TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, Komisyon Başkanı AK Partili Emrullah İşler başkanlığında, ‘Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni görüşmek üzere toplandı. Komisyonda ilk sözü alan Komisyon Başkanı Emrullah İşler, teklif ile Türkiye’nin önemli film merkezlerinden biri olacağını belirterek, “Bu teklif ülkenin tanıtımına katkı sağlayacak film ve dizi sayısının artırılmasını sağlayacak. Teklifin yasalaşması durumunda, baştan başa doğal plato olan ülkemiz, önemli film merkezlerinden birisi olacak” dedi.
İstatistiki bilgiler de veren İşler, 2002 yılında vizyona giren yerli film sayısı 9 iken, 2018 yılında bu sayının 180’e çıktığını söyledi. 2002’de 2 milyon olan yerli film izleyici sayısının da 2018’de 44,5 milyonu aştığını bildiren Emrullah İşler, 156 ülkeye ihraç edilen dizi filmlerin 350 milyon dolarlık ihracat büyüklüğüyle Türkiye’yi dünyada ikinci sıraya yükselttiğine vurgu yaptı.
‘REKLAM SÜRELERİ 10 DAKİKA’
İşler, “Teklifle kurulması öngörülen, kamu kurum ve kuruluşları ile sektör temsilcilerini bir araya getirecek olan Destekleme Kurulu ile Dizi ve Yabancı Filmleri Destekleme Komisyonuyla kamu ile özel sektör arasında eşgüdüm sağlanarak bürokrasi ve kırtasiyenin önüne geçilecektir. Bu teklif ile; yoğun şikayete neden olan sinemalardaki uzun reklam sürelerinin 10 dakikaya düşürülmesi amaçlanıyor” diye konuştu.
AKP’Lİ YAYMAN: SİNEMA EMEKÇİLERİ İLE HAZIRLANDI
Teklif sahibi AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman da, düzenleme ile ilgili komisyona bilgi verdi. Bir ülkede sanatın ne kadar önemli olduğuna vurgu yapan Yayman, söz konusu teklifin uzun zamandır tartışıldığını ve sinema emekçileri ile birlikte hazırlandığını söyledi. Yasa teklifi ile sinema sektörünü daha ileriye götüreceklerini anlatan Yayman, Arjantin, Japonya ve Hindistan’da Türk dizilerinin izlendiğini ve fenomen olduğunu dile getirdi. Türkiye’nin Avrupa’da yüzde 63 ile en çok yerli film izlenen ülkelerin başında geldiğine dikkat çeken Hüseyin Yayman, “İhraç edilen dizi filmleri ülkenin tanıtımı için güçlü bir enstrüman haline geldi” diye konuştu.
BAKAN YARDIMCISI DURSUN: AMAÇ SEKTÖRÜN ÖNÜNÜ AÇMAK
Yürütme adına komisyona katılan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Haluk Dursun da, yasa teklifinin önemine dikkat çekerek, teklifin sinema sanatının önünü açmak, sorunlarını çözmek, desteklemek, kamu ve özel sektör arasındaki dengeyi sağlamak amacı taşıdığını ifade etti.
MUHALEFET ELEŞTİRDİ
CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, sektörden 9 ayrı kurum temsilcisinin toplantıda olduğunu anımsatarak milletvekillerinden önce bu temsilcilerin görüşlerini aktarması gerektiğini savundu. Kaya, Dizi ve Yabancı Filmleri Destekleme Komisyonunda çoğunluğun, sinemacılarda olmasının önemine dikkat çekti.
İYİ Parti Ankara Milletvekili Şenol Bal, hangi filmlerinin çekileceği konusuna Kültür ve Turizm Bakanlığının karışmaması gerektiğine dikkat çekerken, CHP Hatay Milletvekili Serkan Topal, teklif yasalaşırsa sadece siyasi iktidarın sinemasının oluşacağını ileri sürerek, “Sanat ve sanatçı özgür olduğu müddetçe bizim çocuklarımız yaratıcı olur” dedi.
TEKLİF KOMİSYONDA KABUL EDİLDİ
Sinema sektöründe yaşanan ‘promosyon’ krizine çözüm getirecek yasa teklifi TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu’nda kabul edildi. TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu’nda, ‘Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ görüşmeleri tamamlandı. Komisyonda kabul edilen teklif ile sinema filmi öncesinde gösterilen reklamların süresi en fazla 10 dakika olacak. Fragman gösterim süresi en az 3, en fazla 5 dakika olacak. Kamu spotları ve sosyal sorumluluk projelerine ilişkin gösterimler, bu sürelere dahil edilemeyecek. Sinema filmi gösterim arası 15 dakikayı aşamayacak.
Teklife göre, proje geliştirme, ilk uzun metrajlı kurmaca film yapım, uzun metrajlı sinema film yapım, ortak yapım, senaryo ve diyalog yazım, animasyon film yapım, kısa film yapım, belgesel film yapım, çekim sonrası, dağıtım ve tanıtım ile yerli film gösterim destek türlerinde yapılan başvuruları değerlendirmek ve desteklenecek olanları belirlemek üzere, sayısı dördü geçmemek üzere ‘destekleme kurulları’ oluşturulacak.
DESTEKLEME KOMİSYONU KURULACAK
Dizi film ile yabancı film yapım destek türlerinde yapılan başvuruları değerlendirmek ve desteklenecek olanları belirlemek üzere de Dizi ve Yabancı Filmleri Destekleme Komisyonu oluşturulacak. Komisyon; Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı, Sinema Genel Müdürü, Tanıtma Genel Müdürü, Dışişleri Bakanlığı Yurtdışı Tanıtım ve Kültürel İşler Genel Müdürü, ilgili alan meslek birlikleri tarafından önerilen sektör temsilcileri arasından bakanlık tarafından belirlenecek iki üye, film yapımcıları, dağıtımcıları ve yayıncı kurum veya kuruluş temsilcileri arasından bakanlıkça belirlenecek iki üye olmak üzere 8 üyeden oluşacak.
Ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmlerinin, ticari dolaşıma veya gösterime sunulmasından önce değerlendirilmesi ve sınıflandırılması yapılacak. Uygun bulunmayan filmler, ticari dolaşıma ve gösterime sunulamayacak. Değerlendirme ve sınıflandırması yapılmamış olan sinema filmleri, festival, özel gösterim ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerde ancak ’18+’ yaş işaretiyle gösterilebilecek.
‘DESTEKLER GERİ ÖDEMESİZ’
Destek başvuruları, ülke içinde yerleşik gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılacak. Destek tutarı; proje geliştirme, ilk uzun metrajlı kurmaca film yapım, uzun metrajlı sinema film yapım, ortak yapım, belgesel film yapım, çekim sonrası ile dağıtım ve tanıtım destek türleri için başvuruda belirtilen toplam bütçenin yüzde 50’sini aşamayacak. Animasyon film yapım, kısa film yapım, senaryo ve diyalog yazımı ile yerli film gösterim destek türleri için başvuruda belirtilen toplam bütçenin tamamı desteklenebilecek. Yabancı film yapım destek türü için destek tutarı, ülke içinde harcanan, Kültür ve Turizm Bakanlığınca kabul edilen tutarın yüzde 30’unu aşamayacak. Kanun kapsamındaki bütün destekler, geri ödemesiz olarak verilecek.
BAKANLIK DESTEK VERECEK
Kültür ve Turizm Bakanlığı, sinema alanındaki etkinlik, proje ve faaliyetleri destekleyebilecek, düzenleyebilecek, ödüller verebilecek. Uluslararası festivallere ve yarışmalara katılım ile bunlara ilişkin tanıtım faaliyetlerini destekleyebilecek. Bakanlık, kamu kurum, kuruluş ve kamu tüzel kişilerine sinema donanım desteği verebilecek, ihtiyaç sahibi sinema sanatçılarına veya sinema sektörü çalışanlarına maddi destek sağlayabilecek. Kültür ve Turizm Bakanlığı, sinema alanında arşiv veya müze oluşturulmasını teminen yurt içi veya yurt dışından eser ya da çoğaltılmış nüshaları ve sinema ile ilgili diğer materyalleri satın alma veya bağış yoluyla temin edebilecek. Sinema filmlerinin hazırlık, yapım, yapım sonrası ve gösterim süreçlerinin genellikle bir yıldan daha uzun sürmesi nedeniyle, bütün destek türleri için Cumhurbaşkanlığının uygun görüşü alınarak, yıllara sari destek sözleşmesi yapılabilecek.
Sinema salonu işletmecileri, izleyici sayısının artırılmasına yönelik kampanya ve toplu satış faaliyetlerini ancak filmin yapımcısı ve varsa dağıtımcısı ile yapılacak sözleşmeler aracılığıyla gerçekleştirecek. Sinema salonu işletmecileri, film gösterimleri ile ilgili bilgileri bakanlığa iletmek üzere bakanlıkça belirlenen donanım ve yazılımı işler halde bulundurmakla yükümlü olacak.
‘İDARİ PARA CEZASI’
Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uymayan, zorunlu tutulduğu halde gerekli işaret ve ibareleri kullanmayan veya yanıltıcı şekilde kullanan film yapımcısı ile değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uyulmayan filmlerin dağıtımını yapanlara 20 bin lira idari para cezası uygulanacak. Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uyulmayan filmlerin gösterimini yapanlar ile gerekli işaret ve ibareleri kullanmadan veya yanıltıcı şekilde kullanarak film gösterimi yapanlara 50 bin lira; gösterim ve tanıtım alanlarında gerekli işaret ve ibareleri kullanmadan etkinlik düzenleyenlere film başına 20 bin lira; reklam, fragman ve film arası sürelerine uymadan gösterim yapan sinema salonu işletmecilerine ise salon başına 50 bin lira para cezası verilecek.
Kaynak: Yeniçağ