Obama, Beyaz Saray’da Irak Başbakanı Nuri El Maliki ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, Irak savaşının sona ermesinin ABD-Irak ilişkilerinde yeni bir fasıl anlamına geldiğini ve şimdi ”iki egemen ülke arasında normal bir ilişki” üzerine odaklanacaklarını söyledi.
”Amacımız, Irak’la birçok alanı içine alan kapsamlı bir ilişkiye sahip olmak. İlişkilerimiz zaman içerisinde gelişim gösterecek” diyen Obama, savaş yorgunu Irak’ı bölgede bir demokrasi modeli haline getirme hedefini dile getirdi. Obama, ”Hedefimiz basitçe, Irak’ın başarılı olması, çünkü başarılı, demokratik bir Irak’ın, tüm bölge için bir model teşkil edebileceğini düşünüyoruz. Kapsayıcı nitelikte ve ulus inşasında Sünnisi, Şiisi, Kürdü, toplumun her kesimini bir araya getirebilen bir Irak’ın, bölgede demokrasi yaratma arzusundaki diğerleri için de bir model olabileceği düşüncesindeyiz” diye konuştu.
Obama, ”Irak halkı şunu bilmeli ki; yalnız olmayacaksınız. ABD, güçlü ve kalıcı bir ortak olarak yanınızda olmaya devam edecek” ifadesini kullandı.
ABD askerlerinin Irak’tan bu ay, ”başları dik ve gururla ayrıldığını” belirten Obama, ”Irak’a ilk girme kararını tarihin yargılayacağını, ancak Amerikan askerleri ve sivillerinin fedakarlıkları ve Irak halkının cesareti neticesinde, Irak’ın şu anda ‘kendi kendini yönetebilen, kapsayıcı ve muazzam bir potansiyele sahip’ bir ülke haline geldiğini” söyledi.
-”Tarihi bir andayız”-
ABD-Irak ilişkilerini, ”her iki ülke halkının güvenlik ve arzularını ilerleten eşit bir ortaklık ve geniş kapsamlı bir ilişki” diye tanımlayan Obama, ”Şu anda tarihi bir andayız. Savaş sona eriyor. Önümüzde yeni bir gün var ve bize bu şansı verenleri asla unutmayalım” diye konuştu.
Obama, iki ülkenin, ticari ilişkiler, güvenlik, halklar arası ilişki, Irak’ın demokratik kapasitesini inşa etmeyi de içeren ”kapsamlı bir ortaklık” inşa edeceğini belirtti.
ABD’nin, Irak’tan askerlerini çekiyor olmasına rağmen bölgede büyük bir oyuncu olmaya devam edeceğini de vurgulayan Obama, ”Ortadoğu’daki güçlü varlığımız sürüyor. ABD, müttefiklerimiz, ortaklarımız ve çıkarlarımızın savunmasından asla vazgeçmeyecek” dedi.
Bir soru üzerine, ”Irak’ta güçlü bir diplomatik varlığımız olacak ancak askerlerimiz ve üslerimiz olmayacak” diyen Obama ayrıca, herhangi bir ülke adı vermese de diğer ülkelerin Irak’ın egemenliğine müdahale etmemesi gerektiğini ifade etti.
Obama, Suriye ile ilgili bir soru üzerine, hem kendisi hem de El Maliki’nin, Suriye hükümetinin kendi halkına uyguladığı şiddetten kaygı duyduğunu belirterek, El Maliki’nin Suriye konusundaki yaklaşımının ülkesinin çıkarlarını temel aldığına kuşku duymadığını söyledi.
ABD Başkanı Obama, ”Aramızda taktiksel görüş ayrılıkları olsa da, (El Maliki’nin) bu kararların, İran’ın isteklerini göz önüne alarak değil, Irak için en iyisinin ne olduğu inancını temel alarak alındığından şüphem yok” dedi.
Obama ayrıca, ”İran’ın, hava sahasına girdikten sonra ele geçirdiği ABD’ye ait insansız casus uçağından istihbarat edinmesi, Amerika’nın ulusal güvenliğini zayıflatır mı?” şeklindeki bir soru üzerine, ”Gizli nitelikteki istihbarat meseleleriyle ilgili bir açıklama yapmayacağım. Daha önceden belirtildiği gibi uçağın geri verilmesini istedik. İranlıların nasıl karşılık vereceğini göreceğiz” dedi.
-Irak Başbakanı El Maliki-
Irak Başbakanı Nuri El Maliki de, ABD ile Irak arasındaki yapıcı işbirliğinin ilk sayfasını tamamladıklarını belirterek, ilişkilerinin, Amerikan askerlerinin ayrılmasıyla sona ermeyeceğini söyledi.
Ortaya koydukları hedefleri başardıklarını, terörizm ve El Kaide’yi yenilgiye uğratmada kimsenin hayal edemeyeceği eşsiz başarılar sağladıklarını ifade eden El Maliki, ”Şimdi ikinci aşamada da başarılı olmak için gerekli adımları tesis etmeliyiz” diyerek, Stratejik Çerçeve Anlaşması kapsamında, ekonomik alanın yanı sıra, siyasi, eğitim, ticaret, kültür, yargı ve güvenlik işbirliği alanlarında işbirliği doğrultusunda adımlar atmaları gerektiğini dile getirdi.
El Maliki, ABD askerlerinin çekilmesinden sonra da Irak’ın, güvenlik konularında, terörizmle mücadelede, Irak ordusunun eğitimi ve teçhizatlandırılmasında, eğitim ve ülkenin zenginliğinin artırılması noktasında ABD’nin yardımına ihtiyaç duyduklarını söyledi.
Bir soru üzerine, Suriye halkının arzularının yanında olduklarını ancak Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’dan iktidarı terk etmesini isteme hakkına sahip bulunmadığını belirten El Maliki, ekonomik yaptırımlardan yana olmadığını, çünkü bu tür yaptırımların, hedef ülkelerin halklarına zarar verdiğini ifade etti.
El Maliki, Suriye’de, Irak’a da sıçrayabilecek bir mezhep çatışması riskinden kaygı duyduğunu dile getirerek, Suriye krizinin barışçıl biçimde çözülmesini istediğini sözlerine ekledi.
Obama ve El Maliki, basın toplantısının ardından, Irak savaşında ölen Amerikan askerlerinin de defnedildiği Ulusal Arlington Mezarlığına çelenk bıraktı.
AA