Selçuk Üniversitesi (SÜ) Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bekir Karlık ile doktora öğrencisi Engin Eşme, yangın anında parlayıcı, patlayıcı veya zehirli gazları sensörlerle algılayıp itfaiyeciyi ve amirini uyaran akıllı elbise geliştirdi.
İtfaiye keşif ekibinin yangına müdahalesini kolaylaştırmak amacıyla geliştirilen sensör tabanlı sistem, diğer sensörlü sistemlerden farklı olarak yangının gerçekleştiği ortamdaki gazın tipini ve yoğunluğunu, yangın ortamı dışında bulunan mobil arayüze bildiriyor.
Maden işçileri için de kullanılabilir
Prof. Dr. Bekir Karlık, yaptığı açıklamada, projeye yaklaşık 2 yıl önce başladıklarını, sıradan bir çalışma yapmak yerine, tamamlandığında hayat kurtarabilecek nitelikte olmasına gayret gösterdiklerini söyledi.
Günümüzde yangınlarda patlamalar ve can kayıplarının sık meydana gelmesi nedeniyle böyle bir projeyi gerçekleştirmeye karar verdiklerini belirten Karlık, ‘Geliştirdiğimiz teçhizat, yangın kıyafetinin üzerine entegre edildi. Sensörler, ortamdaki kokuyu ya da zehirli, tehlikeli gazı algılıyor, üzerindeki elektronik devreler, yazılım sayesinde kablosuz ağ üzerinden mobil aygıta dataları gönderiyor. Donanım ve yazılımı kendimiz geliştirdik. Bu akıllı sistem maden işçileri için de kullanılabilir’ dedi.
‘Gazın tipi itfaiye birimi açısından önemli’
SÜ Kulu Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Teknolojileri Bölümü Öğretim Görevlisi Engin Eşme ise doktora projesi kapsamında geliştirdiği sistemde, yangına müdahale anında itfaiye ekip şefinin kullandığı mobil cihazda verileri ve gaz tipini gösteren bir arayüz bulunduğunu ifade etti.
Arayüzde gaz datalarının grafik halinde göründüğünü anlatan Eşme, şunları kaydetti:
‘Ayrıca ortam sıcaklığı, ekibin sıkıntıda kalma durumu, süre ve animasyon olarak ekrandan görülebilmektedir. Bu çalışmada en önemli aşamalardan biri, ortamdaki gaz varlığından ziyade, aynı zamanda 3 grup olarak, parlayıcı, patlayıcı, zehirli solventler ve karbonmonoksit gibi boğucu gazları görebilmek. Gazın tipi itfaiye birimi açısından önemli. Çünkü ortamdaki gazın tipini bilirse müdahale süreci ona göre gerçekleştiriliyor. Eğer ortamda yeterli oksijen yoksa zaten patlama olmayacağı için burada görüp, ona göre müdahale ediyor. Ya da tehlikeli durum arz eden gaz varsa daha temkinli şekilde müdahale ediyor.’