Lütfi Kaplan’ın haberi
Düzenlemeyle birlikte bu mahkemelerin bakacağı alanlar da kanunla çerçevelendirildi.
TBMM Genel Kurulu tarafından kabul edilen 3.Yargı Paketi ile birlikte özel yetkili mahkemeler tamamen kaldırıldı. Terör ve darbe suçlarına bakacak olan yeni ihtisas mahkemesi ve savcılığı, özel yetkili mahkeme ve savcılıkların kullandıkları 10 yetkiyi kullanmayacak. Ancak terör suçlarının yoğunluğu göz önüne alınarak bu suçlarla ilgili yargılamada uzmanlaşmanın gerekliliği karşısında ihtisas mahkemeleri kurulacak. Adalet Bakanlığı’nın teklifiyle HSYK tarafından kurulacak olan bu mahkemeler, birden fazla ili içine alacak ağır ceza mahkemesi olacak. Yeni kurulacak ihtisas mahkemeleri şu suçlara bakacak:
İHTİSAS MAHKEMELERİNİN BAKACAĞI SUÇLAR
Terör ve darbe suçlarına bakacak olan ihtisas mahkemeleri 6 başlıkta yer alan şu suçlara bakacak:
-Örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen uyuşturucu ve uyarıcı madde imâl ve ticareti suçu veya suçtan kaynaklanan malvarlığı değerini aklama suçu.
-Haksız ekonomik çıkar sağlamak amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde cebir ve tehdit uygulanarak işlenen suçlar.
Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar:
Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak. Düşmanla işbirliği yapmak. Devlete karşı savaşa tahrik. Yabancı devlet aleyhine asker toplama. Askerî tesisleri tahrip ve düşman askerî hareketleri yararına anlaşma. Düşman devlete maddi ve mali yardım.
Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar:
Anayasayı ihlal. Cumhurbaşkanına suikast ve fiilî saldırı.
Yasama organına karşı suç. Hükûmete karşı suç.
Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetine karşı silâhlı isyan.
Silâhlı örgüt. Silâh sağlama. Suç için anlaşma.
Milli Savunmaya Karşı Suçlar:
Askerî komutanlıkların gasbı. Yabancı hizmetine asker yazma, yazılma. Savaş zamanında emirlere uymama. Savaş zamanında yükümlülükleri yerine getirmeme suçları.
Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk Suçları:
Devletin güvenliğine ilişkin belgeleri yok etme, tahrip etme. Devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme. Siyasal veya askerî casusluk. Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama. Gizli kalması gereken bilgileri açıklama. Uluslararası casusluk. Devlet sırlarından yararlanma, Devlet hizmetlerinde sadakatsizlik. Yasaklanan bilgileri temin. Yasaklanan bilgileri açıklama. Yasaklanan bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadıyla açıklama. Taksir sonucu casusluk fiillerinin işlenmesi. Devlet güvenliği ile ilgili belgeleri elinde bulundurma suçu.
HANGİ YETKİLERİ KALDIRILDI
Yeni kurulacak ihtisas mahkemeleri, özel yetkili mahkemelerin kullandığı 10 yetkiyi bundan böyle kullanamayacak. Bunlardan bazıları özetle şöyle:
-Soruşturmanın gerekli kıldığı hâllerde suç mahalli ile delillerin bulunduğu yerlere gidilerek soruşturma yapabilme yetkisi,
-Toplu halde işlenen suçlara ilişkin gözaltı süresinin 7 güne kadar uzatılabilmesine ilişkin yetki kalktı. Bu süre 48 saatle sınırlandırıldı.
-Soruşturma ve kovuşturmalarda kolluğun; şüpheli veya sanığı, tanığı, bilirkişiyi ve mağduru Cumhuriyet savcısının veya hâkimin emriyle belirtilen gün, saat ve yerde hazır bulundurmaya mecbur olduğuna ilişkin yetki,
-BU mahkemelerin yargı çevresi içindeki genel ve özel bütçeli idarelere, kamu iktisadi teşebbüslerine, il özel idarelerine ve belediyelere ait bina, araç, gereç ve personelden yararlanmak için istemde bulunabileceğine ilişkin yetki,
-Mahkemenin, duruşmanın düzen ve disiplinini bozan sözlü veya yazılı beyan ve davranışlar hakkında yayım yasağı koyabileceğine ilişkin yetki,
-Şüphelinin kolluk tarafından ifadesi alınırken, ancak bir avukat bulundurabileceğine ilişkin düzenleme kaldırıldı. Avukat sayısına sınırlama kaldırıldı.
-Avukatın dosya içeriğini incelemesi veya belgelerden örnek almasını
Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hâkim kararıyla kısıtlanabileceğine ilişkin düzenleme kaldırıldı.
-Avukatın terör örgütü mensuplarının örgütsel amaçlı haberleşmelerine aracılık ettiğine ilişkin bulgu veya belge elde edilmesi halinde, savcının istemi ve hâkim kararıyla bir görevlinin görüşmede hazır bulundurulabileceğine ve sanıkların avukatlarına verdiği belgelerin hakim tarafından incelenebileceğine ilişkin düzenleme kaldırıldı.
HANGİ YETKİLERİ SINIRLANDIRILDI
Yeni kurulacak ihtisas mahkemelerinin doğrudan, izin şartı aramaksızın yaptığı soruşturmalara da sınırlama getirildi. Yeni kurulacak ihtisas mahkemeleri savcılıkları sadece 8 başlıkta yer alan suçlarda izin şartı aramadan doğrudan soruşturma yapabilecek. Bunlar ise şunlar:
-Devletin Birliğini Ve Ülke Bütünlüğünü Bozmak.
-Cebir ve şiddet kullanarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının öngördüğü düzeni ortadan kaldırmak.
-Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Büyük Millet Meclisini ortadan kaldırmak.
-Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini ortadan kaldırmak.
-Halkı, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetine karşı silâhlı bir isyana tahrik etmek.
-Silahlı Örgüt Kurmak.
-Örgüt Faaliyetinde Kullanılmak Üzere Silah Sağlama.
-Devlet Aleyhine Suç İşlemek İçin Anlaşmak.
Star