Yapılan diplomatik anlaşmalar sayesinde, Brezilya, Arnavutluk, Arjantin, Suriye, Bosna-Hersek, Filipinler, İran, Malezya gibi çeşitli ülkelerle karşılıklı kaldırılan vizeler sayesinde rahatlık yaşamaya başlayan Türk vatandaşları, buna karşılık ABD ile çoğu Avrupa ülkesine gidiş için ”vize çilesi” yaşamaya devam ediyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Türk vatandaşları son yıllarda diplomatik anlaşmalarla çoğu ülkede vize konusunda rahatlık yaşamaya başladı.
Özellikle çoğu Ortadoğu ülkesinde karşılıklı kaldırılan vize uygulamaları, hem turistik hem de ticari açıdan canlanmayı beraberinde getirirken, ABD ile çoğu Avrupa ülkesinde ise uygulanan vizeler yurt dışına çıkmak isteyen Türk vatandaşlarını zorluyor.
Vize uygulayan ülkelerin büyükelçilikleri ile konsolosluklarında günler süren uğraşlar veren Türk vatandaşları, birbirinden ilginç belge isteği ile karşılaşıyor.
ABD ve İngiltere gibi bazı ülkelerin büyükelçilikleri vize başvurusunda bulunan kişinin parmak izini dahi alırken, vize başvurusu sırasında ise 50’a yakın belge isteniyor.
-İSTENECEK BELGE KALMIYOR-
Vize başvurusu sırasında Türk vatandaşlarından bankadan kredi kullanırken bile bazıları istenmeyen, gayrimenkul tapularından araç ruhsatlarına, kredi kartı fotokopilerinden, banka hesap dökümlerine, işe giriş bildirgelerinden, son 4 aya ilişkin SSK dökümlerine kadar bir çok belge talep ediliyor.
Bunun yanında, evlilik cüzdanı, vukuatlı nüfus kayıt örneği, maaş bordroları, eski ve yeni pasaportların tüm işlem görmüş sayfalarının fotokopileri gibi talepler de dikkati çekiyor.
ABD Büyükelçiliği’nde, ABD’nin Göçmenlik ve Vatandaşlık Kanununa göre, göçmen olmayan vize başvurusu yapan kişinin Amerika dışında bir ikametinin olması ve ülkesine yeterince güçlü ailevi, sosyal ve ekonomik bağlarının olduğunu kanıtlaması gerekiyor.
ABD Büyükelçiliği zorunlu dokümanlara ek olarak, kişinin ABD’ye yapacağı kısa bir ziyaretin ardından ülkesine geri döneceğinin bir kanıtı olarak ziyaretin amacına ilişkin belgeler ile beraber ekonomik, ailevi, sosyal her türlü bağlarını gösteren destekleyici belgeler de istenebiliyor.
Bu tür destekleyici belgelerin bazıları şöyle:
”Personel kurum kimlik kartı, maaş bordrosu, banka hesabı, banka cüzdanı gibi geliri gösterir evrak, şahsa veya aileye ait mal-mülk tapuları, vergi beyannamesi, şirket personeline ait maaş bordroları, bankadaki para akışını gösteren banka cüzdanları, yıllık bilanço veya gelir gider tablosu, kar zarar tablosu, imza sirküleri, ticaret odası kaydı gibi şirketin finansal durumuyla ilgili belgeler…”
Almanya Büyükelçiliği ise vukuatlı nüfus kayıt örneği, banka hesap cüzdanı ve varsa gayrimenkul tapuları, kredi kartı fotokopileri (yoksa banka kartı fotokopileri), sizi davet eden kişinin, Almanya resmi makamlarından onaylı davetiyesi ya da otel rezervasyonu formu gibi belgelerin yanında Shengen ülkelerini kapsayacak şekilde 30 bin Avro teminatlı seyahat sağlık sigortası istiyor.
Belgeler ticari, turistik, evlilik, çalışma, aile birleşimi amacıyla vize şekline göre değişiklik gösteriyor.
-BANKADAN ALINMIŞ İMZALI KAŞELİ HESAP EKSTRESİ-
İtalya Büyükelçiği’nin rutin belgelerin dışında, organize gruplarla gitmeyenler için istediği belgeler de dikkati çekiyor.
İstenen belgelerde, kişinin çalıştığı şirketin antetli kağıdına seyahat amacını ve kalınacak süreyi belirten yazı (mümkünse İngilizce), şirketin imza sirküleri (son bir yıl içerisinde çıkartılmış), asıl faaliyet belgesi (son 3 ay içerisinde alınmış), vergi levhası fotokopisi, SSK işe giriş bildirgesi aslı ve fotokopisi, SSK onaylı son 4 aylık SSK prim bildirgeleri veya SSK’dan alınacak orijinal SSK Hizmet Dökümü, maaş bordrosu, ticaret sicil gazete fotokopisi isteniyor.
Schengen ülkelerini kapsayacak şekilde 30 bin avro teminatlı seyahat sağlık sigortası da isteyen İtalya, vize için, kişinin banka cüzdanlarının aslı ve fotokopisini, bankadan alınmış imzalı kaşeli hesap ekstresini ve imzalayan kişinin imza yetkisini gösteren banka imza sirküleri ile tapuları da talep ediyor.
-ANNE BABADAN NOTER TASDİKLİ İZİN BELGESİ-
Finlandiya da istenen belgelerin fazlalığı açısından öne çıkan ülkeler arasında.
Finlandiya en fazla bir ay önce alınmış anne, baba ve tüm kardeşleri, evli ise eş ve çocukları da gösteren ayrıntılı aile kaydının yanında, 20 ile 30 yaş arasındaki erkekler için orijinal askerlik durumunu gösteren belge ile 18 yaş altındakiler için yalnız seyahat ediyorlarsa anne ve babanın her ikisinden de yazılı orijinal noter tasdikli izin belgesi istiyor.
Eğer anne veya babanın biri çocuk ile seyahat ediyor ise, seyahat etmeyen veliden yazılı orijinal noter tasdikli izin belgesi gerekiyor.
Finlandiya, başvuru sahibi okuyor ise eğitim kurumu tarafından verilen öğrenci belgesi, ailenin geçim durumunu gösterir belgeler, başvuru sahibi emekli ise emeklilik durumunu gösteren orijinal belgeler ve fotokopileri, başvuran kişi çalışıyor ise işverenden orijinal iş seyahati veya yıllık izin belgesi (içeriğinde başvuru sahibinin görevi, çalıştığı süre ve iş seyahatinin veya yıllık izinin sonunda tekrar işe başlayacağı hakkında bilgi olması şart), orijinal muhasebe tasdikli son 4 aylık maaş bordrosu, orijinal SSK hizmet dökümü, ‘aslı gibidir’ damgalı muhasebe tasdikli işe giriş bildirgesi isteniyor.
Başvuru sahibinin kendisine ait bir işyeri varsa şirketinin orijinal başlıklı kağıdına yazılmış seyahat sebebi ile ilgili bilgiler içeren bir dilekçe, Bağkur ve SSK belgeleri, ticaret odası sicil kayıt sureti, faaliyet belgesi, imza sirküleri, vergi levhası, gelir ve geçim durumunu gösteren güncelleştirilmiş banka cüzdanı orijinali ve fotokopisi, kredi kartının son kredi limitini gösteren hesap ekstresi ve fotokopisi gibi belgeler de isteniyor.
-SEYAHATİNDEN SONRA İŞE GERİ DÖNECEĞİNE DAİR BEYAN…-
Taleplerin fazlalığıyla dikkati çeken diğer bir Avrupa ülkesi ise Danimarka.
Başvuru formunun ardından, yakın bir zamanda çekilmiş beyaz zemin üzerine pasaport boyutlu başvuru sahibinin yüzü-çenesi, alnı, burnu, gözleri, kaşları ve ağzı açık bir şekilde görülebilen 2 adet renkli fotoğraf, son 10 yıl içerisinde alınmış geçerli bir pasaport ve 2 adet A4 boyutlu fotokopisi (önceki vizelerin kopyaları) varsa önceki pasaportlar ve kopyaları, Danimarka’dan size referans verecek kişiden referans yazısı, nüfus müdürlüğünden alınmış vukuatlı nüfus kayıt örneğinin aslı, evli ise, evlilik cüzdanının aslı ve 1 adet fotokopisi tüm ara seferleri gösteren uçak bileti rezervasyonu diğer istenen belgeler arasında.
Vize başvurusu yapan kişi çalışıyor ise istekler daha farklı bir boyut kazanıyor.
Bu durumda, işvereni tarafından izin mektubu (başvuru sahibi tarafından yapılan işler, çalışmakta olduğu süre ve Danimarka/Schengen ülkelerindeki seyahatinden sonra işe geri döneceğine dair beyan dahil edilmeli), başvuru sahibi çalışan ise, en son dört ayın maaş bordrosu, SGK işe giriş bildirgesi, son dört ayın SGK bildirileri ve işverenden faaliyet belgesi, vergi levhası, imza sirküleri, ticaret sicil gazetesi, banka hesap özeti gerekiyor.
Vize müracaatı sırasında istenen seyahat sağlık sigortasının ise seyahat tarihinden itibaren 6 ay geçerli olması gerek.
Serbest meslek başvuru sahipleri ise kendi şirketinin antetli kağıdında yazılı bir dilekçe, ticaret odası tescil nüshası, faaliyet belgesi, vergi levhası, imza sirküleri, Türk Ticaret Sicil Gazetesi, yetki belgesi isteniyor. (Belgelerin asılları ve fotokopileri ve İngilizce çevirileri de gerekli.)
Başvuru sahibi öğrenci ise, eğitim kurumdan alınan öğrenci belgesinin aslı (eğitim gördüğü bölüm ve dönemi belirtilmelidir) istenirken, konsolosluğun, belgelere ek olarak yeni belgeler talep etme hakkına sahip olduğu da ayrıca vurgulanıyor.
-İSVİÇRE’DE DE TALEPLER BİTMİYOR…-
İsviçre’de ise bu ülkede gerçekleştirilecek bir ziyaret için talepler, bir adet eksiksiz olarak (Almanca, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca veya İngilizce) daktilo ile, internetten veya elden büyük harflerle (mavi veya siyah tükenmez kalemle) doldurulmuş, başvuru sahibi tarafından imzalanmış vize formu, hamili tarafından imzalı, en az iki boş sayfası bulunan, Schengen hudutlarından çıkış tarihinden en az üç ay daha uzun geçerli süresi olan pasaport, pasaport fotokopisi (sayfa 1-4 arası, tüm uzatmalar, en son sayfa ve mevcutsa daha önceki tüm vizelerin fotokopisi) 2 adet güncel, biyometrik, vesikalık fotoğraf ile başlıyor.
30 bin Avro teminatlı sağlık sigortası ile devam eden istekler şöyle:
Güncel banka hesap cüzdanı (orijinal ve fotokopisi), işveren ve çalışan için şirket antetli kağıdına yazılmış, çalıştığına dair, görevini, seyahat sebebini ve tarihlerini belirten bir dilekçe, SGK işe giriş bildirgesiyle son dört aya ait maaş bordrolarının fotokopileri, Ticaret Sicil Gazetesi fotokopisi, Ticaret Odası sicil kaydı fotokopisi, faaliyet belgesi fotokopisi, imza sirküleri fotokopisi, vergi levhası fotokopisi.
İsviçre’deki davet eden kişiyle bir akrabalık söz konusu ise vukuatlı nüfus kayıt örneği, İsviçre’de ziyaret edilecek kişiden gelen davet mektubunda (Almanca, Fransızca, İtalyanca veya İngilizce olarak), davet eden ve davet edilen kişinin kimlik bilgileri, adresi, telefon numarası ve kalacağı sürenin belirtilmesi gerekiyor.
İsviçre’den davet eden kişinin oturum izni belgesi veya İsviçre pasaportu ya da kimlik kartının fotokopisi, yasal velisi ile seyahat etmeyen ve reşit olmayan çocuklar için, noterden muvaffakatname gerekli (orijinal ve fotokopisi.)
Öğrencilerden ise Türkiye’de devam ettiği okuldan alınmış öğrenci belgesi, ebeveynlere ait çalışma evrakları ve banka cüzdanı (orijinal ve fotokopisi) ile ebeveynlerin garanti yazısı, emeklilerden ise emeklilik cüzdanının orijinali ve fotokopisi isteniyor.
-İSVEÇ DE DİĞERLERİNİ ARATMIYOR-
İskandinav ülkelerinden İsveç’e, çalışan bir kişinin yapacağı ziyaret için vize başvurusunda istenen belgeler de diğer AB ülkelerini aratmıyor.
Kişinin çalıştığı şirketin antetli kağıdına kaşeli ve imzalı olarak, İsveç konsolosluğa hitaben, işveren tarafından yazılmış, şirketteki görevinizi, seyahat detaylarını ve vize talebiniz belirten dilekçe ile başlayan talepler, şirketin imza sirküleri, vergi levhasının fotokopisi, yeni tarihli faaliyet belgesi fotokopisi, ticari sicil gazetesi fotokopisi, sigorta işe giriş bildirgesi fotokopisi (SSK giriş bildirgesi tekrar ve yeni işe giriş ise eski SSK işe giriş bildirgesi) 4 aylık sigorta bildirgesi fotokopisi, son üç aylık bordro fotokopisi, şirketin hesap cüzdan fotokopisi, gayrimenkul tapu fotokopisi, kredi kartları fotokopisi, turistik gidenlerden otel ve uçak rezervasyonları, ticari seyahatler için İsveç’teki firmadan davetiye gerekiyor.
Ayrıca, arka fonu beyaz yeni çekilmiş 2 fotoğraf, vize bitiş tarihi itibarıyla en az 6 ay süresi olan pasaport, seyahat süresini kapsayan 30 bin avro teminatlı seyahat sağlık sigortası isteniyor.
-BİR DE ŞEKİL ŞARTI VAR-
Öte yandan, Türk vatandaşlarının tüm bu belgeleri hazırlaması da vize alması için yeterli olmayabiliyor.
Eski pasaportuna ait fotokopileri A4 kağıdına çekilmemesi, fotoğrafın fonunun tam beyaz olmaması, belgenin aslının verilmemesi, pasaport geçerlilik süresinin 6 aydan az olması gibi nedenlerle kapıdan dönmeniz olası.
Tüm bunların yanında eğer gezinize kısa bir süre kalmışsa vize sıkıntısı tam bir ”buhrana” dönüşüyor. Bazen seyahat günü sabahı vize alınabilirken, bazen de seyahat sürenize vize yetişemeyebiliyor.
Konsolosluk görevlilerinin Türk vatandaşlarına karşı ”kaba”ve hoşgörüsüz tavırları da işin cabası…
-YENİ BİR İŞ ALANI: VİZE DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİ-
Bu arada, vize işlemlerinin zorlaşması ve konsolosluklar önündeki kuyruklara gelen tepkiler sonrası bir çok AB ülkesinin Türk vatandaşlarını, profesyonel vize danışmanlığı hizmeti veren şirketlere yönlendirdiği gözleniyor.
Vatandaşın vize başvurusunu yapan ve haftalar bazen de aylar süren işlemlerini takip eden bu şirketler, müşterilerine ”mülakat provası” bile yaptırıyor.
Uzun yıllardır vize danışmanlığı hizmeti veren bir firmanın sahibi Halil Erol, en çok vize başvurusu taleplerinin Schengen ülkelerinden geldiğini söyledi.
Bu ülkeler arasında en çok gidilmek istenen yerlerinde başında Almanya, Fransa ve İtalya geldiğini anlatan Erol, vatandaşların da istenen belgelerden hoşnut olmadığını bildirdi.
Evrak konusunda hazırlığı olmayan vatandaşların daha da zorlandığını belirten Erol, çoğu kişinin mecburi olması nedeniyle bunları hazırladığını kaydetti.
Erol, evrakın tamamlanmasının ardından vizeleri ortalama 3-4 gün içerisinde alabildiklerini bildirdi.
AA