Tüketici haklarını düzenleyen kanun sil baştan değişiyor. AB tüketici hukukuna uyarlanan yeni mevzuata göre, ürün üzerindeki sesli ve yazılı açıklayıcı bilgiler Türkçe olacak. Örneğin otomobillerin gösterge ve kadranlarında yer alan yazılar ya da beyaz eşyaların üzerindeki kullanıma ilişkin uyarılar Türkçe olacak. Televizyon, müzik seti, DVD oynatıcı gibi aletlerde, “play” yerine “başlat”, “stop” yerine “dur” kelimeleri kullanılacak. Mevcut düzenlemede sadece Türkçe kullanma kılavuzu ve etiket zorunlu tutuluyordu. Pek çok üretici ve satıcıyı etkileyecek yeni düzenleme şöyle:
İspat satıcıya ait
“Yurtiçinde üretilen veya ithal edilen sanayi mallarının tanıtım, kullanım, kurulum, bakım ve basit onarımına ilişkin Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzuyla ve gerektiğinde uluslararası sembol ve işaretleri kapsayan etiketle satışa sunulması zorunludur. Tanıtım ve kullanıma ilişkin hususların, malın üzerinde de yer alması halinde, yazılı ve sesli ifadelerin Türkçe olması zorunludur.
Türkçe kullanma kılavuzlarının hazırlanması sorumluluğu imalatçı ve ithalatçıya, tüketiciye verilmesi ve teslim edildiğinin ispat sorumluluğu satıcıya aittir. Aksi takdirde, Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzunun tüketiciye verilmediği kabul edilir.”
Hangi sanayi mallarının madde kapsamına gireceği yönetmelikle belirlenecek. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da değişiklik öngören tasarı Başbakanlık’a sevk edildi.
Kontrol panelleri değişecek
Otomobillerin kontrol panelleri ilerleyen teknolojiye paralel olarak gelişiyor. Bu panellerde yer alan onlarca düğmenin işlevi çoğu zaman bir sembolle, bazen de bir sözcükle anlatılıyor. Pek çok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de şimdiye dek İngilizce olan bu ibarelerin Tüketici Yasası değişirse Türkçe olması gündeme gelebilecek.
Ayıplı mala 6 ay süre
Halen 30 gün olan ayıplı malı bildirme süresi 6 aya çıkacak. Tüketicinin söz konusu hakları kullanması için, ayıbın ilk 6 ayda oluştuğunu kanıtlamak şartıyla 2 yıl süresi olacak.
İkinci el otomobil, bilgisayar ve cep telefonu satışlarında, satıcı ayıplı maldan en az 1 yıl sorumlu olacak. Bu süre konutta 3 yıldan az olmayacak.
Devre tatile kolaylık
Mevcut mevzuata göre devre tatil sözleşmeleri en az 3 yıl için imzalanıyor ve taşınmazın kullanım hakkının en az 1 hafta olması gerekiyor. Yeni düzenlemeye göre sözleşmenin 1 yıldan uzun süreli olması yeterli olacak. Ayrıca bir hafta şartı da kalkacak. Tüketici hiçbir sebep göstermeden sözleşmeden 14 gün içinde cayabilecek.
Turdan cayma hakkı
Paket tur sözleşmesinin esaslarından birinin değişmesi ya da turun iptal edilmesi halinde katılımcı herhangi bir ödeme yapmadan sözleşmeden dönebilecek. Tur şirketi bu durumda tüketiciye bedeli 7 gün içinde iade edecek. Tüketici, sözleşmenin uygulanması aşamasında ortaya çıkacak her türlü eksiklik nedeniyle bedelin indirilmesini isteyebilecek.
Kapıdan satışa düzen
Tüketiciye kapıdan satışlarda imzalanan sözleşmelerden cayması için verilen, malın tesliminden itibaren başlayan 7 günlük süre 14’e çıkacak. Bu süre dolmadan tüketiciden herhangi bir ödeme, tüketiciyi borç altına sokacak belge istenemeyecek. Kapıdan satışı bakanlıktan yetki belgesi alan ve en az 50 bin TL sermayeli firmalar yapabilecek.
İnternetten kart iptali
Kredi kartları üç yıl geçerli olacak. Her kredi kartından bir kez ücret alınacak. Dolayısıyla tüketici üç yılda bir kart ücreti ödeyecek. Kart ücretlerinin azami tutarı ise Merkez Bankası tarafından belirlenecek.
Tüketici kartını telefonla ya da internetten iptal edebilecek. Tüketici ve konut kredisi sözleşmelerinin imzalanması aşamasında hayat sigortası yaptırılması zorunlu olmayacak.
Geri ödemeye garanti
Taksitli sözleşmelerde müteşebbisin (satıcı) kambiyo senedi alması yasaklandı. Ön ödemeli sözleşmelerde satıcı iflas ederse tüketicinin ödediği meblağı iade edileceğine dair teminat gösterecek. Ön ödemeli sözleşmelerde tüketici 14 gün içinde sözleşmeden cayabilecek.