Türkiye, bundan 10 yıl önce Marmara’da yaşanan ve 17 bin 480 kişinin hayatını kaybettiği depremi anıyor. Marmara depremi, dünyanın en aktif deprem kuşaklarından birinde yer alan Türkiye’de yaşanan ne ilk depremdi, ne de son. Ülkemiz bugüne kadar onlarca büyük deprem geçirdi. İşte o depremlerden bazıları:
Dünyanın en aktif deprem kuşaklarından birinde yer alan Türkiye’de, ölçümlerin yapılmaya başladığı 1900 yılından bu yana en şiddetlisi 7.9 olarak kaydedilen 90 büyük depremde, resmi verilere göre 82 bin 372 kişi hayatını kaybetti.
Geçen yüzyılda ülkede kaydedilen en yıkıcı deprem, 26 Aralık 1939 tarihinde Erzincan‘da meydana geldi. Kış şartlarının yaşandığı bu dönemde 32 bin 962 vatandaş hayatını kaybetti. Yurt çapında ulusal yasın ilan edildiği depremde, yıkımın yanı sıra soğukla da mücadele eden depremzedelere, ancak iki gün sonra ulaşılabildi. Bu trajedi, Türkiye’nin deprem gerçeğiyle yüzleşmesine yol açarken, ilk kez alınacak önlemlerin tartışılmasına başlandı. Ancak önlemler bazında kayda değer düzenlemeler gerçekleştirilemedi.
Bu depremin ardından 1942’de Tokat Erbaa‘da 3 bin, 1943’te Samsun‘un Ladik ilçesinde 4 bin, 1944’de Bolu Gerede-Çerkeş‘de 3 bin 959 kişinin hayatına mal olan 7.2 aletsel büyüklüğünde 3 büyük deprem ülke gündemine girdi.
Muş Varto‘da 1966 yılında 6.9 büyüklüğünde kaydedilen depremde 2 bin 396, Kütahya Gediz‘de 1970 yılında 7.2 büyüklüğündeki depremde 1086, Diyarbakır Lice‘de 1975 yılında 6.6 büyüklüğündeki depremde de 2 bin 385 vatandaş kaybedildi.
Sonraki yıllarda 1976 Van Muradiye’de 7.5 büyüklüğündeki depremde 3 bin 840, 1983’de Erzurum ve Kars‘ta 6.9 büyüklükte depremde 1155, 1992 Erzincan‘da 6.8 büyüklüğündeki depremde de 653 yurttaşını yitiren Türkiye, 1999 yılına gelindiğinde Marmara depremi olarak anılacak Gölcük merkezli 7.8 büyüklüğündeki sarsıntıyla uyandı. Bu depremde, resmi kayıtlara göre can kaybı bilançosu, 17 bin 480 oldu. Aynı yıl içinde 763 vatandaş da, Düzce‘de 7.5 büyüklüğünde meydana gelen depremde can verdi.
Türkiye’de Yaşanan Diğer Büyük Depremler
• 28 Nisan 1903 – Malazgirt: Sismik aletlerle ölçülen ilk depremlerden biri olan bu depremde 2 bin 626 kişi yaşamını yitirdi. Depremin büyüklüğü 6,7 olarak belirlendi.
• 9 Ağustos 1912 – Mürefte: Büyüklüğü 7,3 olan bu depremde 216 kişi yaşamını yitirdi, 466 kişi de yaralandı.
• 6 Mayıs 1930 – Hakkâri: Hakkâri’nin sınır bölgesinde gerçekleşen bu depremde 2 bin 514 kişi öldü. Depremin büyüklüyüyse 7,2’ydi.
• 26 Aralık 1943 – Tosya/Ladik: 2 bin 824 kişinin yaşamına mal olan bu depremin büyüklüğü 7,2 olarak ölçülmüştü.
• 1 Şubat 1944 – Bolu/Gerede: 7,2 büyüklüğündeki depremde 3 bin 959 kişi öldü, çok sayıda insan evsiz kaldı.
• 31 Mayıs 1946 – Varto/Hınıs: Yazın başlangıcında yaşanan bu depremde 839 kişi yaşamını yitirdi, 349 kişi yaralandı.
• 24 Aralık 1976 – Çaldıran/Muradiye: Yaşanan en büyük depremlerden biri olan bu depremin büyüklüğü 7,2 olarak ölçüldü. Can kaybı 3 bin 840‘tı. 497 kişi yaralandı, birçok kişi evsiz kaldı.
• 1 Kasım 1995 – Dinar: 5,9 büyüklüğündeki depremde ölü sayısı 94.
• 27 Haziran 1998 – Ceyhan: 6,3 büyüklüğündeki deprem başta Ceyhan olmak üzere bütün Adana’yı etkiledi. 84 kişinin hayatını yitirdiği depremde 310 kişi yaralandı, yüzlerce ev hasar gördü.
• 17 Ağustos 1999 – Kocaeli: Türkiye’nin yaşadığı en büyük felaketlerden biri de Kocaeli’nde yaşanan 7.4 büyüklüğündeki deprem oldu. 1939 Erzincan depreminin ardından yaşanan bu en büyük depremde, 17 bin 127 kişi hayatını kaybetti, 43 bin 953 kişi de yaralandı.
• 1999 – Bolu Düzce: 7.2 büyüklüğündeki depremde, 845 kişi öldü, 4 bin 948 kişi de yaralı olarak kurtuldu.
•2000 – Çankırı: Yeni yüzyılın ilk depremi 6.1 büyüklüğünde gerçekleşti. 2 kişinin hayatını kaybettiği depremde, bin 766 kişi de yaralandı.
•2000 – Afyon: 5.8 büyüklüğündeki depremde 6 kişi öldü, 547 kişi de yaralandı.
•2003 – Tunceli: Deprem 6.2 şiddetinde gerçekleşti, bir kişi hayatını kaybetti, 7 kişi de yaralandı.
•2003 – Bingöl: 6,4 büyüklüğündeki depremde ölü sayısı 176, yaralı sayısı 520.
•2004 – Erzurum: 5,1 büyüklüğündeki depremde ölü sayısı 9, yaralı sayısı 20.
•2004 – Ağrı: 5,1 büyüklüğündeki depremde ölü sayısı 18, yaralı sayısı 32.
•2005 – Hakkari: 5,5 büyüklüğündeki depremde ölü sayısı 2, yaralı sayısı 5.”
•2010 – Elağız depremi 51 ölü, 74 yaralı, şiddeti 6.0
•23 Ekim 2011 – Van depremi 601 ölü, 4152 yaralı