Dünya piyasaları durulmuyor, ekonomik krizin yaraları hala sarılamıyor. Ülkeler ve merkaz bankaları piyasalara hızla müdahalelerde bulunurken bu çoğu zaman yetersiz kalıyor. En son ABD’nin açıkladığı yeni kurtarma paketi de tartışılmaya devam ediliyor. Bunlar konuşulurken bir yandan da yeni öneriler gündemden düşmüyor. İşte bunlardan biri de dün geldi. Ve teleffuz edilen miktar oldukça büyük. Bazı yetkililer kararı olumlu bulurken bazıları da zamansız ve yersiz buluyor. Fakat bu tartışmalar gün geçtikçe alevlenecek ve ‘yeni dünya düzeni’ yeniden belirlenecek gibi.
ABD’de dün açıklanan planla, Başkan Barack Obama’nın heyetine ulusal harcamaların kısılması yönünde teklifte bulunuldu. Ulusal Mali Sorumluluk ve Reform Komisyon Eş Başkanı Erskine Bowles, bu kapsamda 3.8 trilyon dolarlık bütçe kesintisine gidilmesini teklif etti. Bu kesinti, İngiltere’de olduğu gibi, sosyal harcamalardan, sağlık harcamlarına, vergilerden savunma harcamalarına kadar birçok alanı kapsıyor.
Bu önlemler paketiyle yıllık bütçe açığının 1.3 trilyon dolardan yaklaşık 400 milyar dolara (2015 hedefi) düşürülmesi hedefleniyor. Ve böylece 13 trilon dolarlık devlet borcunun düşmeye başlayacağı öngörülüyor.
Matematiksel olarak bu sistemin çalışabileceği ifade edilirken, politik açıdan da bir çok sorunu beraberinde getirceği belirtiliyor. Plan kapsamında gaz vergisinin artması, savunma harcamalarının kesilmesi, çiftçiye verilen sübvansiyonlarda kesintiye gidilmesi, sağlık harcamalarının düşürülmesi hedefleniyor.
EMEKLİLİK YAŞI ARTACAK
Teklif edilen programda emeklilik yaş sınırına da vargu yapıldı. Bu kapsamda 2050’ye kadar yaş sınırının 68’e ve sonrasında 2075’e kadar da 69’a çıkarılması öngörülüyor. Meclis Başkanı Nancy Pelosi ise bu durumu ‘kabul edilemez’ bulduğunu ifade eti.
8 TRİLYON DOLAR
Gelecek 10 yıl içerisinde açığın 8 trilyon dolara ulaşacağı öngörülüyor. Ve bunun da devlet borcunu 20 trilyon dolardan fazla artırabileceği konuşuluyor. Fakat bu plan hakkında görüş bildiren yetkililer "Hiç de zamanı değil" diyor.
Dünkü öneriyle, 10 yıllık bir sürede vergilerin toplamda 751 milyar dolar artması öngörülüyor. Ayrıca tarım sübvansiyonlarında da yıllık 3 milyar dolarlık bir kesinti olabilir.
Planla birlikte harcama kesintisinin 10 yılda 1.4 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Sağlık tarafındaki kesintlerin ise 733 milyar doları bulması olası.
BİLAL EMİN TURAN / HABERTURK.COM EKONOMİ SERVİSİ