“Hayatımda büyük kararlar alabilmemde en büyük etken, yakında ölecek olduğumu bilmemdir” (2005-Stanford Üniversitesi) Bu kadar gerçekçi ve ölümle yüzleşebilecek kadar cesur bir insandı Steven Paul Jobs. Abdulfettah Candali isimli Suriye asıllı baba ile henüz 20 yaşında olan Joanne adlı ABD’li öğrencinin evlilik dışı çocuğu olarak dünyaya geldi. Bu kadar genç yaşta çocuk sahibi olmak istemeyen annesi, onu evlatlık vermeye karar verdi. Paul ve Clara Jobs, ona Steve Paul adını verdi. Yıllar ilerledikçe küçük Steve‘in elektrik ve elektroniğe olan merakı herkesin dikkatini çekmeye başladı. Vatan gazetesinde yer alan habere göre, Komşuları ona bir basit elektronik set hediye ettiğinde, sette önemli bir parçanın eksik olduğunu 8’inci sınıfta okuyan bir öğrenci olarak nasıl becerip ulaştıysa HP’nin kurucusu William Hewlett’e telefonda 20 dakika anlattı.
HİNDİSTAN YOLCULUĞU
Jobs, 6 ay devam ettiği üniversite hayatını pek sevmedi, üniversiteyi bıraktı. Bir süre sokaklardan boş şişe toplayıp karnını doyurdu, ufak tefek işlerde çalışıp para biriktirdi ve Hindistan’a gitti. Budizme inanarak kafasını kazıtıp ABD’ye döndüğünde artık ciddi bir şeyler yapması gerektiğinin farkındaydı. Yakın arkadaşı Stephen Wozniak ile görüştü. Bu sırada Wozniak’nin annesi Esquire dergisinin 1971 yılına ait sayısında yer alan bir makaleyi oğluna gönderdi. Jobs ve Wozniak, “bedava telefon görüşmesi” fikrini bu makaleden öğrendi ve bunu mümkün kılan Blue Box adlı bir cihaz yaparak 6 bin dolar kazandı. Yaptıkları yasadışıydı…
‘UTANMAZCA FİKİR ÇALDIK’
Wozniak o dönemde bilgisayarların atası olacak bir makine icat etti. Jobs, “Bunu piyasaya sürmeliyiz” diyerek onu ikna ettiğinde Apple markası 76’da dünya sahnesine çıktı. Beatles çok popülerdi ve Jobs da şirkete Beatles’ın yapım şirketi olan Apple Records’un adını koydu. Asıl patlama 1977’de Apple II ile oldu. 2 milyon satan bilgisayar sayesinde oldu. 25 yaşındayken artık 100 milyon dolarlık servetin de sahibiydi. 1979 yılında ziyaret ettiği Xerox araştırma merkezinde gördüğü fare (mouse) ve grafik arabirim prototipleri beyninde kıvılcım çakmasına sebep oldu. O güne kadar bilgisayarlar ekrana klavye ile komut yazarak kontrol ediliyordu. Apple’a döndüğünde “Geleceğin bilgisayarları böyle olacak” diye gördüklerini anlattı. “Utanmazca onların fikrini çaldık” diyerek 1981’de ‘Macintosh’un geliştirilmesi için çalışmaya başladı. 1983’te Apple ABD’nin en büyük 500 şirketinden biriydi. Ama beklenen patlamayı yapamıyordu. Apple Lisa, fiyasko olmuştu. Sonunda kendi kurduğu şirketin yönetim kurulu, Jobs‘u kovdu. Kot pantolonla ve çıplak ayaklı halde çalışan Jobs, yönetim katındaki çalışanları etrafına topladı ve “Sanırım pantolonum burayı yönetmeye uygun değil” dedi ve gitti. Kendi şirketi NeXT’i kurdu.
SİNEMAYA DA EL ATTI
Ve o şirketin geliştirdiği yazılım yeniden başarıyı getirdi. NeXT bilgisayar, internetin geliştirildiği makine oldu. (O yazılım altyapısı halen Mac bilgisayarlar, iPod ve iPad’de kullanılıyor) Ama asıl serveti getiren George Lucas’tan 10 milyon dolara satın aldığı animasyon stüdyosu Pixar oldu. Pixar’ın 4 yıllık çalışma sonucunda beyazperdeye çıkardığı Toy Story adlı animasyon film 362 milyon dolar gişe yaptı. Walt Disney, Jobs’un 10 milyon dolara aldığı şirkete 7.4 milyar dolar teklif ettiğinde yanıtı tabii ki “evet” oldu. Bu başarılar o dönemde yılda 800 milyon dolar zarar eden Apple’ın dikkatini çekti. Jobs, 1997’de yeniden şirketin başına geçmeye davet edildi. 2000 yılında bir kez daha CEO oldu. Ve kısa süre sonra Apple’ın dünya sahnesinde ışıldamasına sebep olan iPod devrimine imza attı. Artık müzik dinleme alışkanlığı tamamen değişmişti. Ancak 2004’te dünyayı şoke eden açıklama geldi..
TARTIŞMALI ORGAN NAKLİ
Jobs pankreas kanseriydi ve karaciğeri de iflas etmişti. Organ bekleme sırasında yıllar kaybetmemek için ABD’nin tüm eyaletlerinde evler aldı, şirketler kurdu tüm eyaletlerin listesine yazılarak beklediği karaciğere kavuştu. 3 yıl sonra bu kez cepte devrim yaratan iPhone ile sahneye çıktı. Son devrimini ise iPad ile yaptı. Ama Apple yükselirken o kötüye gidiyordu. Herkesi üzen mesajı 24 Ağustos’ta geldi. “Size görevlerimi yerine getiremeyeceğim zaman haber vereceğimi söylemiştim. O zaman geldi” dedi ve bıraktı. Yeniden yarattığı Apple 350 milyar dolarla dünyanın en değerli şirketi olmuştu. 8 milyar dolarlık servete ulaşan Jobs, dün hayata gözlerini yumdu.
‘BULUT’ OLDU
Son olarak 2011 Haziran’ında sahneye çıkıp Apple’ın yeni servisi iCloud’u (Bulut) tanıtmıştı. Jobs için dün “Şimdi o bulutlara çıktı” yorumları yapıldı. Jobs dün Twitter’da tüm zamanların rekorunu kırdı. Hakkında saniyede 10 bin tweet atıldı. Her 10 kişiden 5’i onu konuştu. Ölüm nedeni açıklanmasa da doktorlar, ya yeni karaciğerinin de iflas ettiğini ya da pankreas kanserinin çok ileri seviyeye ulaştığını düşünüyor. Geride 4 çocuk ve çok sevdiği eşini bıraktı. Biyolojik babası ile annesi, kendisini evlatlık verdikten birkaç yıl sonra evlenip bir kız çocuk sahibi olmuştu. Jobs, 29 yaşındayken önce kardeşi Mona Simpson ile sonra da annesiyle tanıştı. Ancak Mona ile ilişkisi, kendisi hakkında yazdığı sert ifadeler içeren kitap nedeniyle çok da sıcak olmadı. Yazılanların sadece yüzde 25’inin doğru olduğunu söyledi ve kardeşini üzerinden prim yapmaya çalışmakla suçladı.
BABASINI REDDETTİ
Suriyeli babasını ise hiçbir zaman görmek istemedi. Abdulfettah Celali The Sun gazetesine verdiği röportajda, “En büyük umudum, oğlumla bir kez olsun oturup bir kahve içebilmek. Ama onun parasının peşinde olduğumu düşünmesinden çekiniyorum. İnanmayacaksınız ama ikimizden biri ölüm döşeğinde bile olsa, onu aramaya çekinirim” demişti. Jobs, bu sözlere tepki bile vermedi. Çalışanlarının hayranlık duyduğu kadar korktuğu ve çekindiği Steve Jobs, hayata veda ettiğinde tüm kötü anılar silindi. Dünya genelindeki bütün Apple mağazalarındaki ürünlerin ekranına onun fotoğrafı konuldu.
Dünyanın birçok yerinde, Jobs’un ölüm haberi acıyla karşılandı. Apple’ın dünyada 300’ü aşkın mağazası ölüm haberinin ardından türbeye döndü. Türkiye’de de Apple’ın distribütörü Bilkom da, Apple’ı saygıyla andı. Bilkom’un resmi internet sayfasının açılışında, Apple sitesinde kullanılan Jobs fotoğrafı yer aldı. Fotoğrafın yanında Jobs’un doğum yılı olan 1955 ve ölüm yılı yer aldı. Bu tarihlerin altında ise Jobs’a ithafen “Seni unutmayacağız…” ibaresi yer aldı.
TWITTER’DA DA ANILDI
Barack Obama (ABD Başkanı): Dünyada milyonlarca kişi Jobs’un ölüm haberini onun keşfettiği cihazlardan öğrendi.
Mark Zuckerberg (Facebook): Steve, akıl hocam ve arkadaşımdın. Dünyayı değiştirebileceğimizi öğrettin.
Bill Gates (Microsoft): 30 yıl önce tanıştık. Dünyaya onun gibi damga vuran biriyle rakip ve arkadaş olmak bir onur.
4 BÜYÜK DEVRİM
iTunes – 2001: Walkman devrilince sıra kaset teknolojisini iTunes ile ezmeye geldi. Online şarkı mağazasından şimdiye dek tam 16 milyar şarkı indirildi.
iPod – 2011: Sony, 30 yılda 220 bin Walkman satabilirken, Jobs’un iPod’u 10 yılda 300 milyon adet sattı. MP3 çalarlar arasındaki pazar payı yüzde 78’e ulaştı.
iPhone – 2007: 2000’li yıllarda dünyada Nokia fırtınası esiyordu. Ta ki Steve Jobs sahneye çıkıp, “İşte bu yeni cihazımıza iPhone diyoruz” ifadesini kullanana dek.
iPad – 2009: Jobs elinde iPad ile sahneye çıktığında herkes artık laptopların rafa kaldırılacağından emindi. Sonra çıkan tüm bilgisayarlar iPad’e benzemek için uğraştı.
Ntvmsnbc