Yükseköğrenim görülen alan ve buna bağlı olarak yapılan meslek tercihi, gelecekte işsizlik sorunuyla karşı karşıya kalma riskini doğrudan etkiliyor.
Gazetecilik ve enformasyon, sanat, ulaştırma hizmetleri ve çevre koruma ile imalat ve işletme alanları işsizlik oranının ortalamanın üstünde olduğu alanlar olurken, güvenlik hizmetleri, sağlık, hukuk ve veterinerlikte işsizlik oranı ortalamanın oldukça altında kalıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2012 yılı itibariyle işgücü içerisinde 4 milyon 996 bin yüksekokul ve üniversite mezunu bulunuyor. Yüksekokul ve üniversite mezunlarının 503 bini işsiz, bu kapsamdakilerin işsizlik oranı yüzde 10,1 düzeyinde.
Mezun olunan alanlar itibariyle yapılan değerlendirmeye göre, işsizlik sorunun en fazla yaşandığı alan gazetecilik ve enformasyon. "İletişim çağı" nitelendirmelerine rağmen bu alandaki yükseköğrenim kurumlarından mezun olanların 5’te 1’inden fazlası işsiz durumda. Gazetecilik ve enformasyon alanında 16 bin kişilik işgücüne karşılık 3 bin işsiz var. Bu alan, yüzde 22,1’lik işsizlik oranıyla yükseköğrenimde mezun olunan alanlar arasında en yüksek işsizlik oranında ilk sırada geliyor.
İşsizliğin yüksek olduğu bir diğer alan ise sanat. İşgücü içerisinde yükseköğrenimini sanatla ilgili alanlarda yapan 143 bin kişi bulunuyor. Bunların 30 bini ise iş arıyor. Sanatla ilgili alanların mezunları arasında işsizlik oranı ise yüzde 21 seviyesinde bulunuyor.
Gazetecilik ve enformasyon ile sanat alanlarından mezun olanların işsizlik oranı, yüksekokul-fakülte mezunları arasındaki ortalama işsizlik oranı olan yüzde 10,1’in iki katını aşıyor.
Ulaştırma hizmetleri ve çevre koruma ile imalat ve işletme alanları da işsizlik oranın yüzde 17 ile işsizliğin yüksek olduğu diğer alanlar. Ulaştırma hizmetleri ve çevre koruma alanında işgücü içerisinde 22 bin kişi bulunurken, bunların 4 bini işsiz durumda. İmalat ve işletmeyle ilgili alanlardan işgücünde 92 bin kişi bulunurken bunların 16 bini iş bekliyor.
Yüksekokul-fakülte mezunları arasında işsizlik oranının yüzde 10,1’lik ortalamanın üzerinde olduğu diğer alanlar yaşam bilimleri (yüzde 15,3), sosyal ve kişisel hizmetler (yüzde 14,1), iş ve yönetim (yüzde 14), bilgisayar (yüzde 12,5), tarım, ormancılık ve balıkçılık (yüzde 11,9), fizik bilimleri (yüzde 10,5), matematik ve istatistik (yüzde 10,4) olarak sıralanıyor.
İŞSİZLİKTE ŞANSLI ALANLAR
İşsizlik oranın yüksekokul-fakülte mezunlarına ilişkin ortalamanın üzerinde olduğu alanların yanında işsizliğin adeta sorun olmaktan çıktığı alanlar da bulunuyor.
Yükseköğrenim yapanlar arasında işsizliğin en düşük olduğu alan ise güvenlik hizmetleri. İşgücü içerisinde güvenlik hizmetlerinde yükseköğrenim yapan 126 bin kişi bulunuyor. Bunlar arasında işsizlerin oranı binle sınırlı. Güvenlik hizmetlerinde işsizlik oranı sadece yüzde 1. İşsizlik oranının güvenlik hizmetlerinde bu denli düşük olmasındaki en büyük etken polislik ve askerlikle ilgili yükseköğrenim kurumlarının bu kapsamda olmasında yatıyor.
Sağlık, işsizliğin çok düşük olduğu bir diğer alan. İşgücü içerisinde bu alandan 346 bin kişi bulunuyor. Sağlıkla ilgili yükseköğretim kurumlarından mezun 7 bin kişi iş bekliyor. Sağlık eğitimi alanlar arasında işsizlik oranı yüzde 2,1’de kalıyor. Halen kamu ve özel sektörün sağlık hizmetleriyle ilgili ciddi eleman ihtiyacı bulunuyor.
Hukuk eğitimi görenler de işsizlik konusunda diğer alanlara göre şanslı grupta yer alıyor. İşgücü içerisinde hukuk eğitimi almış 113 bin kişi yer alıyor. Bunlar arasında 4 bin kişi işsizlik sorunu yaşıyor. İşsizlik sorunu yaşayanların oranı yüzde 3,4’te kalıyor.
İşsizlik konusunda şanslı bir diğer alan veterinerlik. İşgücündeki 54 bin veterinerlik mezunu arasında 2 bin işsiz yer alıyor. Bu alandaki işsizlik yüzde 4,3 düzeyinde bulunuyor.
Yüksekokul-fakülte mezunları arasında, işsizlik oranının yüzde 10,1’lik ortalamanın altında kaldığı diğer alanlar ise öğretmen eğitimi ve eğitim bilimleri (yüzde 6,7), beşeri bilimler (yüzde 7,3), mühendislik (yüzde 8,6), sosyal bilimler ve davranış bilimleri (yüzde 9,3), mimarlık ve inşaat (yüzde 9,4) olarak sıralanıyor.
En son mezun olunan okul ve mezun olunan alana göre işgücü durumuna ilişkin veriler şöyle:
İşsiz İşsizlik Oranı %
Gazetecilik ve enformasyon 3.000 22,1
Sanat 30.000 21,0
İmalat ve işleme 16.000 17,0
Ulaştırma hizmetleri ve çevre koruma 4.000 17,0
Yaşam bilimleri 9.000 15,3
Sosyal ve kişisel hizmetler 18.000 14,1
İş ve yönetim 189.000 14,0
Bilgisayar 14.000 12,5
AA