Eski ilçelerde büyük hasar beklendiğini hatırlatan başkanlar, kentsel dönüşümün hızlanması için yasal düzenleme yapılmasının şart olduğunu söylüyor.
Türkiye’yi yasa boğan 7,2’lik Van depreminin yaraları sarılırken tüm Türkiye’nin korkulu rüyası olan ‘Büyük İstanbul Depremi’ için hazırlıklar sürüyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın "Seçimi kaybederim insanımı kaybetmem" sözleriyle başlattığı deprem seferberliği için gerekli olan yasal düzenlemeler hazırlanırken İstanbul’un farklı partilere mensup 39 belediye başkanı ilçelerindeki deprem gerçeğini mercek altına aldı. Marmara Denizi’nde beklenen ve İstanbul’da şiddetli biçimde hissedilecek 7 ve üzerindeki büyüklükteki bir depremde, sayısı 200 bini aşan kaçak yapının dışında eski deprem şartnamelerine göre yapılmış binalarda da ciddi hasar bekleniyor. İstanbul’daki bütün ilçe belediye başkanları STAR’a konuşarak, depremde bekledikleri hasarı ve kentsel dönüşüm için yapılması gerekenleri sıraladı. İşte belediye başkanlarının ağzından deprem gerçeği:
KADIKÖY
Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk: Kadıköy’de pek çok semtte yasal olarak yapılmış ama zamanla yıpranmış binalarımızın yüzde 40’ından fazlası depreme dayanıksız. Hazır beton kullanılmadan önce yapılmış bu binalar için kentsel dönüşüm şart. Yaşlı binanın yenilenmesi için, kat hakkı verilmesi lazım.
FATİH
Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir: Tarihi Yarımada’da yapı itibarıyla ekonomik ömrünü doldurmuş binalar yoğun olarak bulunuyor. 1999’dan önce yapılmış binalar sıkıntılı durumda. Binaların yüzde 10’u kadarı depreme dayanıksız. Eğer doğru yasa ile müdahale edersek, sorunu 5 yılda aşmak mümkün.
BEŞİKTAŞ
Beşiktaş Belediye Başkanı İsmail Ünal: İstanbul’da tam 1 milyon bağımsız yapı olduğu ve binaların yüzde 30’unun yıkılması gerektiği belirtiliyor. Beklenen depremde, Ortaköy Deresi ve Ihlamur Deresi vadileri çevresinde depremin büyüklüğüne bağlı olarak bazı hasar ve yıkıntılar olabileceği tahmin ediliyor.
ATAŞEHİR
Ataşehir Belediye Başkanı Battal İlgezdi: Ataşehir’de çarpık yapılaşma önemli bir sorun ancak depreme karşı dayanıksız yapılar sorunu en büyük olanı. Bu anlamda yüzde 70’i gecekondu olan Ataşehir’de özellikle depreme dayanıksız ve daha önceki depremlerde hasar görmüş yapılar için önlem alınması zorunludur.
BAĞCILAR
Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı: 1999’dan önceki yapılar, riskli sınıfta. Bağcılar için oran veremiyorum. Deprem konusunda planlar üzerinde bir çalışma yaptık. 1.000 metrekare parseller oluşunca, imar artışı veriyoruz. Vatandaş bu konuda gönüllü. 80-100 bin TL’lik olan daireler 400 bin TL olacak."
ÜSKÜDAR
Üsküdar Belediye Başkanı Mustafa Kara: Üsküdar, eski ve bitişik nizamda yapılmış binalardan oluşuyor. Bir deprem ihtimali veya düşüncesi çok ciddi endişeler oluşturuyor. Ayrıca yeni yerleşim alanları için arazi sıkıntımız var. Yine de Deprem Odaklı Kentsel Dönüşüm Projesi’ni hayata geçirmeye başladık.
BEYOĞLU
Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan: SİT bölgesinde deprem dönüşümü önceleyen bir proje. Eski eserler depreme de dayanıklı hale getiriliyor. Sütlüce Örnek Tepe’de 400 konutluk bir çalışma yürütüyoruz. Okmeydanı’nda kentsel dönüşüm için hazırlık yapıyoruz. Kentsel dönüşüm için çalışıyoruz.
ESENLER
Esenler Belediye Başkanı Tevfik Göksu: İlçemizde 26 bin 527 binan sadece 4 bin 624’ü ruhsatlı. Kentsel Dönüşüm çalışmaları kapsamında şu anda, Turgutreis, Oruçreis, Dörtyol ve Çiftehavuzlar Mahallesi’nde dönüşüm çalışmalarımız var. Bugüne kadar 3 bin 250 konutu dönüştürdük ve 2 yıl içinde 5 bin konut üreteceğiz.
EYÜP
Eyüp Belediye Başkanı İsmail Kavuncu: "İlçemizde binaların depreme dayanıklılık yönünden inceleme ve analizlerine yönelik bir çalışmayı bayramdan sonra başlatacağız. Bu çok önemli konuda gerek kamu kurum ve kuruluşları gerekse özel sektör ve vatandaşlarımız herkes bu konuda elini taşın altına koymalıdır.
ZEYTİNBURNU
Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın: 1999’dan sonra kentsel dönüşüm anlamında Zeytinburnu pilot seçildi. Merkezefendi Mahallesi’nde ilk dönüşümü başlatmıştık. Vatandaş anlaşmaya yanaşmadı. Bir yerine 2 daire istedi. On yılda ancak yüzde 8 dönüştürebildik. Bu hızla gidersek bize bir 120 yıl gerekiyor.
ADALAR
Adalar Belediye Başkanı Mustafa Farsakoğlu: Adalar’ın tamamı SİT alanı. Yapıların büyük çoğunlu bahçeli ev. Yüksek yapı yok. Eski yapılarda bir hasar ya da hasar görme durumu söz konusu değil. Yeni yapılaşma için 1/1000’lik planları bekliyoruz. Adalar, İstanbul depreminde toplanma ve geçici ikamet merkezi olacaktır.
SULTANGAZİ
Sultangazi Belediye Başkanı Cahit Altunay: Görüş bildirmek istemiyor…
AVCILAR
Avcılar Belediye Başkanı Mustafa Değirmenci: Öncelikle imar affı çıkarılmalı. Bu güzel bir çözüm olur. Avcılar Belediyesi olarak biz depreme İstanbul’un tüm ilçelerinden daha iyi hazırız. Her türlü bilgi ve donanım mevcut. Ama yine de eksiklikler var mı var. Bunları çözmek için hükümetin ayrı bir yol bulması gerekir.
BAŞAKŞEHİR
Başakşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal: Görüş bildirmek istemiyor…
BEYLİKDÜZÜ
Beylikdüzü Belediye Başkanı Yusuf Uzun: Kentsel dönüşüme ihtiyaç duyulmayan bir ilçeyiz. Binalar zemin etütleri ile başlayan yapım aşamasında denetimlerle inşa edildikleri için de sağlam binalar. Jeolojik ve jeoteknik çalışmaları bölgemizin yüzde 95’inde yapılmıştır. Jeolojik haritaları oluşturulmuş ve onaylanmıştır.
ÇATALCA
Çatalca Belediye Başkanı Cem Kara: 1999’dan sonra bir çalışma yapılmış ama sağlıklı değil. 1999’dan sonra yapılan binalarda herhangi bir sorun olmayacaktır. Birkaç yüz civarında onun dışındakilerde 5 bin konut ve yeni mahalle ve köylerde araştırma yapılmamakla birlikte sıkıntı yok. Sel olduğunda hasar gören yapılar yıkılacak.
PENDİK
Pendik Belediye Başkanı Kenan Şahin: Plansız gelişmiş bir ilçe. Riskli durumda çok bina var. Ramazanoğlu ve Sanayi mahallelerinin tamamı ile Şeyhli’nin bir kısmı; geçen yol Dumlupınar, Orta, Fevzi Çakmak, Esenler, Kavakpınar, Çamçeşme ve Güllübağlar’ın tamamı ile Velibaba’nın bir kısmı ve 80 Konutlar’da dönüşüm yapıldı.
BEYKOZ
Beykoz Belediye Başkanı Yücel Çelikbilek: Beykoz’da toplam bina sayısı 46,261. Bunlar arasında 23,330’ü müstakil, 18,900’ü apartman, 3.427’si ise gecekondu. Nüfus ise 241,833. İlçenin yüzde kaçının riskli binalardan oluştuğunu söylemek zor. Binalarda deprem güçlendirme ve kentsel dönüşüm çalışması yapılmalı.
BAHÇELİEVLER
Bahçelievler Belediyesi Osman Develioğlu: İlçemizde 23 bin bina var. 2004 yılından beri Bahçelievler’de hiç kaçak bina yapılmadı. Bu zaman zarfında 3 bin binayı kentsel dönüşüm ile kazandık. Depremde ne kadar binanın hasar göreceği tekniktir. Büyükşehir’in bir çalışması var, neticelenmesini bekliyoruz.
BAYRAMPAŞA
Bayrampaşa Belediye Başkanı Atilla Aydıner: Kentsel dönüşüm projelerine Bayrampaşa’dan başlanmalı. İlçenin yüzde 20’si riskli. Bayrampaşa çok eski yapılarla dolu. 1946’dan beri göç almış ilçemiz. İvedilikle dönüşüme uğratılması lazım. Ben bir takım çalışmalar yapıyoruz. Depremi gündemden düşürmeyeceğiz.
ÜMRANİYE
Ümraniye Belediye Başkanı Hasan Can: 2004 yılında Ümraniye’nin uydu fotoğraflarını çektirip arşivledik ve göreve geldiğimiz tarihten itibaren kaçak yapılanmaya izin vermediğimizi fotoğraflarla belgeledik. 11 bin inşaat ruhsatı, 21 milyon metrekare de inşaat alanı izni verdik. Dönüşümü vatandaş eliyle yaptık.
ŞİŞLİ
Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül: Şişli’de de yıkılması gereken yapı stoku var. 10 yıl önce başlattığımız Nişantaşı-Teşvikiye ve çevresi kentsel tasarım projelerimiz Şişli’ye çok farklı bir görünüm sağladı. Kentsel tasarım çalışmalarımız, Cumhuriyet ve Halaskargazi Caddeleri’nde ve Osmanbey’de uygulamada.
KARTAL
Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz: Kartal’da sitelerde dahil yaptığımız incelemeler neticesinde durum hiç de iç açıcı değil. Sitelerde örnek beton numuneleri alıyoruz. Ancak aldığımız numuneleri laboratuar da incelediğimizde durum hiç iyi değil. Kartal’da vatandaşın kendi planlarını oluşturması için önünü açtık.
SİLİVRİ
Silivri Belediye Başkanı Özcan Işıklar: 1999 deprem yönetmeliğine göre bin 300 bina orta hasarlı. Silivri’de 25 bin bina var yüzde 5’i tehlikeli… 1995’ten beri Silivri’de hazır beton kullanılıyor. Silivri’deki bina stoku kalite açısından Türkiye standardının üzerinde. Kamu binaları güçlendirildi. Vatandaş kısmi olarak yaptı.
ARNAVUTKÖY
Arnavuktöy Belediyesi Ahmet Haşim Baltacı: Bulunduğumuz yer en dayanıklı bölgelerden biri. Ama maalesef plansız olduğu dönemlerde keyfi yapılaşmaya sahne olmuş. Her binaya gidip bir tespit yapmış değiliz. Ama Arnavutköy’de yüzde 35 dolayında risk var. Bölgemizde imar artışı olmuyor çünkü su havzasındayız.
ESENYURT
Esenyurt Belediye Başkanı Nemci Kadıoğlu: Görüş bildirmek istemiyor…
KAĞITHANE
Kağıthane Belediye Başkanı Fazlı Kılıç: İlçemizde hasarlı bina yok. Kentsel dönüşüm çalışmaları 1/5000’lerden sonra 1/1000’li planlar ile bitirildi. Tamamlanan yenilenme oranı yüzde 25 civarında. Gecekondudaki aileler, yeni binalara aktarıldı. Cendere Vadisi Projesi’yle fabrika yapıları giderek kaldırılıyor.
GAZİOSMANPAŞA
Gaziosmanpaşa Belediye Başkanı Erhan Erol: 1980’den önce yapılan yığma binalar tehlike sınıfında bulunuyor. Bu da Gaziosmanpaşa’daki yapı stokunun yüzde 10’u demektir. Ama son 8 yılda hiç riskli inşaat yapılmadı. Kentsel dönüşüm değil kentsel yenileme yapıyoruz. Sarıgöl Mahallesi’nde bir dönüşüm hazırlığı içindeyiz.
ÇEKMEKÖY
Çekmeköy Belediye Başkanı Ahmet Poyraz: Eski yapılar tehlike oluştursa da yeni yapılar güvenli. Yapılan zemin etütlerinde en güvenli bölgelerden biri çıkan ve sınırları içinde sanayiye müsaade edilmeyen ilçemiz; imar revizyonları, kaçak yapılaşmayla mücadele sonucunda İstanbul içinden göç alıyor.
BAKIRKÖY
Bakırköy Belediye Başkanı Ateş Ünal Erzen: 2004’ten beri ruhsatsız kaçak bina yok. 6 sıkıntılı bina vardı onlar da yıkıldı. Bakırköy eski bir yerleşim yri olduğu için bina stoku çok eskidi. 30-40-50 yıllık binalar çok fazla. İmar değişikliği istiyoruz. Mevcut binalara birer ikişer kat fazla verilsin ve yenilensin.
SULTANBEYLİ
Sultanbeyli Belediyesi Başkanı Hüseyin Keskin: Cevap vermedi
GÜNGÖREN
Güngören Belediye Başkanı Yücel Karaman: 1999’dan önce yapılan binalar depreme dayanıksız. İlçede kamu binaları da elden geçmeli. Binaları depreme dayanıklı hale getirme çalışmaları devam ediyor. Tozkoparan Kentsel Dönüşüm Projesi’nin bütün ayakları tamamlandı. Bölgede yeni bir kent yapılması hedefleniyor.
KÜÇÜKÇEKMECE
Küçükçekmece Belediye Başkanı Aziz Yeniay: 1999’dan önceki yapılar sorunlu. Yüzde 85’i kaçak ve yüzde 60-70’i tehlikeli sınıfta. Büyükşehir Belediyesi 52 bin 300 bina için etüt çalışması yaptı. vatandaş 6 katlı yasak binanın yerine 3 katlı yasal bina almak istemiyor. Sorun da buradan çıkıyor. Bunun aşılması lazım.
MALTEPE
Maltepe Belediye Başkanı Mustafa Zengin: Kentsel Dönüşüm için TOKİ ile protokol yapıldı. Maltepe’de yoğun gecekondu ve kaçak yapılaşma var. Bunlara ilişkin kentsel dönüşüm projeleri sürdürülüyor. 1999’dan önce yapılan yapılar tehlike arz ediyor. Bu yapılara ilişkin çalışma TOKİ ve İBB ile yapılıyor.
SANCAKTEPE
Sancaktepe Belediye Başkanı İsmail Erdem: 1999 öncesi inşa edilen binalar depreme dayanıklı değil. Binalar çok katlı olmadığı için risk İstanbul ortalamasının altında. Faya nisbeten daha uzak bir bölgede bulunuyoruz. İki yıl önce yapılan imar planlarından sonra çok katlı değil en fazla 5-6 katlı binalara izin verilmektedir.
BÜYÜKÇEKMECE
Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün: Büyükçekmece’yi 1987’de ilçe olarak kurdum. Kaçak yapılaşmanın hiç girmediği bir ilçe. Bazı beldelerimizde bir iki kaçak bina harici kaçak binamız yok. 6.5 üzerindeki depremde çökecek bina sayısı 10-15 olarak ifade edilir. 1965 ile 1980 arasında 6-7 katlı yazlık siteler var.
SARIYER
Sarıyer Belediyesi Şükrü Genç: Biz yaklaşık 1 yıldır saha çalışmasına, binaların tespitine başladık. Sarıyer’in zemini sağlam ama burada da heyelan riski var. İstanbul’daki binaların riski ne kadar ise aynı ortalama Sarıyer için de geçerli ama eski mahallelerde risk daha fazla. 200 bin kişi tehlike altında denilebilir.
ŞİLE
Şile Belediye Başkanı Can Tabakoğlu: Şile göç almadığı için kaçak yapılaşma yok. Şile sağlam bir zemine sahip. 1999 öncesi binalar zemin olarak sorunsuz olduğu için nispeten sağlam. 1999 sonrasındakiler yeni yönetmeliğe uygun yapılmasının yanı sıra sağlam zeminin getirdiği avantajla inşa edildi.
TUZLA
Tuzla Belediye Başkanı Şadi Yazıcı: Kentsel Dönüşüm’ün ilk uygulaması Tuzla’da 8 binanın yıkılarak yerine tek bir bina yapılmasıyla başlandı. Yapılan anlaşma çerçevesinde, 2400 metrekare alanda bulunan imarsız 8 bina yıkılarak yerine 1560 metrekarelik 13 katlı modern bir bina yapılacak. 21 gecekondu da yıkılacak.