Fizik Mühendisleri Odası (FMO) İkinci Başkanı Süreyya Çetin Tekin, bahar mevsiminin gelmesiyle, yağmurlu havalarda hareket etmek, koşmak ve motosiklet kullanmanın yıldırım çarpmalarına davetiye çıkarttığını belirterek, “Dışarıda bir yerde beklemek zorunda kaldıysanız ayakları mümkün olduğunca birleşik tutmalıyız. Ayaklar ne kadar açık olursa yıldırımın topraktan gelen etkisi o kadar artar” dedi.
Tekin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, açık alanda yıldırımdan korunmanın zor olduğunu ancak alınacak birkaç basit önlemle yıldırım düşmesi sonucu meydana gelecek zarardan korunmanın mümkün olabileceğini kaydetti. Tekin, “Bilindiği gibi bahar aylarındayız. Bu aylar yağmurun çok yağdığı ve dolayısıyla yıldırım düşmesinin çok yaşandığı aylar. Yıldırımlı havalardan korunmak için bazı tedbirler uygulanır. Yapıların tesislerin korunması için paratoner dediğimiz cihazları kullanırız” diye konuştu.
Açık alanda bulunan kişilerin kendilerini yıldırıma karşı korumalarının son derece zor olduğunu ancak bunun için birkaç tedbir uygulanabileceğini vurgulayan Tekin şunları kaydetti:
“Yıldırımlı ve açık havada hareket etmek, koşmak, motosiklet kullanmak yıldırım çarpmalarına davetiye çıkartıyor. Yıldırımlı havada hareket halinde olmak koşmak hele motosikletle gitmek gibi hızlı hareket halinde olmak etrafta elektriksel yüklerin oluşmasına sebep olarak yıldırımı davet eden bir etki oluşturur. Yakın zamanda Kerim Şevket Ökten motosikletiyle giderkenyıldırım çarpması sonucu vefat etti. Onun gibi açık havada bulunan çobanlar askeri birliklerdeki askerlerimiz yıldırımdan zarar gördü.”
Açık alanda ayaklar birleşik tutulmalı
Ağaç altında, saçak altında veya yıldırımın düşmesi muhtemel yerlerin yakınında bulunmanın da tehlikeli olacağına dikkati çeken Tekin, “Yıldırım düştüğü yerde belli bir alan içerisinde etkili olduğu için etki alanında bulunan canlılara da zarar verebiliyor. Yıldırımlı havalarda mümkün olduğu kadar kapalı alanlarda beklemek, yıldırımlı havanın etkisinin geçmesini beklemek en geçerli yoldur. Aksi takdirde açık alanda yıldırımdan korunmak çok zor olur. Zorunluluk halinde dışarıda olunması gerektiği durumlarda ise mümkün olduğu kadar ayak arasını açmamak gerekir. Dışarıda bir yerde beklemek zorunda kaldıysanız ayakları mümkün olduğunca birleşik tutmalıyız. Ayaklar ne kadar açık olursa yıldırımın topraktan gelen etkisi o kadar artar. Bu etkiden dört ayakları olduğu için hayvanlar çok zarar görür” diye konuştu.
Otomobil üzerine yıldırım düştüğünde ise içerisindekilerin herhangi bir zarar görmeyeceğini ifade eden Tekin, arabanın faraday kafesi şeklindeki yapısının üzerine düşen yıldırımı ıslak lastikler vasıtasıyla topraklandığını belirtti.
Binalarda kullanılan paratoner sistemlerinin de yüzde 100 yıldırıma karşı koruma sağlamayacağını kaydeden Tekin, “Bu sistemler, bina içerisindeki canlıların zarar görmesini engelleyebilir fakat oluşacak iç yıldırımdan elektronik eşyalar etkilenecektir. Elektronik eşyaları yıldırımın etkisinden korumak için elektrik devrelerine konan yıldırımın etkisiyle oluşan kötü enerjiyi tutup emen veya toprağa veren özel elemanlar kullanılır” şeklinde konuştu.