İstediği üniversite ve bölüme yerleşemeyen adaylar yatay geçiş, dikey geçiş, çift anadal ya da yurtdışından Türkiye’deki üniversitelere geçiş yapma gibi alternatiflere bir göz atın!
Üniversite tercihleri hayatınızın rotasını çizmek adına verdiğimiz en önemli kararlardan bir tanesi. Üniversite hazırlık konusunda idealist adaylar, hazırlık sürecini sıkı tutup, istedikleri üniversite ve bölüme yerleşme konusunda şanslı oluyorlar. Ancak pek çok aday üniversite tercihlerini yaparken bölüme mi, yoksa üniversiteye mi göre tercih yapması ya da bir yıl daha sınava hazırlanıp hazırlanmama konusunda kararsız kalıyor. Aslında YGS ve LYS puanınız size istediğiniz üniversitelerin hangilerine yerleşip yerleşemeyeceğiniz konusunda bir fikir veriyor. Tabi burada yüzdelik puan ve puan sıralamasını dikkate almanız gerektiğini hatırlatmadan geçmemek gerek…
İstediği üniversite ve bölüme yerleşenleri mutlu bir üniversite dönemi bekliyor olacak ancak istediği üniversite ya da bölüme yerleşemeyenler için de her şey bitmiş değil. Yatay geçiş, dikey geçiş, çift anadal ve yurtdışı üniversitelerinden Türkiye’deki üniversitelere yatay geçiş bu alternatiflerden bir kaçı… Unutmayın! İstediğiniz bölüme girmek için inatçı olmak yerine akıllı davranmak sizi hedefinize ulaştıracak.
YATAY GEÇİŞ
İstediğiniz üniversite değil ama istediğiniz bölüme girmişseniz; ya da istediğiniz üniversite ama istemediğiniz bir bölüme yerleştirildiyseniz yatay geçiş sayesinde üniversite ya da bölümünü değiştirebilme imkanınız var.
Peki ama nasıl?
Yatay geçiş iki türlü olarak yapılabiliyor ve bunlardan birincisi üniversite içi yatay geçiştir. Diyelim ki, A üniversitesinde ‘İktisat’ bölümünde okuyorsanız, Türkçe Matematik alanındaki diğer bir bölüm olan ‘Uluslararası İlişkiler’ bölümüne yatay geçiş yapabilirsiniz.
İkincisi ise farklı üniversiteler arası yatay geçiş olanağıdır. İstediği bölüme yerleşen ama istediği üniversiteye yerleşemeyen üniversite öğrencileri yatay geçiş ile birlikte üniversiteler arası geçiş yapabilir.
Mesela, Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde okuyan bir öğrenci İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne yatay geçiş yapabilir.
Yatay geçiş için yapabilmek için de belli kurallar var. Her yıl YÖK tarafından üniversite ve fakülteler için yatay geçiş kontenjanı belirleniyor. Yatay geçiş yapabilmek için de yabancı dil hazırlık sınıfı hariç birinci yılın sonunda başvuru yapmak gerekiyor. Not ortalaması da yatay geçişte dikkate alınan bir başka kriter. Not ortalamasının 4 üzerinden 3,5 ve üzerinde olan adaylar yatay geçiş yapma konusunda daha şanslı oluyorlar.
DİKEY GEÇİŞ
Dikey geçiş ile yatay geçiş genellikle birbiriyle karıştırılır. Yatay geçiş üniversiteler arası ya da aynı üniversite içinde bölümler arası geçişe denilirken, dikey geçiş, 2 yıllık bir yükseköğretim programından 4 yıllık bir yükseköğretim programına geçmeye denir. Eğer LYS puanınız istediğiniz 4 yıllık bölüme girmenize yetmiyorsa 2 yıllık meslek yüksekokulları sizin için bir alternatif olabilir.
Üniversitede okuyacağınız bölüme karar verdiyseniz, 2 yıllık yüksekokul tercih edip, sonrasında dikey geçiş yapıp öğreniminizi 4 yıllığa tamamlayabilirsiniz.
Tabi dikey geçiş yapabilmek için de Dikey Geçiş Sınavı’na (DGS) girmeniz gerekiyor. DGS başvuruları mayıs aylarında alınıyor, sınav ise temmuz ayında gerçekleştiriliyor ve sınavda Türkçe-Matematik soruları soruluyor. DGS kolay bir sınav olarak nitelendirilebilir ancak burada adayları zorlayacak bir başka nokta kontenjanların azlığıdır.
Dikey Geçiş yapmayı düşünen ve üniversite kariyerini bu yöntemle devam ettirmeyi düşünen adayların istedikleri bölümle ilgili Dikey geçiş kontenjan ve şartlarını dikkatle incelemelerini tavsiye ederiz.
ÇİFT ANADAL
Her yıl yaklaşık olarak 700 bin öğrenci üniversitede okurken, kazandığı ya da mezun olduğu bölümden mutlu olmayıp tekrar üniversite sınavına giriyor. YÖK de bu sayının bu kadar fazla olması nedeniyle hem üniversite önünde yığılmayı önlemek, hem de okurken sevdiği bir alanda da aynı anda eğitim almak isteyenlere bir kolaylık sağladı ve öğrencilere çift diploma imkanı sundu. Buna göre üniversitede 100 üzerinden 70 ortalaması olan öğrenciler dilerlerse farklı bir alanda da eğitim görebilecek. Tıp, mühendislik ve hukuk dışında iktisadi ve idari bilimler, fen-edebiyat ile sosyal bilimlerde okuyanlar 70 başarı ortalamasını tutturursa çift diploma sahibi olabiliyor.
YÖK Başkanı Gökhan Çetinsaya çift anadal programından yararlanma şartlarını şöyle sıralıyor:
“Öğrenci ikinci anadal diploma programına, en erken 3’üncü yarıyılın başında, en geç ise dört yıllık programlarda 5’inci yarıyılın başında, beş yıllık programlarda 7’nci yarıyılın başında, 6 yıllık programlarda ise 9’uncu yarıyılın başında başvurabiliyor. Ancak başvurulan yarıyıla kadar anadal diploma programında aldığı tüm derslerden başarılı olması gerekir. Başvuru anında genel not ortalaması 100 üzerinden 70 olan ve anadal programının ilgili sınıfında başarı sıralaması ile en üst yüzde 20’sinde bulunan öğrenciler ikinci anadal diploma programına başvurabilir. Kabul edilecek öğrencilerin kontenjanı üniversite senatolarınca belirlenecek. Bu kapsamda yer almayan öğrencilerden çift anadal yapılacak programın ilgili yıldaki taban puandan az olmamak üzere puana sahip olanlar başvuru yapabilir.”
YURTDIŞINDAKİ ÜNİVERSİTELERDEN TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERE YATAY GEÇİŞ
Türkiye’de istediği bir üniversiteye yerleşemeyenler için belki de son şans yurtdışındaki üniversitelerde bir yıl okuyup, sonra Türkiye’deki üniversitelere geçiş yapmak. Yurtdışındaki üniversitelerden Türkiye’deki üniversiteye geçiş yapmak için öncelikli şart, öğrencinin yurt dışında öğrenim gördüğü yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın, önlisans veya lisans diploması vermeye yetkili bir kurum olarak Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınması.
İkinci olarak, yükseköğretim kurumlarının ilk sınıfına veya ilk yarıyılına geçiş yapılamıyor. Ayrıca ara sınıflara veya yarıyıllara geçiş için öğrencinin;
- a) Ayrılacağı kurumdaki bütün sınavlarını başarmış olması,
- b) Gireceği sınıftan veya yarıyıldan önceki öğretim süresinde sağladığı genel not ortalamasının
(gireceği sınıftan veya yarıyılla geçiş notu dahil) en az % 60 veya eşdeğeri olması gerekiyor.
Bunun yanı sıra yabancı ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından yurdumuzdaki Yükseköğretim Kurumlarına geçiş için, öğrencinin yabancı ülke yükseköğretim kurumunda, yabancı dil hazırlık sınıfı hariç en az bir yıl (iki yarı yıl) okumuş, yıl sonu sınavlarını başarı ile vermiş olması gerekiyor.
On5yirmi5