‘Çakma’ bankalara dikkat!İnternet üzerinden alenen reklamlarını yapan, Facebook ve Twitter’a kadar uzanan uyanıklardan bazıları ‘buzdolabı’ satıyor görüntüsünde
POS’LARA KARA LİSTE GELİYOR
Banka olmadıkları halde ‘kredi kartı borcunu yapılandıranların’ sayısı artınca BDDK ve TBB olayı takibe aldı. Hazırlanan yeni yasa ile bu işlemi yapanlar için POS kara listesi oluşturulacak.
4 BİN POS ŞİMDİDEN YAKALANDI
TBB, şimdiye kadar 4 bine yakın POS cihazının amacı dışında kullanıldığını tespit edip yakaladı ve cihazları iptal etti. Ancak yasa olmadığı için yeniden gidip POS cihazı alınabiliyor.
İŞTE ÇAKMA BANKALARIN YÖNTEMLERİ
Kredi kartı borcunu ödeme güçlüğü çekenlerin en çok başvurduğu yöntem, asgari tutarı ödeyip borcu ötelemek. Örneğin 10 bin lira kredi kartı borcu olan kişi asgari tutarını öderse yılda karşısına 5-6 bin liralık faiz yükü çıkabiliyor.
BORCU KAPATIYORLAR
Beyaz eşya, elektronikçi şapkası da bulunan çakma bankalar, bu kredi kartı sahiplerine önce 10 bin lira verip bankaya olan borcu bir kerede kapatıyor. Ardından da olmayan buzdolabını, televizyonu kart sahibine satmış gibi işlem yapıyor.
ÜZERLERİNDE RİSK YOK
Kart sahibi, söz konusu 10 bin lira karşılığında, bu kişilerden 11 bin 500-12 bin liraya buzdolabı, cep telefonu almış gibi gösteriliyor. Ödeme de kart sahibinin kredi kartı üzerinden POS makineleri ile yapılıyor.
BUZDOLABI BANKASI
Kart sahibinin 10 bin liralık borcu bir anda, aylık 975-1000 lira taksitle 12 aya bölünmüş oluyor. Söz konusu borç-alacak ilişkisi yine banka ile kart sahibi arasında kalıyor. İşlemi yapan da hiç risk almadan yüzde 20’ye varan oranda para kazanıyor.
GÖSTERE GÖSTERE KAÇAK
Kredi kartı borçlarının dağ gibi yığılması beyaz eşya ve elektronik satışı yapan binlerce işletmeyi banka yaptı. Özellikle kredi kartı borcunun asgari ödeme tutarını ödeyerek borcunu sürdürmeye çalışanlara yönelik olarak geliştirilen yöntem ile beyaz eşya ve elektronik satıcıları kişinin kredi kartı borcunu nakit olarak ödüyor. Ardından kart borcu olan vatandaşın kartından üstüne faiz de koyarak borcu 12 taksit halinde tahsil edecek şekilde alıyor. Kart sahibi vatandaşa buzdolabı, çamaşır makinesi veya elektronik eşya satılmış gibi kredi kartına borç yükleniyor. Tabii kişinin aldığı buzdolabı, çamaşır makinesi veya elektronik eşyanın fiyatı değil borcunun miktarı fiyatı belirliyor. Vatandaşın borcunu ödeyen firma bu tutarın üstüne yüzde 15 ile 20 faiz koyarak vatandaşı yine bankaya borçlandırıyor.
RİSK YİNE BANKADA
Firma 12 ay boyunca kredi taksitleri geldikçe parasını ve yüzde 20 faizini alıyor. Bu arada kredi kartı borcunu taksitlendirmiş olan vatandaş eğer ödemelerini yine aksatırsa banka yine alacağını alamıyor. Beyaz eşya ve elektronikçiler bir nevi bankaların kredi kartı ile hem bankanın alması gereken faizi cebine koyuyor hem de riski yine bankaya yıkıyor. Ancak eğer vatandaş borcunu vadesinde öderse bankaların uyguladığı aylık yüzde 3’ü geçen ve yıllık olarak yüzde 40’a varan gecikme faizi yerine yüzde 20 faiz vererek borcundan kurtulmuş oluyor.
YÜZLERCE SİTE VAR
Şimdiye kadar altın ve kontör alım satımı ile gerçekleştirilen işlemler artık internette danışmanlık şirketi veya kredi kartı yapılandırma şirketi adıyla açıkça yapılıyor. Yüzlerce sitede bulunan ilanlar sosyal paylaşım siteleri Facebook ve Twitter’e kadar uzanmış durumda. Burada verilen telefon numaraları ve e-mail adresleri ile müşterilerle bağlantı kuruluyor. İnternette yapılacak işlem de ayrıntılarıyla ve verilen örneklerle anlatılıyor. Yapılan işlemin tamamen yasal olduğu da vurgulanıyor. Danışmanlık şirketi adıyla açılan sitelerde satış danışmanlık şirketinin üst kuruluşu olan beyaz eşya bayi veya elektronikçiden yapılıyor. Bazı bayiler sadece satış yapılmış gibi gösterip bunun vergisini öderken bazıları işi daha da sağlama almak için önce malı satıp sonra geri alınmış gibi göstererek her iki işlemi de belgelendiriyor. Tabii bunun vergisini de ödüyor.
‘İSTERSENİZ FATURA DA KESERİZ’
Telefonla ulaşılan danışmanlık şirketi yetkilisi “İsterseniz fatura da keseriz. Yaptığımız işlem tamamen yasal. Ne bankalar ne de Maliye hiçbir şey iddia edemez” diyerek müşterileri yasal bir işlem yapıldığına inandırıp kazanmaya çalışıyor. Tabii bu arada ödenecek olan faizin bankaların faizinin yarısı kadar olduğunu da eklemeyi unutmuyor.
FAİZ YÜZDE 15-20 ARASINDA
Verilen örneklerde ise bankaların asgari ödemeyi yapan müşterilerine aylık yüzde 4-5 yıllık yüzde 50-60 faiz uyguladığı banka ile anlaşılması halinde bile en az yıllık yüzde 30 faizin söz konusu olduğu oysa bu sistem ile yıllık yüzde 15 faiz ile borçtan kutulunabileceği belirtiliyor. Bayiler internet ilanlarında kart borcu yapılandırmasının hiçbir belge istemeden kısa süre içinde tamamlandığını belirtiyor, “Siz çayınızı içerken, biz tüm işlemlerinizi 20 dakikada tamamlıyoruz” diyorlar. Bayez aşya bayileri 12 ay taksit yaptıkları için vatandaşların kredi kartı borcu 12 eşit takside bölünebiliyor.
12 AY TAKSİT YAPIYORLAR
Eskiden gizli saklı altın ve kontör ile yapılan kredi kartı borcunu kaçak yapılandırma işlemi artık internette açık açık yapılmaya başlandı. Beyaz eşya ve elektronik mal satışı yapılıp geri alınarak yapılan işlem ile kart borcu olanların borcu ödenip 12 takside bölünüyor. Yüzde 15-20 faiz alınıyor
BELGE İSTEMİYORLAR 20 DAKİKADA İŞLEM TAMAM
Bayiler internet ilanlarında kart borcu yapılandırmasının hiçbir belge istemeden kısa süre içinde tamamlandığını belirtiyor, “Siz çayınızı içerken, biz tüm işlemlerinizi 20 dakikada tamamlıyoruz” diyorlar.
YÜZDE 9.5’İ BATIK
Kredi kartında batık oranı geçen yıl çıkarılan ‘af’fa (yeniden yapılandırma) rağmen, diğer kredilerdeki takip oranıyla kıyaslandığında hâlâ yüksek seyrediyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 5 Kasım 2010 tarihli verileri itibarıyla, toplam kredi kartı borcu 41 milyar 589 milyon liraya ulaşırken, bu tutarın yüzde 9.5’i, yani 3 milyar 990 milyon lirası batık durumda. Haziran 2009’da açıklanan yeniden yapılandırma yasasına rağmen, son bir yılda kredi kartında batık tutarı sadece 218 milyon TL azaldı. Kasım 2009’da 4 milyar 208 milyon lira olan kredi kartı batık tutarı, 5 Kasım 2010 itibarıyla 3 milyar 990 milyon liraya düştü.
EN FAZLA BATIK 2009’DA
Tüm yıllar itibarıyla bakıldığında kredi kartı borcunu ödemeyen kişi sayısı toplamda 1 milyon 446 bine ulaşırken, 2010 yılında kredi kartı ödemeyen kişi sayısı 389 bin 475 oldu. Yıllar itibarıyla borç ödemeyen kişi sayısı incelendiğinde en fazla borç ödememenin, krizin derinleştiği 2009 yılında gerçekleştiği gözleniyor. 2009’da toplam 499 bin 220 kişi kredi kartı borcunu ödemeyerek batık durumuna düştü. (Habertürk)