Anne sütü, bebeğin büyümesi ve gelişmesi için gerekli olan besin maddelerini içermesi nedeniyle mükemmel bir besin kaynağı. Anne sütünün bebeğe sağladığı yararlar sayılamayacak kadar çok. Bu nedenle hekimler, bebeklerin ilk altı ay sadece anne sütüyle beslenmesini öneriyorlar. 6. ayın bitiminden sonra ise ek besinlerle birlikte 2 yıl anne sütü verilmesinin yararlı olduğunu belirtiyorlar.
6. ayın bitiminden itibaren bebeğin birçok farklı gıdayla tanıştırılması; hem yeni tatlara alışması hem de sağlıklı beslenmesi açısından oldukça önemli. Ancak 1 yaşından önce bazı besinlerin bebeklerden uzak tutulması gerekiyor. Çünkü bu besinler bebeklerde alerjiye, zehirlenmeye ve boğulmaya neden olabiliyor. International Hospital Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Duygu Gür Ünal‘a göre, 1 yaş öncesi bebek için yasaklı yiyecekler şunlar:
Bal
Yumurta akı
İnek sütü
Çikolata, kakao
Çilek, domates, kivi, fıstık ezmesi gibi alerji potansiyeli yüksek gıdalar
Deniz ürünleri
Şarküteri ürünleri (salam, sosis, sucuk…)
Konserve ve dondurulmuş gıdalar
Katkılı, tuzlu, salçalı, baharatlı hazır gıdalar
Kuruyemiş, patlamış mısır, pastil, sakız gibi boğulmaya neden olabilecek taneli ya da yapışkan besinler (4 yaşına kadar verilmemeli)
Tüm diyet ürünleri (aksi doktor tarafından belirtilmedikçe)
ELMA HER MEVSİM VERİLEBİLİR
Ek gıdalara başlama konusunda annelerin dikkat etmesi gereken konular hakkında Dr. Duygu Gür Ünal, şunları söylüyor:
“Bebeğinize vereceğiniz ilk gıdaların tek çeşitten oluşan, basit, alerji riski olmayan besinlerden seçilmesi gerekiyor. Sabah ve öğle öğünleri arasına ekleyeceğiniz meyve püresi, bebeğiniz için lezzetli bir başlangıç olabilir. İyi yıkanmış ve kabuğu soyulmuş mevsim meyvesinin bir dilimini (kışın: elma, armut, yazın: elma, şeftali, kayısı) cam rendeden geçirerek pütürlü olarak yarı oturur pozisyondaki bebeğinize verebilirsiniz. Aynı meyvenin miktarını artırarak birkaç gün boyunca vermeniz olası alerji ve mide barsak problemlerini daha rahat gözlemenize yardımcı olabilir. Bebeğiniz meyve pürelerine alıştıktan sonra inek sütü ya da formül mamayla hazırlayabileceğiniz bir çay bardağı yoğurt, ikindi öğününe eklenebilir. Yoğurdu da sabah vermediğiniz meyve veya pekmez ile de tatlandırabilirsiniz.”
MEVSİM SEBZELERİYLE ÇORBA HAZIRLAYIN
Dr. Ünal, bebeğin ayına göre uygun sebze çorbaları hazırlamak gerektiğini belirtirken, mevsimine uygun çorbalar yapılması gerektiğini vurguluyor. Patates, havuç, pirinç ve zeytinyağı ile hazırlanacak ve öğle öğününde verilecek sebze çorbasına kış mevsiminde lahana, brokoli, ıspanak, pırasa, kereviz, karnıbahar, yazın ise kırmızıbiber, kabak, enginar, taze fasulye, semizotu gibi sebzeler eklenebileceğini belirtiyor.
BESİNLERİ BLENDERDAN GEÇİRMEYİN
Bebekleri pütürlü gıdalara alıştırmak posa alımlarını da kolaylaştırıyor. Ancak anneler bebeklerin pütürlü gıdaları alamayacağını düşünerek blenderdan geçirip tamamen sıvı hale getiriyor. Tamamen pütürsüz yemeye alışan bebek, daha sonra pütürlü gıdaları yemeyi reddediyor. Bu nedenle annelerin sebze çorbasını blender yerine tel süzgeçten geçirmesi ya da çatalla ezerek püre haline getirmesi gerekiyor.
TARHANA VE MERCİMEK ÇORBASI SEKİZİNCİ AYDAN SONRA
Sebze çorbalarının dışında, öğle öğününde, tavuk suyuna tel şehriye, baharatsız yayla çorbası da verilebilir. Tarhana ve mercimek çorbalarının yoğun içeriklerinden dolayı yedinci veya sekizinci aylardan sonra verilmesi gerekiyor. Bebeklere altıncı aydan itibaren sebze çorbalarına kibrit kutusu büyüklüğünde iki kez çekilmiş yağsız kıyma, yedinci-sekizinci aylardan itibaren de et, balık, tavuk eklenebilir. Sekizinci ve dokuzuncu aylardan itibaren baklagiller, dolma, pilav, makarna, köfte bebeğin iştahını daha da açıyor.
ALTINCI AYDAN SONRA BEBEK KAHVALTISI
Altıncı aydan itibaren bebeklere sabahları kahvaltıda şu yiyecekler verilebiliyor:
Formül mamanın içine;
İki üç adet organik bebek bisküvisi ya da evde yapılmış bir dilim kek,
Yarım kibrit kutusu akşamdan tuzu alınmış beyaz peynir,
Bir çay kaşığı tereyağı ya da zeytinyağı,
Bir tatlı kaşığı pekmez,
İyi pişmiş yarım yumurta sarısı.
BİR YAŞINDAN İTİBAREN YETİŞKİN SOFRASINA OTURABİLİR
Dr. Duygu Gür Ünal, bebeklerin bir yaşından itibaren yetişkinlerin sofrasına oturup beslenebileceğini belirterek şunları söylüyor:
“Bebeğinizi beşinci-altıncı aylardan itibaren mama sandalyesinde beslemeye alıştırabilirsiniz. Böylece siz ailece masaya oturduğunuzda onu da yanınıza alabilir ve birlikte yemek yeme alışkanlığı kazandırabilirsiniz. Mama sandalyesine alıştırmanızın bir başka yararı ise, sizi zorlayacak davranışlardan (bebeğinizin arkasından koşmak, televizyon karşısında yedirmek, oyunlar yapmak gibi…) kurtaracak olmasıdır."
YEMEK SAVAŞLARINA HAYIR!
Bebeğin sunulduğu anda yemek istemediği besinler olabileceğini söyleyen Dr. Duygu Gür Ünal, bebeklerle yemek savaşı yapılmaması gerektiğini söylüyor. “Ek gıdayla geçiş döneminde dikkat etmeniz gereken önemli noktalardan biri, bebeği sevmediği besinler konusunda zorlanmamanız, yemesi için onunla inatlaşmamanızdır. Eğer bebek besini beğenmiyorsa, bir diğer besine geçebilirsiniz. Ancak beğenmediği yemeği 1–2 hafta sonra tekrar denemelisiniz. Pek çok bebek, daha önce reddetmesine rağmen zaman geçtikten sonra tekrar sunulan besini afiyetle yer. Ayrıca bebek hastayken yeni besinlerle tanıştırılmaması, hastalıklarının geçmesinin beklenmesi önem taşıyor."