Amerikalı film yönetmeni Cecil B. DeMille kimdir? Cecil B. DeMille hayatı ve filmleri…Cecil B. DeMille’in biyografisi…
Cecil B. DeMille bir oyun yazarı ve eski bir aktristin oğlu olarak Ashfield, Massachusetts’te 1881 yılında doğdu. İki deneyimsiz yapımcı, Jesse L. Lasky ve Sam Goldwyn tarafından bir film yönetmesi teklif edilinceye kadar, şansını ebeveynlerinin mesleklerinde denedi, fakat başarılı olamadı.
Yönetmesi teklif edilen film, 1914 yılında Hollywood’un küçük bir kasabasında çekilen ve ilk uzun metrajlı Amerikan filmlerinden biri olan Kızılderili’ydi.Eski bir melodram olan film büyük bir başarı elde etti.1914’ün sonlarına doğru gelindiğinde Cecil DeMille artık önde gelen genç yönetmenlerden biriydi.
Cecil DeMille’in kariyerinin bu aşamasındaki olağanüstü enerjisi yeniliğe yönelik bir coşkuyla doluydu.DeMille anlatı tekniklerini genişletmek için aydınlatma, kesme ve çerçeve denemeleri yaptı.Fransa’da çok beğenilen Aldatma(1915), psikolojik kurgulamayı kullanmanın belki de ilk örneğiydi.Kesme, iki eş zamanlı olay sırasında değil, bir kahramanının düşüncelerinin sürüklenişini göstermek için kullanılıyordu.Kevin Brownlow şu gözlemde bulunur: “Cecil DeMille o kadar duyarlıydı ki, gülünç olabilecek bir drama onun elinde ciddi, garip ve tedirgin edici bir fabl haline gelirdi.
Fısıltı korosu (1918) daha da avangard bir filmdi; kasvetli, takıntılı öyküsü ve gölgeli ışıklandırması kara filmin habercisiydi. Fakat tıpkı görkemli bir tarih filmine yönelik ilk girişimi olan Jeanne d’Arc destanı “Kadın Jeanne d’Arc” (1917) gibi fazla ilgi görmedi.
Gişe başarısını tekrar yakalamak isteyen DeMille, bazılarına göre kötüye doğru da olsa rotasını değiştirdi. Brownlow şunu savunur: “En küçük ortak paydayı yakalamak için bakış açısını sıradanlaştırdıkça filmlerinin standardı da hızla düştü.” Eskimiş Karılar Değiştirilir (1918) ile, mümkün olan her seferinde cilveli, iç gıcıklayıcı banyo sahnelerinin de dahil edildiği, baştan çıkaracak kadar çekici ve hızlı yaşam sahnelerinin son karede geleneksel ahlakın yeniden onaylanmasıyla dengelendiği bir dizi “modern” seks komedisine başladı. Gişe gelirleri hızla artı; ama DeMille’in tehlikede olan ünü de geri dönülmez bir batağa saplandı.
Bir yandan izleyiciye kötülüğü izletirken, öte yandan erdemli olmanın iyiliklerini didaktik bir tarzda anlatan filmler, DeMille’in 1 milyon dolarlık ilk Kutsal
Kitap destanı On Emir’de (1923) en belirgin biçimini aldı.Film gişede büyük bir başarı elde etti.İki yol sonra DeMille, Paramount’la ilişkisini kesip İsa’nın hayatını anlatan Krallar Kralı’nı (1927) çekmek üzere kendi şirketi Cinema Corporation of America’yı kurdu.Bu film çok daha büyük bir başarı kazandı; fakat CCA’in diğer filmleri fiyaskoyla sonuçlandı ve şirket kısa sürede kapandı.Bir süre MGM’de çalıştıktan sonra Cecil DeMille, Zukor’dan duyduğu hoşnutsuzluğu sineye çekerek öncekinden daha az bir maaşla yeniden Paramount’a girdi.
Cecil DeMille işini sağlama almak için en başarılı iki formülünü; dinsel epik ile seks komedisini Haç İşareti’nde (1932) zekice kaynaştırdı: Böylece ölçüsüz aşırılıkla dinsel bir mesajı birleştirmiş oldu. Eleştirmenler filme dudak bükse de halk filme akın etti. Ancak izleyici her ikisi de küçük ölçekli modern drama olan sonraki iki filmine ilgi göstermeyince, DeMille filmlerinde ahlaksal konulardan uzaklaştı; para eden filmler muhteşem ve tarihsel olandı. Charles Higham’a göre, DeMille bunu ardından “genç bir adamken kendisini ateşleyen sanatsal özlemlerden” vazgeçecek ve “üstün başarılı bir sinemacı olma yoluna koyulacaktı.
Cleopatra (1934) ile dinsel motiften uzaklaştı; fakat dinin yokluğunu, bol miktarda seks ve birkaç güçlü savaş sahnesiyle telafi ediyordu.Maceracılar Kralı (1937) ile Cecil DeMille, evangelik mesajını Açık Kader temasıyla mayalanarak erken Americana döngüsünü başlattı.Sumiko Higashi’ye göre, Union Pacifik (1942) ya da Mağlup Edilemeyenler (1947) gibi filmlerin göze sokulurcasına ahlaksallığı ve bağıran anlatısal akışıyla “izleyicinin ülkenin geleceğine, özellikle büyük bir ticari güç olacağına inancını pekiştirmesi” amaçlanıyordu.
Bir zamanların yenilikçisi artık iflah olmaz bir eski kafalı olmuştu.Kutsal kitaplara dayanan son epikleri Samson ve Delilah (1949) ve On Emir’in yeni çekimi (1956), gerekli olan yerlerde yönetmenin kendisinin seslendirdiği Tanrı’nın sesiyle birlikte bir dizi resimli tablo olarak aydınlatılıp sahnelenmiştir. Cecil DeMille her zaman yenilikçi bir yönetmen olarak tanınmıştı; son filmlerinde hiyerarşik ilke, izleyiciyi boyun eğen çocuksu bir rolde konumlandırarak tüm film yapım sürecini biçimlendiriyordu.Yine de izleyiciler çok uzakta sayılmazdı.Bütün sınırlılıklarına karşın, doğuştan bir öykü anlatıcısının yalın, fakat zorlayıcı çekiciliğini sonuna kadar koruyan Cecil DeMille 1959 yılında öldü.
Cecil B. DeMille’in Filmleri:
- Kızılderili (1914)
- The Virginian (1914)
- Kadın Jeanne d’Arc (1917)
- Fısıltı Korosu (1918)
- Anatol İşleri (1921)
- On Emir (1923)
- Krallar Kralı (1927)
- Haç İşareti (1932)
- Kleopatra (1934)
- Maceralar Kralı (1937)
- Union Pacific (1942)
- Mağlup Edilemeyenler (1947)
- Samson ve Delilah (1956)
- On Emir (1956)
Kaynak: Dünya Sinema Tarihi – Geoffrey Nowell-Smith