Helyum soy gazlardan (asal gaz) biridir. Helyum gazı monoatomik, reaktif, renksiz ve kokusuz bir gazdır. Helyum, basınçlı tanklarda kullanılabilir. Helyum, evrende hidrojenden sonra ikinci en bol bulunan elementtir.
Helyum hidrojene göre daha ağır bir element olsa da çok daha güvenli olduğundan hava balonlarında kullanılır. Zehirsiz bir gazdır. Helyum soluduktan sonra konuşmaya çalışan bir insanın sesi gıcırtılı çıkar. (Denemeyin)
Sembolü: He
Atom Numarası: 2
Atom Ağırlığı: 4,002602(2) g·mol−1 g/mol
Elektron Sayısı: 2
Elemet serisi: Asal Gaz
Periyodik Tablodaki Yeri: 8A
Maddenin Hali: Gaz
Görünümü: Renksiz
Helyum yer kabuğunun milyarda 3 kadarını oluşturur. Ayrıca atmosferde serbest olarak da bulunur. Sıcak yıldızlar büyük ölçüde helyum içerir. 3 tane kararlı izotopu vardır.
Sıvılaştıktan sonra normal basınç altında sıcaklık ne kadar düşürülürse sıvı olarak kalır. Kaynayan helyumun buharı da çok yoğundur. Helyum’u 1868′de J. Jansen güneş tutulması sırasında güneş tayfını incelerken saptadı.
Güneşte gözlemlendiğinde Yunanca güneş anlamına gelen Helios’tan adını aldı. 1895′de birbirinden bağımsız olarak helyumun uranyum filizinde de bulunduğunu saptadı. 1907′de Rutherford ve Royds radyoaktif bozunma sırasında yayılan alfa taneciklerinin helyum olduğunu kanıtladılar. Hidrojen bombasının enerjisini sağlayan da helyum atomlarının kaynaşmasıyla helyum haline dönüşmesinin tepkimesidir.
Helyumun Elde Edilmesi:
Helyum atmosferde çok bulunmasına rağmen pahalıdır. Çünkü elde edilmesi zordur. Sıvı havanın ayrımsal damıtılmasıyla elde edilemez. Bunun sebebi, Helyumun atmosferdeki diğer bir çok gazın aksine Joul-Thompson katsayısının pozitif olmayışıdır.
Bu da onun sıkıştırılmak suretiyle sıvılaştırılmasını engeller ve de havadan elde edilmesini imkansız hale getirir. Amerikadaki (ABD) bazı doğal gaz yataklarında %7′ye varan oranlarda He gazı bulunmaktadır ki bu Helyumun ticari olarak satılabilecek kadar üretilmesine imkan sağlamaktadır.