Racih El Huri *
Tunus’ta Nahda Partisi’nin baskın bir çoğunlukla seçimleri kazanması, Tunus toplumunun psikolojisini bilenler için sürpriz olmadı. Yıllarca cezalandırılan ve baskı gören İslamcılar, toplumun sempatisini kazandı. Diğer partilerin faaliyetleriyse, şehirlerdeki orta sınıfla sınırlı kaldı ve İslamcılarda kendileri için bir sığınak ve umut gören fakir çoğunluğun sorunlarıyla ilişki kuramadılar.
Facebook gençleri ve modernistler de ortak bir program oluşturacak siyasi vizyona muhtaçtı. Önemli soru şu: Nahda hareketi, Tunus’u nereye götürecek ve Tunuslulara hangi yönetim modelini sunacak? Ülkeyi Cezayir deneyimine ve kan gölüne çeviren başarısız yasamalara mı götürecek, yoksa AKP ile süregelen Türk deneyimine mi?
Muhammed Buazizi Mısır, Libya, Yemen ve Suriye’de patlak veren devrimlerin kıvılcımı olmak için kendisini ateş verdiyse, Nahda hareketi lideri Raşid Gannuşi de ‘Arap Baharı’na Tayyip Erdoğan ve arkadaşlarının Türkiye’deki deneyimini kopyalayan bir model sunabilir. Bu durum, Arap dünyasında yıkılan diktatör rejimlerin enkazı üzerine demokratik uygulamalara sahip İslami rejimler kurmak isteyen dünya ülkeleri için oldukça önemli.
Gannuşi ikilemi
Ortada bu deneyime başlamak için Nahda hareketinden daha iyisi görünmüyor. Deneyimde başarılı olmak ise şu iki temel noktaya dayanıyor: Birincisi, Tunus toplumunun yapısı ve Burkiba’nın bıraktığı ferahlık ve açılımın vatandaşlık kültürü için temel oluşturması. Buna ülkedeki devlet ve kurum kavramını da ekleyebiliriz. Zeynel Abidin Bin Ali rejiminin yıkılmasından sonra yargı ve ordunun davranışlarında bu, açıkça görüldü.
İkincisi, Gannuşi’nin ve devrim hareketinin birçok yüzünün Avrupa ülkelerine iltica etmesi ve orada uzun dönem yaşaması, yönetime bakışlarındaki keskin köşeleri törpülemiş olabilir. Belki de Gannuşi’nin açıklamalarında ortaya çıkan çelişki buradan kaynaklanmakta.
Zira kendisi, Batı ve demokrasi yandaşları için rahatlatıcı sözler sarf ediyor. Sonra hareketin içerideki kadrolarını rahatlatacak zıt konuşmalar yapıyor. Aşamalı olarak Batı’nın karşısında ılımlı bir görüntü çizmek istediğini, ancak kısa sürede dini liderliğinin temellerine döneceğini ifade edenler olsa da Gannuşi hakkında bir yargıya varmak, uygulayacağı yöntemin yapısıyla başlayacak.
Tunus’ta Gannuşi ve arkadaşlarına Türk veya Malezya modelini inşa etmelerine destek olacak liberal bir rejim var. Bu da kesinlikle Tunus’un ve Arap Baharı’nın çıkarına olacaktır.
Lübnan gazetesi Nehar, Tercüme: Radikal