Türkiye ekonomisi, 2012’nin son çeyreğinde yakalanan 1,4’lük büyüme ile üst üste 13 çeyrek büyüdü. 2012 yılında kaydedilen büyüme, Orta Vadeli Program’da (OVP) öngörülen yüzde 3,2’nin gerisinde kalarak 2,2 olarak gerçekleşti.
Kişi başına düşen milli gelir geçen yıl 10 bin 504 dolara çıktı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üretim yöntemiyle hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.
2012 yılında ekonomi birinci çeyrekte yüzde 3,3, ikinci çeyrekte yüzde 2,9, üçüncü çeyrekte yüzde 1,6 ve dördüncü çeyrekte yüzde 1,4 büyüme kaydetti. Yıllık büyüme hızı ise yüzde 2,2 oldu.
Kişi başına milli gelir
Türkiye’de geçen yıl kişi başına milli gelir, 10 bin 504 dolar (18 bin 927 lira) olarak hesaplandı. 2011 yılında kişi başına düşen milli gelir 10 bin 444 dolar düzeyindeydi.
Öte yandan, geçen yıl gayri safi yurtiçi hasıla, cari fiyatlarla 786 milyar 293 milyon dolara (1 trilyon 416 milyar 817 milyon lira) yükseldi. Söz konusu rakam, 2011 yılında 773,98 milyar dolar, 2010 yılında 731,6 milyar dolar, 2009 yılında 616,7 milyar dolar, 2008 yılında da 742,1 milyar dolar düzeyindeydi.
Büyüyen sektörler
Geçen yıl sektörel bazda sabit fiyatlarla en yüksek büyüme hızı yüzde 6,6 ile ”gayrimenkul kiralama” sektöründe kaydedildi.
Bu sektörü, yüzde 5,6 ile ”ev içi personel çalıştırma hane halkları”, yüzde 5,3 ile ”sağlık işleri ve sosyal hizmetler”, yüzde 3,5 ile ”elektrik-gaz” ve ”tarım” faaliyetleri izledi.
2012’de daralma gösteren sektör bulunmazken, en küçük büyüme yüzde 0,1 ile ”ticaret” faaliyetlerinde gözlendi.
Dördüncü çeyrek
Ekonominin yüzde 1,4 büyüme gösterdiği dördüncü çeyrekteki gelişmelere bakıldığında da ”madencilik”, ”elektrik-gaz” ve ”ticaret” sektörleri dışında tüm sektörlerde büyüme meydana geldi.
Son çeyrekte en fazla büyüme yüzde 7,4 ile ”oteller-lokantalar” hizmetlerinde görüldü. Bunu yüzde 6,6 ile ”gayrimenkul kiralama”, yüzde 5,5 ile ”ev içi personel çalıştırma hane halkları” izledi.
Söz konusu dönemde ”madencilik” yüzde 5,1, ”elektrik-gaz” yüzde 2,5 ve ”ticaret” yüzde 0,5 oranında küçüldü.
TÜİK, büyüme rakamlarında revizyon yaptı
TÜİK, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da büyüme rakamlarını açıklarken, geriye dönük 7 çeyrek için revizyona gitti.
Buna göre, büyüme 2011’in birinci döneminde yüzde 12,4, ikinci döneminde yüzde 9,3, üçüncü dönemdeki büyüme yüzde 8,7, dördüncü döneminde yüzde 5,3 oldu.
Büyüme 2012 yılında ise ilk çeyrekte yüzde 3,3, ikinci çeyrekte yüzde 2,9 ve üçüncü çeyrekte yüzde 1,6 oldu.
Tablolar
TÜİK verilerine göre, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Sonuçları şöyle:
. Cari Cari Cari Dolar Sabit Sabit
. Fiyatlarla Fiyatlarla Fiyatlarla Cinsinden Fiyatlarla Fiyatlarla
. GSYH Gelişme GSYH Gelişme GSYH Gelişme
. (Milyon Hızı (Milyon Hızı (Milyon Hızı
Dönem TL) (Yüzde) Dolar) (Yüzde) TL) (Yüzde)
————- ——- —— ——- ——– ———- ———–
2011 1. dönem 289.905 20,3 183.658 15,0 26.383 12,4
2011 2. dönem 317.392 19,3 202.562 17,0 28.083 9,3
2011 3. dönem 351.173 18,6 202.981 3,7 31.177 8,7
2011 4. dönem 339.243 14,7 184.778 -9,0 29.533 5,3
2011 Yıllık 1.297.713 18,1 773.980 5,8 115.175 8,8
2012 1. dönem 326.880 12,8 181.543 -1,2 27.257 3,3
2012 2. dönem 349.340 10,1 193.526 -4,5 28.895 2,9
2012 3. dönem 376.419 7,2 208.644 2,8 31.667 1,6
2012 4. dönem 364.177 7,4 202.580 9,6 29.935 1,4
2012 Yıllık 1.416.817 9,2 786.293 1,6 117.754 2,2
TÜİK verilerine göre 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 ve 2012 yılı dördüncü çeyreğine ilişkin üretim yöntemine göre sektörel gelişme hızları, sabit fiyatlarla şöyle oldu:
SEKTÖR 2008 2009 2010 2011 2012 2012 4. Çeyrek
———- —— ——- ——– —— —— —————
Tarım 4,6 3,7 1,2 6,2 3,5 4,3
Balıkçılık -5,7 -0,3 14,2 1,8 3,1 1,7
Madencilik 5,4 -6,7 4,7 3,9 0,8 -5,1
İmalat sanayi -0,1 -7,0 13,6 10 1,9 0
Elektrik-gaz 3,7 -3,4 7,3 8,8 3,5 -2,5
İnşaat -8,1 -16,1 17,1 11,5 0,6 1,5
Ticaret -1,5 -10,2 13,3 11,2 0,1 -0,5
Oteller-lokantalar -2,0 3,7 0,3 9,7 3,4 7,4
Ulaştırma-Haberleşme 1,5 -7,0 10,5 10,5 3,2 0,3
Mali Kuruluşlar 9,1 8,5 7,2 9,6 3,2 3,8
Konut Sahipliği 2,3 2,9 1,9 1,8 1,7 1,7
Gayrimenkul Kiralama 6,7 4,5 7,6 9,3 6,6 6,6
Eğitim 1,2 2,0 0,6 5,1 4,3 4,6
Sağlık işleri ve Sos.hizm. 3,3 3,2 1,1 5,3 5,3 5,3
Eviçi Pers. Çalş. Hanehalkları 5,6 2,3 5,4 7,8 5,6 5,5
Dolaylı Ölçülen Mali Ara.Hizm. 8,4 9,7 13,0 12,4 3,4 3,5
Vergi Sübvansiyonlar -0,6 -8,1 12,9 10,5 1,4 1,0
GSYH (alıcı fiyatları) 0,7 -4,7 8,9 8,8 2,2 1,4
AA