Kovid-19 salgını nedeniyle dünyada kullanımı gittikçe artan çevrim içi (online) video konferans uygulamaları, “şeffaflık”, “iş kaygısı”, “bilgiye erişim”, “veri gizliliği” ve “bilgi güvenliği” gibi pek çok tartışmayı da gündeme getirdi.
Çin’in Vuhan kentinden tüm dünyaya yayılan Kovid-19 salgınının oluşturduğu tehdit, “yerinden çalışma” ve “sanal toplantıları” hayatın vazgeçilmez parçası haline getirdi.
Başta Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB), NATO, G7 ve G20 gibi dünyanın başlıca organizasyonları, salgın nedeniyle tüm toplantılarını mart ayından itibaren “çevrim içi ortamda” yapmak zorunda kaldı.
İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en büyük krizin yaşandığı dünyada, gözler özellikle Cenevre merkezli Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve BM’den gelecek açıklamalara çevrildi.
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, haftada üç gün online video konferans uygulaması Zoom ile sanal basın toplantıları düzenliyor. Bu toplantılara dünya genelinden yüzlerce gazeteci katılıyor.
Popülaritesi oldukça artan Zoom, internet korsanlarının hedefi haline gelince uzmanlar, “veri gizliliği” ve “bilgi güvenliği” gibi kritik güvenlik sorunlarına çözüm arayışına girdi.
BM Cenevre Ofisi Sözcüsü Alessandra Vellucci ve Cenevre merkezli tanınmış uluslararası gazeteciler, dünyada adeta patlama yapan “sanal toplantıları” AA muhabirine değerlendirdi.
BM’nin sanal basın toplantılarının moderatörlüğünü yapan Vellucci, “kişisel ve mesleki yaşam arasında daha iyi bir denge kurmanın bir yolu” ve BM personelinin “yeterli ve donanımlı” olması adına uzun zamandır “uzaktan çalışmayı” geliştirdiklerini belirtti.
Vellucci, “Açıkçası, mevcut kriz bu faaliyeti hızlandırdı.” dedi.
“Fiziksel brifinglere geri dönmeyi öngörüyoruz”
BM toplantılarının “niteliği” ve “katılımcı sayısına” göre, işlevlerini yerine getirmek için bir dizi platform üzerinde çalışmalar yürüttükleri bilgisini paylaşan Vellucci, şunları kaydetti:
“Basına gelince; sanal platformumuz Cenevre’deki birçok BM kuruluşunun medya aktivitelerine destek veriyor ancak koşullar izin verdiği anda belki daha az katılımcıyla ve uzaktan katılım da sürdürerek fiziksel brifinglere geri dönmeyi öngörüyoruz.”
“Sanal toplantılar pek çok sektörde büyük zararlara yol açacak”
BM Cenevre Ofisine Akredite Basın Mensupları Birliği (ACANU) Genel Sekreteri Tamer Aboalenin de sanal toplantıların avantajlarının yanı sıra pek çok dezavantajının olduğunu söyledi.
“İnternet üzerinden yapılan sanal konferanslar, otel ve uçak rezervasyonlarını düşünmeden olabildiğince çok katılımcıyı harekete geçirmek için harika bir fırsat sunmaktadır.” diyen Aboalenin, sanal toplantıların katılımcılara birkaç toplantıyı aynı anda takip etme fırsatı verdiğine dikkati çekti.
Uzun yıllardır BM Cenevre Ofisi’nde çalışan kıdemli muhabir Aboalenin, şöyle konuştu:
“Dünyada Kovid-19 sonrası uzun vadede sanal toplantılara devam edilmesi, konferans turizmi, havacılık, yerel ulaşım sektörleri, oteller, restoranlar ve hatta hediyelik eşya ticareti gibi alanlarda büyük maddi zararlara yol açacak. Başka bir ifadeyle, herhangi bir konferansa katılan bir kişi 10 farklı iş sektörüne ekmek kapısı açıyor. Bundan dolayı etkilenen sektörler, sanal toplantıların iptali veya sadece acil durumlarda yapılması için hükümetlere baskı kurabilir.”
Sanal basın toplantılarının tüm gazetecilere açılmasının yabancı bir ülkede görev yapan dış haberler muhabirleri için gerçek bir tehdit olduğunun altını çizen Aboalenin, “Bu durumda özellikle özel medya kuruluşları serbest habercilere yönelecek. Serbest habercilere de muazzam bir yük bineceği için çalışmaları olumsuz etkilenecek.” ifadelerini kullandı.
“Gazeteciler haber kaynakları ve bağlantılarını kaybedebilir”
Rus RİA Novosti haber ajansı Cenevre muhabiri Elizaveta Isakova da sanal toplantıları gazeteciler açısından değerlendirdi.
Medya mensuplarını bazı tehlikelerin beklediği uyarısında bulunan Isakova, şöyle konuştu:
“Bence dünyadaki tüm gazeteciler, konferans ve toplantılar artık çevrim içi ortamda yapıldığı için büyük bir zorlukla karşı karşıya. Yazılı basın mensuplarının ofiste çalışması gerekmiyor. Her ortamda haber yazabilirler. Dolayısıyla evden çalışma hayatlarında çok az bir değişikiliğe yol açacak. Öte yandan, profesyonel bir gazetecinin çalışmalarının çoğu münhasır bilgi, kaynak ve bağlantılara dayanmaktadır. Tüm bunlar, Kovid-19’dan dolayı uygulanan kısıtlamalar esnasında kaybolabilir.”
“Sanal basın toplantıları şeffaflığın azalmasına neden olabilir”
Rus gazeteci, pek çok BM kuruluşu ve uluslararası büyük organizasyona ev sahipliği yapan Cenevre’de sanal basın toplantılarının gazeteciler açısından dezavantajlarının olduğuna işaret ederek, “Örneğin, Cenevre’deki çevrim içi çalışma ortamı, sözcülere gazetecilerden gelen e-posta taleplerini görmezden gelmeleri için endişe verici bir fırsat sunmaktadır.” dedi.
Küresel sanal toplantıların gazetecilerin katılımcılara doğrudan soru sorma seçeneğini azalttığına dikkati çeken Isakova, ayrıca oturum aralarında özel röportaj yapma fırsatlarının da kaybolduğunu dile getirdi.
Isakova, video konferans yöntemiyle düzenlenen basın toplantılarının ayrıca BM ve diğer uluslararası kuruluşlarda “şeffaflığın azalmasına” neden olabileceğinin altını çizdi.