurumlara başvurduğunda bir takım oranlar alabiliyor. Eğer yüzde 40 ve üzerinde bir engel oranı alıyorsa bir takım haklardan faydalanabiliyor” diye konuştu.
“DİYABETLİ İŞ GÜCÜ KAYBINI YÜZDE 60’INI KAYBEDERSE MALULEN EMEKLİ OLUR”
Doç. Dr. Topaloğlu, bu hakları ise şöyle sıraladı:
“Sosyal yardımlaşma haklarının yanında, hasta bir özürlü kimli kartı ile belediyelerdeki indirimlerden faydalanabiliyor. Kamu çalışanları için ise, engelli kimlik kartı ile engelliler için ayrılan istihdam alanlarından yararlanma imkanı oluyor. Diyabetin tek başına kendisinin tek başına bu oranı yakalaması mümkün mü, pek mümkün değil. Genellikle tip 2 diyabetliler yüzde 20, tip 1 diyabetliler yüzde 30-40 arasında oran alıyor. Sigortalı diyabetliler ise benzer şekilde sağlık kurumundan rapor almak için yetkili hastaneye başvurup, hekim tarafından değerlendirilip, son karar SGK heyeti tarafından veriliyor. Ardından emeklilik hakkına sahip olabiliyor. Hasta iş gücü kaybının yüzde 60’ını kaybetmişse malulen emeklilik olabiliyor.”
“DİYABETLİLER MAĞDUR EDİLİYOR”
Diyabetli bir bireyin diyabete bağlı olarak malulen emekli olmasının zor olduğunu ifade eden Doç. Dr. Topaloğlu, “Bu mümkün değil. Ya ciddi komplikasyonlar gelişmiş olması gerekir, bu da en az ya da iki 3 organı ilgilendirmesidir. Diyabetli bireyler aslında toplumda mağdur kalıyor” dedi.
“DİYABETLİLER HAKLARINDAN HABERSİZ”
Diyabetli kişinin özel olarak sorgulamadığı sürece haklarından habersiz olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Topaloğlu, hastanın günlük hayatını kısıtlayıcı komplikasyonları varsa ve başvurduğu hastanede hakları hakkında bilgi verilirse hastalar için çok daha faydalı olacağını vurguladı.
“DİYABETLİ KİŞİLER İŞ MAKİNESİ VE OTOBÜS EHLİYETİ ALAMAYABİLİR”
Sürücü adayları ve sürücülerde aranacak şartlarda aranacak sağlık şartlarında dair yönetmelikte 4 ay önce değişikliğe gidildiğine dikkati çeken Doç. Dr. Topaloğlu, “Ehliyet diyabetli bireylerle ilgili ehliyet yönetmeliğinde diyabetlilerle ilgili bir takım kısıtlamalar getirildi. Eskiden özür oranına göre diyabetliler H sınıfı ehliyet alabiliyordu. Şimdi o madde yeni yönetmelikte kaldırılacak. Diyabetlinin ciddi bir komplikasyonu varsa, hipoglisemi(kanda olağandan daha az şeker olması hastalığı) yaşıyorsa ve hipoglisemi yapan bir ilaç kullanıyorsa muhtemelen toplum taşıma araçları ve iş makinesi gibi alanlarda almak istediği ehliyet için sıkıntılar olacak. Bu birazda hem hastayı korumak hem de başkalarının sağlığını korumak adına verilmiş kararlardır. 4 aylık bir uygulama ama ilerleyen günlerde diyabetli bireylerde de yeni düzenlemelerde olacak. Diyabetlilerin hakları ellerinden mi alınacak yoksa başka haklar mı tanınacak belirlenecek” ifadelerine yer verdi.