Çinli bilim insanları, kuantum teknolojisini kullanarak ‘hacklenemeyecek’ bir küresel iletişim ağı geliştirmeyi başardı.
‘Science’ dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, ışık partikülleri (foton) ya da diğer atom altı parçacıklar, kriptografik anahtarlarla şifrelenebiliyor. Şifrelenen parçacıklarda meydana gelen değişiklikler ise üçüncü bir tarafın anahtarı çalmasını imkansız hale getiriyor.
Hıfey kentindeki Çin Bilim ve Teknoloji Üniversitesi araştırmacıları, deneyde birbirinden bin 200 kilometre uzaklıktaki iki istasyon arasında anlık bağlantı kurmak için ülkenin yeni kuantum-iletişim uydusundan gönderilen ışık partiküllerini (foton) kullandı.
Araştırmacılar, dolaşık foton çiftlerini uzaydan yeryüzüne bin 200 kilometre mesafede iletmeyi başardı. Daha önce foton çiftleri, sadece 100 kilometrelik mesafede iletilebilmişti. MÖ 5. yüzyılda yaşamış Çinli filozof Micius’un adını taşıyan kuantum iletişim uydusunu da aynı üniversiteden bilim insanları geliştirmişti.
Araştırma ekibinden Lu Chaoyang, ‘Dolaşık iki-proton dağıtım etkisini sağlamayı başardık. Elde ettiğimiz sistem, halihazırda var olan en iyi telekomünikasyon tellerinden trilyon kez daha etkili. Geleneksel yaklaşımlarla imkansız olan bir şeyi başardık. Şimdi de iletim sürecini hızlandırmaya çalışacağız.’ diye konuştu.
Bilim dünyasında heyecan yarattı
Hükümet tarafından desteklenen araştırmacıların madde ve enerjinin atom altı düzeydeki gizemli özelliklerini ortaya çıkarmasına da büyük katkıda bulunması beklenen keşfi, bilim dünyasında heyecan uyandırdı.
Güvenli bir iletişim ağı kullanmak için minik partiküllerin kuantum özelliklerini kullanmak, henüz bilimsel ve teknik olarak son derece güç kabul ediliyor.
Çinli bilim insanlarının geliştirdiği ağ, uygulanabilir bir kuantum iletişim ağı kurmak için henüz çok yavaş ve karmaşık sayılıyor. Buna karşın keşif, Çin’in aynı konuda çalışmalar yapan Amerikalı ve Avrupalı rakiplerinin önüne geçmesini sağladı. Çin’in beş yıl içinde ikinci bir kuantum uydusu göndererek iletme alanını genişletmesi bekleniyor.
Çin’in kuantum teknolojisini kullanarak küresel iletişim ağını fonksiyonel hale getirebilmesi durumunda ABD’nin bilgisayar ağlarına sızma olanağı kalmayacak.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), geçen hafta Kongre’ye sunduğu Çin’in askeri gücüyle ilgili yıllık raporunda Pekin’in ağustos ayında Micius uydusunu fırlatmasını ‘kriptografi araştırmalarında kayda değer bir gelişme’ olarak nitelemişti.
Kuantum iletişimi alanında çalışmalarını yoğunlaştıran ABD, kuantum programlama araştırmalarına ağırlık vermişti. Avrupalı kuantum fizikçileri de kuantum şifrelemeyle ilgili çok sayıda kuram geliştirmişti.