Adil Gür‘ün sahibi olduğu A&G Araştırma şirketi 28 ilde bin 817 kişiye ‘Telefonların dinlenmesi doğru mu?’ ve ‘Tedirgin misiniz’ diye sordu. Sonuç: Her üç kişiden biri dinlendiğini düşündüğü için korkuyor. Bu sayı 17 milyon kişi ediyor.
Türkiye’nin gündeminden ‘telefon dinleme’ haberleri düşmüyor. Geçtiğimiz hafta, önce İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Aykut Cengiz Engin‘in, ardından da Yargıtay’ın santral telefonlarının dinlendiği ortaya çıktı. Büyük gürültü koparan bu iddialar üzerine Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ‘Ben de 6 aydır dinleniyorum’ açıklaması yaptı. Ergenekon iddianame ve eklerinde de Türkiye’de çok uzun süredir illegal dinlemelerin yapıldığı belgelendi. Akşam gazetesinin haberine göre, tartışmalar bu kadar sıcakken, Adil Gür’ün sahibi olduğu A&G Araştırma Şirketi 28 ilde bir anket yaparak, bin 817 kişiye telefon dinlemeleriyle ilgili sorular soruldu. 14 – 16 Kasım tarihleri arasında yapılan ankette bu şehirlere bağlı 102 mahalle ve köye gidildi, 903 kadın, 914 erkekle görüşüldü.
MİLYONLARCA İNSAN TEDİRGİN
A&G Araştırma Şirketi’nin sahibi Adil Gür, 18 yaş ve üstü yetişkin nüfusun yüzde 15,6’sının (yaklaşık 7,8 milyon kişi) telefonlarının dinlendiğini ve bu nedenle telefonla konuşurken tedirgin olduğunu söylüyor. Gür’e göre ‘Zaman zaman tedirginlik duyuyorum’ diyenlere yüzde 18 de eklediğinde, yetişkin her 3 kişiden biri (16 ila 17 milyon) bu ülkede paranoya yaşıyor.
CHP VE DTP’Lİ SEÇMEN TEPKİLİ
Adil Gür, araştırmaya göre ‘güvenlik gerekçesiyle bile olsa’ insanların özel konuşmalarının dinlenmesini ve kaydedilmesini doğru bulmadığını belirterek ‘Kadınlar, gençler ve eğitimliler genel ortalamanın üzerinde telefon dinlemelerini yanlış buluyor. Tüm siyasi partilerin seçmenleri telefonda özel konuşmaların dinlenmesini yanlış bulmakla beraber en fazla CHP ve DTP seçmeni karşı çıkıyor’ dedi.
KORKU İKİ YILDA İKİ KAT ARTTI
Gür, sonuçları şu sözlerle değerlendirdi: ‘Erkekler, eğitimliler, metropollerde ve kentlerde yaşayanlar telefonda konuşurken daha fazla tedirginlik duyuyor. Telefonda en az tedirginlik duyduğunu söyleyenlerse AKP ve SP seçmeni. Aynı soruları bir yıl önce Ağustos 2008’de yine yöneltmiştik. Kamuoyu dinlemelerin yanlış olduğunu neredeyse bugüne yakın oranda o gün de belirtmişti. Bir yılı aşkın sürede kamuoyunun düşüncelerindeki en önemli fark, paranoya yaşayanların oranındaki ciddi artış. Dinlendiğimi düşünüp tedirgin oluyorum diyenlerin oranı neredeyse iki katına çıkmış.’
YOKSA BİRİ BİZİ İZLİYOR MU?
– Soru: ‘Telefonla konuşurken tedirgin misiniz?’
l Genel cevaplar:
% 15,6 – Evet
% 18 – Bazen
% 66,4 – Hiçbir zaman
l Erkekler ne dedi?:
% 18,2 – Evet
% 19,2 – Bazen
% 62,6 – Hiçbir zaman
l Kadınlar ne dedi?
% 12,7- Evet
% 16,8 – Bazen
% 70,5 – Hiçbir zaman
EĞİTİMLE KUŞKU ARTIYOR
‘Telefonla konuşurken tedirgin misiniz?’ sorusuna ‘Evet’ yanıtı verenlerin eğitim düzeyleri şöyle:
% 13,9 – ilkokul mezunu
%15,3 – lise mezunu
% 19,7 – üniversite mezunu
AKP SEÇMENİ RAHAT
‘Telefonla konuşurken tedirgin misiniz?’ sorusuna partilere göre seçmenlerin verdiği yanıtlar şöyle:
AKP
% 9,4 – Evet
% 16,7 – Bazen
% 73,9 Hiçbir zaman
CHP
% 18,7 – Evet
% 20,2 – Bazen
% 61,1- Hiçbir zaman
MHP
% 17,8 – Evet
% 17,8 – Bazen
% 64,4 – Hiçbir zaman
DTP
% 27,1 – Evet
% 16,7 – Bazen
% 56, 3 Hiçbir zaman
SP
% 66,7 – Hiçbir zaman
RAHATSIZ OLMAYANLAR
‘Telefon dinlemeleri doğru buluyor musunuz?’ sorusunu seçmenler şöyle yanıtladı:
AKP
% 31,8 – Evet
% 55,7 – Hayır
CHP
% 16,2 – Evet
% 81,0 – Hayır
MHP
% 31,7 – Evet
% 60,2 – Hayır
DTP
% 15,4 – Evet
% 78,8 – Hayır
SP
% 31,6 – Evet
% 63,2 – Hayır
Yüzde 66 DİNLEMEYE KARŞI
Soru: Telefon dinlemelerini doğru buluyor musunuz?
l Genel cevaplar:
% 66 – Doğru bulmuyorum
% 25,5- Doğru buluyorum
% 8,7 – Fikrim yok.
l Kadınlar ne dedi?
%67,1 – Doğru bulmuyorum
% 21,2 – Doğru buluyorum
%11,7 – Fikrim yok
GENÇLER DAHA KATI
‘Telefon dinlemelerini doğru buluyor musunuz?’ sorusuna verilen yanıtlar yaşa göre de değişiklik gösteriyor. 27 yaş ve alt gruptakiler yüzde 24,9 ‘Evet’ derken, 69,4 ise ‘Hayır’ yanıtını verdi. 28 -43 yaş grubu arasında ‘Evet’ diyenlerin oranı 26,1, ‘Hayır’ diyenler ise 66,4. 44 yaş grubunda ‘Evet’ 25,4, ‘Hayır’ 62,0 çıktı. Eğitim seviyesi yükseldikçe de ‘Hayır’ oranı arttı. İlkokul mezunlarının yüzde 28,0’ı ‘Evet’, 57,7’si ‘Hayır’ dedi. Ortaokul-lise mezunlarında ‘Evet’ oranı 24,0, ‘Hayır’ ise 69,8. Üniversite mezunlarının yüzde 24,4 ‘Evet’, yüzde 71,3’ü ise ‘Hayır’ yanıtı
verdi.
ERGENEKON’LA BAŞLADI
A&G 2008 yılında Ergenekon operasyonlarından sonra da ‘Dinleme’ anketi yaptı. ‘Dinlemeleri doğru mu?’ sorusuna iki yıl önce ‘Evet’ diyenlerin oranı 28,4, ‘Hayır’ diyenler ise 65,8’di. ‘Telefonda konuşurken dinlendiğimi düşünüp tedirgin oluyorum’ diyenlerin oranı da bir yılda iki katına çıktı. Ağustos 2008’te bu soruya katılımcıların yüzde 8,4’ü ‘Evet’, yüzde 73,4 ise ‘Hiçbir zaman’ yanıtını vermişti.
Not: Haberin resminde Radikal gazetesinden Selçuk Demirel’in dinlemeyle ilgili çizimi alıntılanmıştır.