Hindistan’ın en önemli ressamlarından biri olarak kabul edilen M.F. Husain, 95 yaşında Londra’da hayata veda etti. Tam adı Maqbool Fida Husain olan ressam, ana tanrıça olarak simgeleşen Bharat Mata’nın nü resmini yapmış ve radikal Hinduları kızdırmıştı. Ölüm tehditleri alan Husain, gönüllü sürgüne gitmişti ve 2006 yılından bu yana Dubai’de yaşıyordu.
1930’lu yıllarda, Hindistan’ın üretken film endüstrisi Bollywood için film afişleri yaparak dikkat çeken Fida Husain, on yıl kadar sonra, Hindistan elitlerinin tablolarını, hatta kurşun kalemle yaptığı basit çizimleri bile satın aldığı bir ressam haline geldi.
Çıplak ayakla gezen, alabildiğine beyaz saçları ve sakallarıyla Hindistan sanat çevrelerinde fark edilen bir figür olan Husain, Hindistan’ın geleneksel resim kalıplarını yıkan Francis Newton Souza’nın başını çektiği bir grup ressamın arasında 1940’lı yılların sonlarında tanınmaya başlandı.
Hindu tapınak sanatları ve Kübizm’den ilham alan eserleriyle renk ve çizgi usta olarak kabul gören Husain’in resimlerinin, Hint masalları ve Hindu mitolojisinden gelen atlar, filler ve maymunların bir karışımı olduğu söylenebilir, fakat Hintli ressamın en sevdiği konu aşkın ve hayatın bahşedicisi olan kadındı.
Hindu sağını kızdıran sanat eserlerinin bir kısmını 1970’li yıllarda yapmış, fakat 1990’lı yıllarda dikkat çekmişti. En tartışılan eseri ise Hindistan’ın coğrafik sınırlarının şeklini çizen dizlerinin üzerine çökmüş çıplak bir kadını gösteren resimdi.Bu resim, köktenci Hindu gruplarının tepkisine yok açmış, Hindistan’ı çıplaklıkla bağdaştırmanın saygısızlık olduğu iddia edilmiş, hatta bazı davalar açılmıştı. Husain’in çıplak Hindu tanrıça resimleri de Husain Müslüman olduğu için bazı Hindular arasında tepkiye yol açmıştı. 2008’de Hindistan Yüksek Mahkemesi, “Ana Hindistan”ı sanat eseri olduğuna karar vermiş ve Husain’i Hinduları aşağıladığı suçlamalarından aklamıştı.
Forbes dergisinin “Hindistan’ın Picasso’su” olarak gösterdiği Husain, verdiği son söyleşilerde ülkesine dönme isteğini dile getirmişti.
2008 yılında Battle of Ganga and Jamuna: Mahabharata 12 adlı tablosu, Christie’s Müzayede Evi’nden 1.6 milyon dolara satılmış ve Christie’s Güney Asya Modern Sanat satışlarının rekorunu ele geçirmişti.
Ölmeden önce resim yapıyordu
Hindistan’ın önde gelen aktrislerinden Shabana Azmi, “Husain’in ölümünün onu derinden sarstığını söylerken, başsağlığı mesajı yayınlayan Hindistan Devlet Başkanı Pratibha Patel, “Husain, sıradışı tarzı onu çağdaş resimde dünyaca ünlü bir ressam yaptı” dedi.
“Husain’in eserleri, Picasso’nun eserleriyle eşleştiriliyor” diyen Hindistan’ın dikkat çeken ressamlarından Anjolie Ela Menon, “Husain hiçbir zaman yaşlanmadı. Enerjisini, mizah anlayışını ve çalışma azmini hep korudu. Yorulmak bilmezdi ve ‘hep uyuyacağım bir yatak odam yok’ derdi. Bir göçebe, bir Çingene’ydi” dedi.
Sanat eleştirmeni S. Kalidas ise Husain, “Ölmeden iki hafta öncesine kadar resim yapıyordu. Sokakta, atölyede her yerde resim yapabilirdi. Renkliydi, hızlı düşünen ve hızlı resim yapan bir adamdı. Onun kadar hızlı resim yapan birini daha tanımadım” dedi.
REUTERS/BBC/TARAF