Piyasaya sürülen yeni sezon kıyafetler ile okulların açılmasının etkisi sınırlı kaldı.
Tüketici fiyatları (ÜFE) aylık yüzde 0,75 artarken, yıllık enflasyon yüzde 6,15 oldu. Üretici fiyatlarında ise aylık yüzde 1,55 artış gözlendi. Bu yılın ilk dokuz ayı itibarıyla TÜFE’de yüzde 4,53, ÜFE’de yüzde 9,72 oranında artış gerçekleşti. Analistler çekirdek enflasyondaki artış ile ÜFE ve TÜFE arasındaki makasın açılmasına dikkat çekti. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı da, geçen hafta yaptığı açıklamada, yıllık enflasyonun yüzde 5,5 olan hedefi aşacağını söylemişti.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, bu yılın ilk dokuz ayında, TÜFE’de yüzde 4,53, ÜFE’de yüzde 9,72 oranında artış gerçekleşti. Eylül itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 6, üretici fiyatlarında yüzde 10,03 düzeyinde oldu. Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden ‘H’ eylülde yıllık olarak yüzde 7,42, ‘I’ yüzde 6,96 arttı.
Analistler çekirdek enflasyondaki artışların ve ÜFE ile TÜFE arasındaki farkın önemli ölçüde açılmasının da önümüzdeki dönemde muhtemel tüketici fiyatları yansımaları sebebiyle yakından izlenmesi gerektiğini vurgularken, verinin mevcut para politikası açısından bir değişiklik taşımayacağını belirtiyor. Ata Yatırım Başekonomisti Nurhan Toğuç, enflasyon rakamlarının beklentiler çerçevesinde geldiğini, ancak yılın bundan sonraki aylarında bir miktar yükseliş beklediklerini söyledi. Eylülde yeni sezon kıyafetler ve okulların açılmasının enflasyonu etkilemediğine işaret eden Toğuç, elektrik fiyatlarındaki artış ve doğalgazda muhtemel yükselişin enflasyonu bir miktar daha yükseltebileceğini kaydetti. Çekirdek enflasyonda yukarı gidişatın beklentiler dahilinde olduğunu belirten Unicorn Capital Ekonomisti Özlem Bayraktar da, "Enflasyon yıl sonunda yüzde 7,5 veya biraz üzerinde beklenebilir." şeklinde konuştu. Yıllık enflasyonun yüzde 6,6’dan yüzde 6,2’ye gerilediğine ve çekirdek enflasyonun ise yüzde 6,2’den yüzde 7’ye yükseldiğine dikkat çeken Garanti Yatırım Ekonomisti Gizem Öztok Altınsaç ise "Son yapılan zamlarla enflasyonun ekimde oldukça yüksek çıkacağını tahmin ediyoruz." değerlendirmesini yaptı. Çekirdek enflasyon göstergelerinin manşet enflasyonun da üzerine çıktığına işaret eden Oyak Yatırım Ekonomisti Gülay Elif Girgin ise genel olarak enflasyon üzerinde döviz kuru baskısının sürdüğünü ifade etti.
Ana harcama grupları itibarıyla bir ay önceye göre en yüksek artış, yüzde 2,78 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda görüldü. Eylülde endekste yer alan gruplardan ulaştırmada yüzde 1,92, eğitimde yüzde 1,79, lokanta ve otellerde yüzde 1,10, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,99, ev eşyasında yüzde 0,92, konutta yüzde 0,63, eğlence ve kültürde yüzde 0,43, haberleşmede yüzde 0,18, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,11, sağlıkta yüzde 0,03 artış görüldü. Buna karşın, fiyatlar giyim ve ayakkabıda yüzde 3,24 düşüş gösterdi. Yıllık bazda ise tüketici fiyatlarında en yüksek artış yüzde 20,19 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti. Bunu, yüzde 14,10 ile ulaştırma, yüzde 8,61 ile ev eşyası, yüzde 8,36 ile lokanta ve oteller, yüzde 6,29 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 6,24 ile eğitim takip etti.
En fazla fiyat artışı Doğu illerinde
Eylül ayında tüketici fiyatlarının en fazla arttığı bölge yüzde 1,46 ile ‘Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan’ oldu. Bunu yüzde 1,24 ile ‘Erzurum, Erzincan, Bayburt’, yüzde 1,23 ile ‘Kastamonu, Çankırı, Sinop’, yüzde 1,16 ile ‘Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane’ bölgeleri takip etti. Tüketici fiyatlarının eylülde en az arttığı bölge de yüzde 0,19 ile Ankara oldu. Yıllık bazda değerlendirme yapıldığında da fiyatlarda en yüksek artışın gözlendiği bölge yüzde 8,49 ile ‘Erzurum, Erzincan, Bayburt’. Bu bölgeyi yüzde 8,30 ile ‘Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan’, yüzde 7,72 ile de ‘Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane’ bölgeleri izledi. Yıllık bazda en düşük fiyat artışı ise yüzde 5,32 ile İstanbul’da görüldü.
Zaman