GSK Türkiye, 2014 yılından bu yana iş birliği yaptığı Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG) ile başlattığı yeni projeyle, 15-30 yaş aralığındaki gençleri sağlık okuryazarı yapacak. Sağlıklı Gençlik Hareketi” projesi ile Türkiye’nin dört bir yanından gelen Toplum Gönüllüsü gençler, iki yıl boyunca ülke çapında sağlık okuryazarlığı eğitimleri verecek. İki yıl sonunda 70 bin gence ulaşacak proje gençlerin sağlık okuryazarlığı konusundaki bilgi ve bilincini artıracak, kişisel gelişimlerine katkıda bulunacak ve daha sağlıklı bir yaşam için bireyleri güçlendirecek.
35 milyonluk erişkin nüfus, ‘yetersiz’ ve ‘sorunlu’ sağlık okuryazarlığa sahip
GSK Türkiye Kurumsal İletişim ve Hasta İlişkilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İrte Alptekin, “Toplum Gönüllüleri Vakfı ile üç yıldan bu yana Bağlanamam Sağlıklı Gençlik Hareketi için 20 bin gence ulaştık. Önümüzdeki iki yıl boyunca ise temel sağlık bilgilerinin yaygınlaşması için hayata geçirdiğimiz proje ile yaklaşık 70 bin gence ulaşacağız.” dedi ve şu bilgileri verdi:
“Avrupa Sağlık Okuryazarlığı projesinde kullanılan, geçerliliği kanıtlanmış ölçeğin Türkçeleştirilmiş versiyonu olan SOYA-AB 2014 anketine göre; Türkiye’nin genel sağlık okuryazarlık indeksi 30.4, Avrupa’nın ise 33.8 olarak tespit edilmiş durumda. Kategorik değerlendirmede; Türkiye’de toplumun %64.6’sının “yetersiz” (%24.5) veya “sorunlu (%40.1) sağlık okuryazarlık kategorilerinde olduğu saptandı. Bu bulgu, Türkiye‘de 18 yaş ve üstü 53 milyon 827 bin 88 kişi olduğu göz önüne alındığında, yaklaşık 35 milyonluk bir erişkin nüfusun ‘yetersiz’ ve ‘sorunlu’ sağlık okuryazarlığa sahip olduğunu gösteriyor. Örneğin acil servise başvuran oranı Türkiye’de %52.7 iken, bu oran Avrupa ülkelerinde ortalama %26.6. Bir yıl içerisinde üç veya daha fazla kez doktora başvurma oranı bizde %54.8 iken, Avrupa’da 40.4. Son 12 ay içinde hastane hizmetlerini hiç kullanmayanların oranı Türkiye’de %19.0, Avrupa’da ise %73. Araştırma, sağlık okuryazarlığının kadınlarda erkeklere göre, yaşlılarda gençlere göre daha düşük olduğunu da ortaya çıkardı. Eğitim süresinin uzunluğu ile sağlık okuryazarlığı düzeyinin anlamlı bir şekilde yükseldiği de görüldü. Biz de bu sonuçlardan yola çıkarak, Toplum Gönüllüleri Vakfı ile iş birliğimizi genişlettik. Sağlıklı bir Türkiye için el ele verdik.”
“Sağlıklı Gelecek Rehberleri” yaygınlaştırma oturumları ile eğitimlere başladı
Toplum Gönüllüleri Vakfı Genel Müdürü Jülide Erdoğan şunları söyledi: “Bu proje; gençleri sağlık okuryazarlığı temelinde güçlendirerek gençlerin kişisel gelişim süreçlerini desteklemeyi ve gençler aracılığı ile daha sağlıklı bir Türkiye için yatırım yapmayı hedefliyor. Eğitim programımız alanının uzmanları ve doktorlar tarafından geliştirildi. Akran eğitim metodolojisi ile eğitim alan ve proje içeriğini yaygınlaştıran gönüllülerimizle birlikte hedeflerimizi şöyle belirledik: Gençlerin sağlık konusunda tutum ve davranışlarının iyileştirmek, sağlık imkanlarına erişimini desteklemek, toplum içinde temel sağlık bilgisini gençler aracılığıyla yaygınlaştırmak ve sağlık hizmetlerine erişimi arttırmak, daha sağlıklı bir topluma dönüşüm için sağlık okuryazarlığını arttırmak, gençlerin kişisel gelişim sürecini desteklemek, gençlerin kendi sağlığı ile ilgili kararlara aktif katılımını sağlamak… Sağlıklı Gelecek Rehberleri adını verdiğimiz Toplum Gönüllüsü gençlerin vereceği eğitimlerle hedeflerimize ulaşacağımıza inanıyoruz. Eğitim modüllerimiz Sağlıklı Gelecek Rehberleri tarafından yaygınlaştırma oturumları ile uygulanıyor. Projeye eylül ayında başladık. 10 ilde 28 oturum ile 432 gence ulaştık. Hedefimiz 2 yılda 760 yaygınlaştırma oturumu yapmak. Çeşitli şehirlerde şu an 23 Sağlıklı Gelecek Rehberi var. 2018 yılında da, 23 Toplum Gönüllüsü genç Sağlıklı Gelecek Rehberi olarak projeye katılacak.”
“İyi Gelecek Sağlıklı Gençlik Hareketi” ile ne öğretilecek?
GSK Türkiye ve TOG, sağlık okuryazarlığı konusunda; Yaşam Boyu Sağlık ve Sağlıklı Çevre, Ruhen İyi Olma Hali / İyiliği Koruma, Hijyen ve Özbakım, Sağlıklı Beslenme ve Obezite ile Mücadele, Bağımlılıkla Mücadele, Afet Zamanlarında Yaşam Becerilerini Artırma, Bilinçli İlaç Kullanımı ve Doğru Bilgiye Ulaşma, Sağlık Hakları ve Sağlık Başvurusu Hazırlama başlıklı 8 modülden oluşan bir eğitim programı geliştirdi.
TOG’un üniversitelere yaptığı çağrıya başvuranlardan, nitelikleri uygun bulunan 23 gönüllü Sağlıklı Gelecek Rehberi olarak seçildi ve 8 modüllük eğitim setini nasıl anlatacaklarına dair bir haftalık bir eğitime tabi tutuldu. Bu gençler, kendi bulundukları şehirlerde yerel yaygınlaştırma oturumları için yer buluyor, saat belirliyor ve bu bilgileri projenin sosyal medya hesaplarından da duyuruyor.
Sağlıklı Okul Hareketi de başlayacak
400 Toplum Gönüllüsü ile GSK çalışanları proje kapsamında, imkanı kısıtlı 20 okulun fiziksel iyileştirilmesini ve çocukların temel sağlık konusunda bilgilendirilmesine yönelik faaliyetler da yapacak. Projeden 1000 çocuk ve yetişkin yararlanacak. Kasım 2017- Mayıs 2018 tarihleri arasında Sağlıklı Okul Hareketinin uygulanacağı şehirler arasında; İstanbul, Eskişehir, Aydın, Muğla, Konya, Kocaeli, Elazığ, Zonguldak, Kahramanmaraş, Mersin, Aksaray, Karabük ve Kırklareli yer alıyor. Bir sonraki dönemde, 6 şehirde daha Sağlıklı Okul Hareketi başlatılması planlanıyor.
Online kampanya ve videolarla 50 bin kişiye ulaşılacak
Sağlıkla ilgili önemli günlerde düzenlenecek olan online kampanyalarla ve eğitim modüllerini anlatan videolarla yapılacak sağlık temelli paylaşımlarla, projenin görünürlüğü arttırılacak. Bu kampanyalarda 50 bin kişiye erişilmesi hedefleniyor.
Türkiye’de sağlık konusunda bilinçli insan sayısı %7.6
Türkiye ve Avrupa Sağlık Okuryazarlığı Araştırması’nın sonuçları
TÜRKİYE AVRUPA
• Yetersiz sağlık okuryazarlığı oranı %24.5 %12.4
• Sorunlu sağlık okuryazarlığı oranı %40.1 %35.2
• Yeterli sağlık okuryazarlığı oranı %27.8 %36.0
• Mükemmel sağlık okuryazarlığı oranı %7.6 %16.5