AHÎLİK: DÜRÜSTLÜK VE MERHAMETİ
TİCARETE HÂKİM KILMAK
Muhterem Müslümanlar!
Huzurlu ve hakkaniyetli bir hayatın yol
haritasını çizen yüce dinimiz İslam, iş ve ticaret
hayatımızda temel ilke ve esaslar belirlemiştir. İslam,
her işimizde olduğu gibi ticarette de helal haram
duyarlılığıyla hareket etmeyi, doğruluğu, dürüstlüğü
ve merhameti şiar edinmeyi emretmiştir. Hırs ve
tamahı, yalan ve hileyi, aldatma ve haksızlığı,
gayrimeşru ve gayriahlaki her türlü muameleyi ise
yasaklamıştır. Hutbeme başlarken okuduğum ayet-i
kerimede Yüce Rabbimiz şöyle buyurmaktadır: “Ey
iman edenler! Karşılıklı rızaya dayanan ticaret
dışında, mallarınızı aranızda haksız ve haram
yollarla yemeyin ve kendinizi helak etmeyin.
Şüphesiz Allah size karşı çok merhametlidir.”
Aziz Müminler!
Mümin, ticarette sadece dünya kazancını değil,
ahiret hesabını da gözetir. Haksız kazançtan,
karaborsacılıktan, fırsatçılıktan, kul ve kamu hakkını
ihlal etmekten uzak durur. Mümin bilir ki, inancımız
ve geleneğimizde kazanç elde etmek için her yol
mübah değildir. Daha çok kazanma hırsıyla insan
onuru çiğnenemez. İnsanların zor durumda olmaları
istismar edilemez. Bilgisizliği suistimal edilerek kişi
zarara uğratılamaz, aldatılamaz.
Kıymetli Müslümanlar!
Mümin, servet ve malın esiri olamaz. Rızkına
kimsenin hakkını bulaştıramaz. Kendisinin ve
ailesinin boğazından haram lokma geçiremez. Mümin,
daha fazla kazanç elde etmek için temel ihtiyaç
maddelerini stoklayamaz. Arz talep dengesini bozarak
bir malı değerinden fazlaya satamaz. İnsanların
zorunlu ihtiyacı olan ev ve işyerini boş bırakıp
fiyatları yükseltemez. Merhametli bir ev sahibi,
kiracısının da bir aile geçindirdiğini unutmaz. İnsaflı
bir kiracı da kasıtlı olarak ev sahibini mağdur edemez. Sevgili Peygamberimiz (s.a.s)’in hadis-i şerifine göre kimseye kasten zarar verilemez; zarara,
zararla karşılık da verilemez.
İslam’a göre bir kişinin
canına, malına ve haysiyetine zarar vermek haramdır
ve büyük günahlardandır.
Değerli Müminler!
Peygamber Efendimiz (s.a.s) başka bir hadisinde ise
“Bizi aldatan bizden değildir ”
buyurmaktadır. Bu nebevi uyarıdan hareketle
ecdadımız, sevgi ve saygıyı, kardeşlik ve merhameti,
doğruluk ve dürüstlüğü, yardımlaşma ve dayanışmayı
ticarete hâkim kılmak için Ahîlik teşkilatını
kurmuştur. Bu teşkilatın temel ilkesi; eline, diline,
beline sahip olmaktır. Eşine, işine ve aşına özen
göstermektir. Harama bakmamak, haram yiyip
içmemek ve harama el uzatmamaktır. Yanlış
ölçmemek, eksik tartmamaktır. Güçlü iken
affetmesini, öfkeli iken yumuşak davranmasını
bilmektir.
Aziz Müslümanlar!
Alışverişte helal haram hassasiyeti her geçen
gün azalıyor. Doğruluk ve dürüstlük gibi erdemler
giderek zayıflıyor. Daha çok kazanma hırsıyla ahlaki
değerler ve hukuki ilkeler göz ardı ediliyor. Aşırı
tüketim, lüks ve israf günden güne artıyor. Bu
durumda bize düşen, Ahîlik ilkelerini benimsemek, iş
ve ticaret hayatımıza bu ilkeleri yeniden hâkim kılmak
için çaba göstermektir. Sevgili Peygamberimiz
(s.a.s)’in “Dürüst ve güvenilir tüccar, ahirette
peygamberler, sıddıklar ve şehitlerle beraber olacaktır.”
müjdesine erişebilmenin gayretinde
olmaktır. Kıyamet gününde, kazancımızın ve
harcamalarımızın hesabını vereceğimizi
unutmamaktır.
Kıymetli Müminler!
Hutbeme son verirken bir hususu sizlerle
paylaşmak istiyorum. 2024 yılı Hac ön kayıtları
başlamıştır. İlk defa başvuracak kardeşlerimiz, 11
Ekim tarihine kadar e-devlet üzerinden işlemlerini
gerçekleştirebilecektir. Kaydı olup, durumlarında
değişiklik yapmak istemeyenlerin kaydı otomatik
olarak yenilenecektir. Durumlarını değiştirmek
isteyenler ise e-devlet üzerinden veya il ve ilçe
müftülüklerimizden güncelleme yapabilecektir.