Türkiye akarsularının özellikleri nelerdir? Yağmur suyuyla beslenen akarsular nelerdir? Kar sularıyla beslenen akarsular nelerdir? Kaynak suyuyla beslenen akarsular nelerdir? Karma rejimli akarsular nelerdir? Sel rejimli akarsular nelerdir? Göl sularıyla beslenen akarsular nelerdir? Düzenli akarsu ne demektir? Düzensiz akarsu ne demektir? Türkiye akarsularının rejimi nasıldır?
Türkiye akarsular yönünden zengin bir ülkedir. Türkiye’nin en uzun akarsuyu Kızılırmak’tır.
Ülkemizdeki akarsular hidroelektrik üretimi, içme suyu, sulama, rafting, turizm, balıkçılık gibi alanlardan faydalanma olanağı sağlar.
Türkiye Akarsularının Genel Özellikleri Nelerdir?
- Yatak eğimler genelde fazladır.
- İklim koşulları nedeniyle debileri düşüktür.
- Rejimleri düzensizdir.
- Havzaları engebeli yer şekilleri nedeniyle dardır.
- Türkiye’deki akarsuların hidroelektrik enerji potansiyelleri yüksektir.
- Akış hızları ve aşındırma güçleri fazladır.
- Kar erimeleri nedeniyle en çok suyu ilkbahar mevsiminde taşırlar.
- Denge profiline ulaşmamışlardır.
- Türkiye’deki akarsular ulaşım ve taşımacılığa uygun değillerdir.
Türkiye’deki Akarsuların Rejimleri
Akarsuyun akımındaki yıl içindeki değişmelere rejim denilmektedir.
Her mevsim bol su taşıyan akarsuları düzenli akarsular(rejim) denir.
Mevsimlere göre akımında belirgin değişmeler olan akarsulara düzensiz akarsular(rejim) denir.
Türkiye’de birkaç akarsu hariç düzenli rejime sahip akarsu bulunmaz.
Türkiye’de beslenme koşullarına ve iklim özelliklerine göre farklı akarsu rejimleri görülür.
Yağmur Suyuyla Beslenen Akarsular Nelerdir?
Ülkemizin batısında yükseltinin az olmasına bağlı olarak bu alandaki akarsular kar erimeleri ile beslenemez. Bu sebeple Marmara, Akdeniz, Ege bölgelerinde akarsular yağışa bağlı olarak özellikle kış aylarında kabarır, yazın su seviyeleri düşer.
Kar Sularıyla Beslenen Akarsular Nelerdir?
Ülkemizin yüksek ve engebeli bölgelerinde akarsular kar erimeleri ile beslenir. Aras, Kura, Zap Suyu kar sularıyla beslenen akarsularımıza örnektir.
Kaynak Suyuyla Beslenen Akarsular Nelerdir?
Manavgat, Eşen Köprü Çayı gibi akarsular kaynak suyuyla beslenen akarsular örnektir. Bu akarsular karstik kaynaklardan beslenir.
Karma Rejimli Akarsular Nelerdir?
Farklı iklim bölgelerinden geçen ve farklı kaynaklarla beslenen akarsulara karma rejimli akarsular denir. Kızılırmak, Fırat, Dicle, Sakarya akarsuları karma rejimli akarsulara örnektir.
Sel Rejimli Akarsular Nelerdir?
Sel rejimli akarsuların belli bir akım düzeni yoktur. İç Anadolu Bölgesi’ndeki akarsular genel olarak sel rejimli akarsulardır.
Göl Sularıyla Beslenen Akarsular Nelerdir?
Göllerin fazla sularını dışarı boşaltmasıyla oluşan akarsulardır. Eğirdir Gölü’nden çıkan Kovada Çayı, Beyşehir Gölü’nden çıkan Çarşamba Suyu göl sularıyla beslenen akarsulara örnektir.