Güntay Şimşek’in haberi
Havaalanlarında hızla yayılan vücudu tüm ayrıntısına kadar gösteren güvenlik kontrol cihazları tepkilere neden olmayı sürdürüyor. IATA’nın 3 yıl sonra hayata geçirmeyi planladığı yeni sistemle birlikte yolcular profillerine göre farklı güvenlik tünellerinden geçecek.
Havacılık otoriteleri, güvenlikte oluşabilecek sızmaları en aza indirmek için yeni kontrol cihazlarını devreye sokmaya hazırlanıyor. ABD başta olmak üzere bazı havaalanlarına konulan tüm vücudu gösteren tarama cihazlarının dünyada tartışmalara neden olması, yeni çalışmaların da önünü açtı. Yolcuların bir kısmı yeni cihazları kişisel haklara müdahale olarak değerlendirirken, bir kısmı da uçağın güvenliği için yapılacak her uygulamayı desteklediklerini söylüyor.
Geçtiğimiz ay ABD’de güvenlik görevlilerine gerekirse elle arama yetkisinin de verilmesi tartışmaları iyice alevlendirdi. Elle aranan yolcuya terörist muamelesinin yapılması protestolara neden oldu. Bütün bu tepkiler üzerine ABD Başkanı Obama, güvenlik görevlilerinden yolcuları daha az rahatsız edecek yöntemler bulunmasını istedi, ama görevliler, terör saldırılarını önlemenin daha güvenli bir yolu olmadığı gerekçesiyle kendilerini savunuyor.
KÖTÜ İNSANI BULUYOR
Öte yandan Uluslararası Hava Taşımacıları Birliği (IATA) ise “insan hakları mı, güvenlik mi?” tartışmasına son vereceğini iddia ettiği tamamen farklı bir güvenlik kontrolü tekniği üzerinde çalıştığını açıkladı. Yeni tekniğin amacı: Kötü objeleri değil, kötü insanları bulmak… IATA’nın planı; güvenlik geçiş noktalarındaki tüm vücudu gösteren taramaları ve el bagajlarının aranmasını ortadan kaldıracak.
Yeni güvenlik kontrolü üç tünelden oluşacak. İlk iki tünelden elektronik detektörler arasından yürüyerek geçilip uçak kapısına doğru gidilecek. Üçüncü tünelin uygulamasıyla ilgili açıklama yapılmadı. Yolcunun profili ise biletini alırken verdiği bilgilere göre oluşturulacak. Örneğin yolcunun bilet ücretini nakit ya da kredi kartıyla ödemesi bile ulusal güvenlik ve istihbarat ajansları tarafından değerlendirilecek.
ETNİK AYRIM OLMAYACAK
IATA yetkilileri, sistemde oluşturulacak profillerin kesinlikle ırksal ya da etnik farklılıklara dayanmayacağının altını çiziyor. Yetkililer, “İnsanların tenlerinin rengine ya da ülkelerine göre kontrol edilmelerine kesinlikle karşıyız” ifadesini kullanıyor. Ancak uygulama hayata geçtiğinde, ırksal ya da etnik farklılıkların göz ardı edilip edilmeyeceğini şimdiden söylemek güç.
IATA şu anda planı çeşitli devlet yetkilileriyle görüşüyor. Eğer devletlerle işbirliği sağlanırsa projenin ilk uygulaması 2-3 yıl içinde devreye girecek. Tam bir uygulama ise 7-10 yıl içinde hayata geçebilecek.
ÜÇ TÜNEL
Yeni uygulamada, yolcular uçuş rezervasyonu verilerinden oluşturulan profillerine göre havaalanlarındaki üç güvenlik tünelinin birinden geçecek. Bagaj-pasaport kontrolünden geçen yolcunun kimliği, parmak izi ya da biyometrik pasaportla tanımlanacak ve kendisiyle ilgili daha önceden saklanmış profiliyle eşleştirilecek. Ardından yolcu otomatik olarak kendisi için uygun olan güvenlik tüneline yönlendirilecek. Tünellerden birinde hafif, ikincisinde normal, üçüncüsünde ise geliştirilmiş güvenlik kontrolünden geçilecek.
Habertürk