Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Dış Politika Araştırmacısı Can Acun, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani‘nin referandum ısrarıyla iktidarını devam ettirmek ve ekonomik kazanımlar sağlamak istediğini, bu ısrarını sürdürmesi durumunda bölgesel yönetimin bir felakete sürükleneceğini söyledi.
Acun, IKBY’nin 25 Eylül’de yapmayı planladığı referanduma ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, Barzani’nin başta Türkiye olmak üzere ABD, Irak, İran ve Avrupa ülkelerine rağmen referandumda ısrar etmesinin altında IKBY içerisindeki siyasi hesapların yattığını belirtti.
Barzani’nin 2 yıllık normal süresini aşmasına rağmen başkanlığa devam ettiğini, parlamentonun kapalı olduğunu ve güçlü bir muhalefetle karşı karşıya bulunduğunu anımsatan Acun, “Ekonomik kriz içerisinde boğuşuyorlar. Böyle bir konjonktürde Barzani ve KDP bir şekilde iktidarını devam ettirebilmek için yükselen Kürt milliyetçiliğini kendi lehine yönetebilmek istiyor, dolayısıyla bağımsızlık arayışını bu bağlamda araçsallaştırıyor. DEAŞ ile yürütülen mücadelenin getirdiği uluslararası meşruiyeti kullanabilmek adına en uygun konjonktürün içinde olduklarını düşünüyorlar. Bağdat hala zayıfken defakto adımlar atarak Kerkük gibi tartışmalı bölgeleri de kendi sınırlarına dahil ederek bağımsız olabileceklerini düşünüyorlar. Muazzam bir öz güven patlaması ve hesap hatası içerisindeler.” dedi.
Barzani çok dar bir alana sıkıştı
Acun, gelinen noktada gerek bölgesel gerekse uluslararası aktörlerin sert tepkisi nedeniyle başta Barzani olmak üzere referandumu destekleyen IKBY’li aktörlerin çok dar bir alana sıkıştığını ifade etti.
Barzani’nin referandumu ertelemek veya iptal etmek için ciddi bir kazanım elde etmek istediğini aktaran Acun, şunları kaydetti:
“Ciddi bir kazanım elde edilmeden referandumun ertelenmesi veya iptali Barzani ve KDP’yi özellikle yerel siyaset açısından çok zor bir duruma sokacak ancak referandumda ısrar ise IKBY’yi adeta bir felakete sürükleyecek. Dolayısıyla Barzani ‘onurlu çıkış’ olarak formüle edilen bir denklemle bu işten sıyrılmak istiyor. Erbil ve Bağdat arasında yapılacak görüşmeler çerçevesinde IKBY’nin bütçe, peşmergenin maaşları, tartışmalı bölgelerin statüsüne ilişkin bazı kazanımlar elde etmek istiyor. Bunları da ABD, AB, BM, Türkiye, İran gibi ülkelerin garantörlüğünde elde etmek istiyor. Ancak gelinen noktada eli çok daha güçlü olan Bağdat’ın bu talepleri en azından bazılarını karşılayacağını düşünmüyorum.”
Barzani’nin ısrarı kazanımları da kaybettirir
Can Acun, Barzani’nin referandumun gerçekleşmesi noktasında yapacağı ısrarın IKBY’nin kazanımlarını da kaybettireceğini vurguladı.
IKBY’nin ekonomik ve siyasi açıdan çok zor duruma düşeceğini anlatan Acun, “Türkiye, İran ve Irak’ın ortak yaptırımlarına maruz kalacak, ekonomik kriz derinleşecek, bunun da ciddi siyasi sonuçları olacaktır. Ayrıca Kerkük gibi bölgelerde çatışma dinamikleri oluşacak, Merkezi Irak ordusu ve Haşdi Şabi gibi askeri unsurların hedefi olacaktır. Ayrıca başta ABD olmak üzere batılı müttefikleriyle de ciddi sorunlar yaşayabilir.” dedi.
Acun, IKBY içerisinde yaşanacak yeni güç mücadeleleri ve olası bir Erbil-Bağdat çatışması sırasında terör örgütü PKK ve PYD gibi alt unsurları kaostan yararlanmak isteyebileceğini ifade ederek, “Suriye bağlamında meseleye baktığımızda bölge ülkelerinin PYD’nin yarattığı tehdide karşı hassasiyetleri artabilir bu durumda Türkiye’nin PYD-YPG’ye verdiği mücadelenin kısmen de olsa desteklenmesi anlamına gelebilir.” ifadelerini kullandı.