Harvard Üniversitesi’ne “Genç Akademi Üyesi” olarak kabul edilen ilk Türk olan Dr. Canan Dağdeviren, cilt kanserinin teşhisini kolaylaştıracak, dövme gibi vücuda yapıştırılabilen ve 10 saniyeden daha az sürede sonuç veren cihaz geliştirdi.
Forbes dergisinin “30 yaşından küçük 30 bilim insanı” listesine giren Dr. Dağdeviren’in bu çalışması Nature Materials dergisinde yayımlandı.
Dr. Dağdeviren, bilimsel çalışmalarını sürdürdüğü Massachusetts Institute of Technology (MIT) Üniversitesi’nde AA muhabirine buluşunu anlattı.
Cihazın, yapıştırıldığı deriye basınç uygulayarak derinin mekanik özelliklerini tespit ettiğini belirten Dr. Dağdeviren, “Cihaz, bu özelliklerin kansere yakın olup olmadığını gösteriyor. Deri kanserinin mekanik özellikleri zaten belli. Bu özelliklere uyan sonuçlar çıktığı zaman biyopsi ve diğer prosedürler gerçekleştirilecek” dedi.
Dr. Dağdeviren, cihazı kanser şüphesi olan hastalar üzerinde denediğini, doktorun da biyopsi yaptığını ifade ederek “Ben kendi datalarımı yolladım. Tuhaf görünenleri kendisine söyledim. Biyopsi sonuçları iki hafta sonra çıktı ve benim söylediklerimle bire bir örtüştü. Bu yöntem hızlı, ağrısız ve de kolay bir yöntem. 10 saniyeden az bir sürede sonuç veriyor” diye konuştu.
Cihazın kullanımı
Cihazın, dövme gibi vücuda yapıştırılabildiğini, çıkarılıp başka bölgeye de uygulanabileceğini belirten Dr. Dağdeviren, “Vücut bunu hiç hissetmiyor, çok ince. Elektriksel bağlantılarla verileri bilgisayarda topluyoruz. Sonra bir program sayesinde vücudun mekanik özelliklerini gösteren renkli bir harita ortaya çıkıyor. Renklerle vücutta anormallik olan bölgeyi çok küçük bile olsa gösteriyor” ifadesini kullandı.
Damar sertliği ve kan basıncı ölçümünde de kullanılabiliyor
Dr. Canan Dağdeviren, buluşunun cilt kanseri tespiti dışında farklı amaçlarla da kullanılabileceğini vurgulayarak şunları söyledi:
“Farklı bir modda uygulanırsa kan basıncınızı ve kan basıncınızın profilini çıkarabiliyor. Damarınızın ne kadar sert olduğunu ortaya çıkarıyor. Kaç yaşında olduğunuzu bile tahmin edebiliyor. Damarın içinden geçen kanın hacmini anlatabiliyor. Özellikle yüksek tansiyonunuz varsa ve inme geçirme ihtimaliniz varsa onun gelmekte olduğunu anlatabiliyor. Erken uyarı gibi bir şey aslında. Tedavi etmiyor ama size önceden haber veriyor.”
“Fikir annemden çıktı”
Dr. Dağdeviren, buluşunun ortaya çıkış öyküsünü de şöyle anlattı:
“Bu fikir annemden çıktı. Annem ‘Yüz kremlerinin gerçekten işe yarayıp yaramadığını ortaya çıkarabilecek bir alet yapabilir misin’ diye sordu. Ben de bu aleti tasarladım. Bunun içinde hareket eden küçük elemanlar var. Siz bu elemanlara volt uyguladığınızda bu alet hareket ederek derinizin üzerinde deformasyon oluşturuyor. O küçük elemanların yanında sensörler var. Bu sensörler vücudunuzun üzerinde ne kadar deformasyon olduğunu tespit ediyor.”