Babalar Günü, 80’li yıllardan beri ülkemizde kabul gören ve kutlanan bir gün. Global sermayenin “icadı” olarak kabul eden bir kesimin varlığına rağmen, Babalar Günü, dünyanın pek çok yerine olduğu gibi Türkiye’de de rağbet gören bir gün. Öyle ki, her yıl bu günlerde sayısız reklam kampanyası ile tüketicilere çeşitli alternatifler sunuluyor. Bugünün farkında olmayanlar bile günler öncesinden bir nevi uyarılıyor. Bu tür özel günlerde gerçekleştirilen reklam kampanyaları “sayesinde” babalarımıza alacağımız hediyenin maddi değeri ile, ona verdiğimiz değerin eş değer olduğu düşüncesine kapılıyor ve en pahalısından bir hediye alarak üzerimize düşeni yapıp “huzur” buluyoruz.
Bakalım ülkemizde ve dünyada gelenekselleşen bugün nereden geliyor ve farklı kültürlerde nasıl kutlanıyor.
BABALAR GÜNÜ HANGİ GÜN?
Babalar Günü çoğunlukla haziran ayının üçüncü pazar günü kutlansa da, farklı tarihlerde kutlayan ülkeler yok değil. Örneğin, Brezilya’da ağustos ayının ikinci pazar günü, Rusya, Ukrayna ve Beyaz Rusya’da 23 Şubat; İtalya, İspanya, Portekiz ve İsviçre’de 19 Mart; Estonya, Norveç ve İsveç’te kasım ayının ikinci pazar günü kutlanıyor.
BABALAR GÜNÜ NEREDEN GELİYOR?
Anneler Günü kadar eski olmasa da, Babalar Günü’nün de bir geçmişi var. Bazı tarihçiler, Babalar Günü’nün Antik Roma’da bile kutlamasının yapıldığını belirtiyorlar. Bazı araştırmacılar tarih belirtmezken Babalar Günü’nün Batı Virginia’da ortaya çıktığını savunuyor. Bu araştırmacılar Batı Virginia’da yaşayan John Dowdy‘nin annesi öldükten sonra onun yerini alan babası için böyle bir gün kutlanmasını istediğini söylüyor. Diğer araştırmacılar ise 1910 yılında Washington’daki John Bruce Dodd‘un 6. Çocuğunun doğumu sırasında hayatını kaybeden annesinin ardından hayatını çocuklarına adayan babası William Smart’a özel bir gün armağan etmek amacıyla bu fikri ortaya attığını belirtiyorlar. Küçük yaşta annesini kaybeden Dodd’u ve beş kardeşini, babaları William Jackson Smart büyütmüş. Babasının bir yandan çiftlikte çalışıp öte yandan altı çocuğa bakmasının zorluklarını farkeden Dodd, anneler günü kutlanırken Babalar Gününün olmayışını büyük bir haksızlık olarak nitelendirmiş. Hemen babasının doğum günü olan 5 Haziran’ın Babalar Günü ilan edilmesi için çalışmalara başlamış. Ama bu çalışmalar bir sonraki yılın 19 Mayıs’ına kadar sürmüş.
Babalar Günü ilk kez 19 Haziran 1910’da Washington’ın Spokane şehrinde kutlanmış. Bu tarihten sonra ABD’nin diğer eyaletlerine yayılmış. Ancak Babalar Günü resmi olarak 1924 yılında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Calvin Coolidge‘in desteğiyle kutlandı. 1966 yılında ise o dönemin başkanı Lyndon Johnson, her yıl haziran ayının üçüncü pazar gününün Babalar Günü olarak kutlayacağını açıklayan bir bildiri yayınladı.
Katoliklerin Babalar Günü’ne getirdikleri yorum ise diğer araştırmacılardan çok farklı. Onlar bu kutlamayı dini açıdan ele alıp Peygamberleri Hazreti İsa‘nın babası anısına, Mart ayının 19’unu St. Joseph Günü adı altında babalarına armağan ediyorlar.
Dünyanın farklı yerlerinde farklı tarihlerde kutlanan bu günde, genellikle baba, amca ve büyük babalara duyulan sevginin ifadesi olarak çeşitli hediyeler veriliyor. Bazı ülkelerde ise Babalar Günü diğerlerinden farklı kurtlanıyor. Örneğin Almanya:
ALMANYA’DA ERKEKLERİN GÜNÜ
Paskalya bayramından sonraki 40. gün, İsa Peygamber’in Urcu anlamına gelen dini Christi Himmelfahrt bayramı. Bu bayram, Pantkot yortusundan dokuz gün önceki Perşembe gününe rastlar. Almanya’da bu dini bayram aynı zamanda Babalar Günü olarak kutlanıyor.
Erkeklerin günü olarak adlandırılan bu günde atlı arabalar, bisikletler ve hatta el arabaları ile geziler düzenleniyor, partiler verilerek genç yaşlı herkes eğleniyor.
Babalar Gününü Haziran ayının ikinci Pazar günü kutlayan Avusturyalılar ise, bu özel günde babalarına hediye almak yerine ‘Erkekler Partisi’ adı altında eğlenceler düzenliyor.
Bu arada bazı ülkelerde Babalar Günü resmi tatil ilan edilmiş. Kore de bu ülkelerden biri. Ülkenin güneyinde bu gün erkek partileriyle kutlanıyor.