Rusya’nın Arktik ve Antarktik Araştırma Enstitüsü’ne (AARI) bağlı Rus araştırmacılar, buzdan oluşan kıtanın 4 bin metre derinliğinde bulunan donmuş Vostok Nehri’ne ulaşmak için haftalardır sondaj çalışması yapıyordu.
Amerikan Montana State Üniversitesi’nden Dr. John Priscu, "beş günden bu yana Rus meslektaşlarımızdan tek kelime haber almadık" dedi.
Dr. Priscu, 20 milyon yıldan bu yana havayla temas etmeyen nehre ulaşmayı amaçlayan Rus araştırma ekibiyle bütün temasın kesildiğini söylerken, kış sezonuyla birlikte hava şartlarının daha da kötüleşeceğine dikkat çekti.
ABD’li bilim adamı "Sıcaklıklar bir hafta içinde -40 santigratın altına düşecek. Vostok İstasyonu’ndaki durum nedir, düşünmek bile istemiyorum" dedi.
DAHA KÖTÜ BİR ZAMANLAMA OLAMAZDI
Rus ekibi, bir yıl önce Vostok Nehri’ne ulaşmayı neredeyse başarmış, ancak kışın başlamasıyla çalışmaları başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Aynı ekibin, bu sefer nehre ulaşmasına sadece 12 metre kalmıştı.
Priscu, kışın gelmesiyle ileriki haftalarda sıcaklığın beklenenden iki katı kadar azalabileceğini vurguladı. Öyle ki, Vostok İstasyonu’nda bugüne kadar ölçülen en düşük sıcaklık -89,4 santigrat olarak kaydedilmişti.
Rus bilim ekibi, nehrin sularına erişmeyi başardıkları takdirde, nehrin sularını yüzeye çekerek araştırmalarına devam etmeyi planlıyordu.
DÜNYANIN GÖZÜ ONLARIN ÜZERİNDE
Bilim dünyası, Rus araştırmacıların bu hafta sonunda Vostok’un sularına ulaşmasını bekliyordu. İngiltere Antarktik Araştırmaları’ndan Alan Rodger, "Ne bulacaklarını büyük bir merakla bekliyoruz. Bu nehir en az 15 milyon yıldır buzulların derinliklerinde yatıyor. Bu kadar uzun süre nasıl kendisini muhafaza ettiğine ve neler sakladığına dair birçok sualimiz var" dedi.
14 YILDIR SONDAJ YAPILIYOR
Buzul tabakanın 4 kilometre altındaki Vostok Nehri, özellikle oksijen içeriği bakımından çok zengin. 200 gölün bir araya gelerek oluşturduğu nehrin, element içeriği açısında taze suya oranla en az 50 kat daha zengin olduğu tahmin ediliyor.
NASA’dan yapılan açıklamada da, Vostok Nehri’ndeki koşulların Jüpiter’in uydusu Europa ve Satürn’ün uydusu Enceladus’a benzediğini belirtilirken, nehre ulaşılması halinde çok mühim bilgilere ulaşabilmek ümit ediliyordu.
Vostok Nehri’ne ulaşmak için 1998 yılında başlayan sondaj, bu yılın başına kadar 3600 metre ilerledi. Dr. Priscu, "buz, kaya gibi sabit değil. Bu yüzden sondaj yapılırken açılan deliğin kapanmaması için sondaj esnasında kerozen kullanılıyor" dedi. Şu âna kadar 65 ton kerozen kullanıldığını belirten Dr. Priscu, zehirli maddenin nehri kirletmesinden endişelendiğini söyledi. Ancak herkesin sorduğu ilk soru, Rus araştırmacıların başına ne geldiği…