Diyanet İşleri Başkanlığı’nca, Mekke’deki Hac İdare Merkezi’nde bayramlaşma töreni düzenlendi. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Beşir Atalay ile bazı milletvekilleri ve hacıların katıldığı törende bir konuşma yapan Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez, hac ibadetinin önemine değindi.
Haccın “en yüce gaye” anlamına geldiğini ve yürümeyi ibadete dönüştürdüğünü ifade eden Görmez, herkesin Kurban Bayramı’nı tebrik etti.
Konuşmasında Kabe’deki genişletme çalışmalarına da değinen Görmez, Suudi Arabistan’da son iki kral döneminde, 1980’lerden itibaren çok şeyler yapıldığını söyledi.
1970’li yıllarda bile Kabe’nin etrafında kum bulunduğunu ve insanların o kumda yürüdüğünü, sonra büyük gelişmeler yaşandığını aktaran Görmez, “Geçenlerde de bir vesileyle ifade ettim. Son yıllarda burada 3-4 milyona göre planlamalar yapıldı, oysa bugün 15-20 milyon civarında ihtiyaç var. Sadece Türkiye’de sırasını bekleyen vatandaşlarımızın sayısı 1,5 milyon. Böyle olduğu için tabii mekan da çok dar” diye konuştu.
“Vesilelerin gayeyi gölgelemesi”
Bazen vesilelerin gayeyi gölgeleyecek derecede problem oluşturduğunu, belki bunun üzerinde düşünmek gerektiğini anlatan Görmez, bütün İslam ülkelerinin de bu konuda kafa yorması gerektiğini bildirdi.
Arafat, Müzdelife ve Mina’nın mutlaka yeniden ele alınması gerektiğini vurgulayan Görmez, buna karşılık Cemerat’taki yeni şeytan taşlama yerinin çok güzel yapıldığını, onun da nice insanlar öldükten sonra gerçekleştirildiğini kaydetti.
“İyi ki gayrimüslimler gelip burayı görmüyor, Müslümanların o hali, o toz toprak içerisinde orada yatmaları…” diyen Prof. Dr. Görmez, şöyle devam etti:
“Oranın güzelleştirilmesi, harika bir peyzaj ile çok güzel bir mekana dönüştürülmesi öyle zor bir şey değil ama maalesef bunlar olmuş değil. İnşallah Müslümanların ortak aklıyla yeniden düşünülür. Bu ibadeti daha güzel bir şekilde ifa etme imkanına sahip oluruz. Büyük oranda şehir planlamasıyla ilgili sorunları var, o kalabalığının aynı anda Kabetullah’a gelmesi isteniyor, birkaç giriş noktası var. Bütün araçlar yığılınca saatlerce insanlar beklemek zorunda kalıyor.”
Türkiye’nin organizasyon başarısı
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Beşir Atalay da bu yıl Hacc-ı Ekber hükmündeki bir haccı tamamladıklarını söyledi.
Hacıların ve Türkiye’deki vatandaşların bayramını tebrik eden Atalay, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye’nin büyük bir organizasyon gerçekleştirdiğini, buraya gelince bunun daha iyi anlaşıldığını dile getirdi.
Beşir Atalay, şöyle konuştu:
“Türkiye disiplin olarak, temizlik olarak, şartlar olarak mukayese ettiğinizde en iyisini gerçekleştiriyor burada. Ev sahibi ülkenin yapması gereken çok şey var. Bu mübarek beldenin, Harem’in ümmetin ortak aklıyla, çağın son gelişmeleriyle daha rahat hac yapar hale getirilmesi mümkün.”
CHP Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt de hac organizasyonunun, tüm İslam ülkelerinin katkılarıyla ve olimpiyat mantığıyla gerçekleştirilmesi gerektiğini kaydetti.
Kabe’de insan seli
Hac görevini tamamlayan 3 milyon civarında Müslüman, Kurban Bayramı’nın ikinci gününde de şeytan taşladı.
Konakladıkları otellerden kafileler halinde Cemerat bölgesindeki şeytan taşlama alanına giden hacılar, görevlilerin yönlendirdiği bölgeden taşlama alanına geçti. Kurban Bayramı’nın ilk gününde büyük şeytan olarak adlandırılan “Akabe Cemresi”ne yedi taş atan hacılar, ikinci gün ise Cemerat’ta sırayla, “Küçük, orta ve büyük Şeytan”a yedişer taş attı.
Peygamber Efendimiz’in sünnetini yerine getirmek için Arafat’a yürüyerek gidip, dönen bazı hacılar ise dün akşamdan itibaren Mekke’ye döndü. Aralarında yaşlı ve çocukların da olduğu hacılardan yorgun düşenler, yakınlarının yardımıyla dini vecibelerini yerine getirmeye çalıştı.
Bayramın üçüncü günü de şeytan taşlama alanına gelecek hacıların bir kısmı daha sonra Medine’ye geçecek, Mekke’de kalacak olanlar, bayramın son günü de şeytan taşlayacak.
Bu arada güvenlik önleminin artırıldığı Cemerat bölgesinde ulaşımın kolay bir şekilde sağlanması için şehir içinde servislerin yanı sıra metro hattı da kullanıldı. Yoğunluk nedeniyle bazı hacılar, Cemerat ile Kabe arasındaki güzergahı yürüyerek kat etti.
Üç yıl önce hizmete açılan katlı, şeytan taşlama alanında ilk iki günde herhangi bir olumsuzluk yaşanmadığı görüldü.
Üç nesil bir arada tavafta
Şeytan taşlamanın ardından Kabe’ye geçen hacılar, tavaf yaptı. Bu yıl aralarında 61 bin 300 civarında Türk’ün de bulunduğu hacılar, Kabe’de insan seli oluşturdu. Özellikle vakit namazları sırasında yoğunluğun meydana geldiği Kabe’de görevliler, aşırı yoğunluğun önüne geçmek için geçişlere kademeli olarak izin veriyor.
Türkiye’den gelen hacılar arasında yer alan 70 yaşındaki Fatma Varan, dini vecibelerini oğlu, gelini ve 10 yaşındaki torunuyla birlikte yapıyor.
AA’ya konuşan Varan, Kabe’de bulunmanın mutluluğunu yaşadığını belirterek, “Allah herkese buraya gelmeyi nasip etsin. Ailemle birlikte tavaf yapıyoruz. Türkiye’deki yakınlarım merak etmesin, çok iyiyiz” dedi.
Kahramanmaraş’tan gelen Hacer Beyazıt ise tavaf sırasında ağlayarak, “Keşke buraya gençken gelseydim. Herkes buraya gelsin. Dünyanın bütün güzelliği burada” diye konuştu.
Bitlis kafilesiyle gelen ve torununun refakat ettiği Şemsiye Doğru ise Kürtçe dua ederek, “Kaç yıldır buraya gelmek istiyorum. Bu sene kısmet oldu. Allah’a şükürler olsun” ifadelerini kullandı.