Akdeniz’de caretta carettaların en önemli yuvalama alanı olan Antalya Belek Turizm Merkezi’nde yavru kaplumbağaların maviliklere uzanan yolculuğu sürüyor.
Hacettepe Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) Başkanı Ali Fuat Canbolat başkanlığında hazırlanan Deniz Kaplumbağaları İzleme ve Koruma Projesi ile Belek’teki yumurtlama sahaları öğretim görevlileri ve 35 gönüllü öğrenci tarafından korunuyor.
Mayıs ayının ortalarında caretta carettaların sahile çıkarak yumurta bırakmasıyla başlayan, eylül ayının sonuna kadar da yavruların yuvadan çıkmasına kadar uzanan süreçte, nesli tükenme tehdidiyle karşı karşıya olan deniz kaplumbağalarının popülasyonunun artırılması amaçlanıyor.
Sabah saatlerinde bölgeye gelen Antalya Valisi Münir Karaloğlu da EKAD Başkanı Canbolat eşliğinde yavru kaplumbağaların denize ulaşma süreçlerine şahitlik etti. Yuvalama alanlarını inceleyen Karaloğlu, gönüllü öğrencilerin çalışmaları hakkında bilgi aldı.
Karaloğlu, burada gazetecilere yaptığı açıklamada, caretta carettaların dünyada nesli tehlike altında olan ve kırmızı listede bulunan türlerden olduğuna dikkati çekti. Antalya’da yuvalama alanları sayısının artmasının hem kent hem de insanlık için önemli olduğuna işaret eden Karaloğlu, ‘Yuva sayısının artması insanımızda çevre bilinci ve kendisinin dışında doğada var olan canlıların yaşam ve üreme hakkına olan saygıyı gösteriyor. Biz caretta carettaları önemsiyoruz. Evreni beraber kullandığımız canlıların yaşam haklarına saygılı bir nesil yetiştirmeyi önemsiyoruz. Bölgede gençlerimizin daha bilinçli olmasını istiyoruz. İnsanımız bu sahilleri kullanacak ama kullanırken yalnız olmadığına dikkat etsin, bilsin.’ dedi.
‘Caretta carettaların da valisi’
Vatandaşların, caretta carettaların mucizevi bir mücadele verdiğinin bilincinde olması gerektiğini anlatan Karaloğlu, ‘İlin valisi olarak sadece insanların değil bu kentte yaşayan bütün canlıların, carettaların da valisi olarak bölgeyi ziyaret ettim. Şimdi olağanüstü yetkimiz de var. Bu söylediklerimizi olağanüstü hal valisi şeyiyle de vatandaşlarımız alsın. Lütfen carettaların yaşama, üreme mücadelesine daha saygılı bir toplum haline gelebilirsek dünya daha yaşanabilir hale dönüşebilir.’ diye konuştu.
EKAD Başkanı Canbolat ise Belek adı geçince insanların aklına turizm ve golf sahalarının geldiğini, aslında bölgenin Akdeniz’deki en önemli caretta caretta yuvalama alanı olduğunu vurguladı.
Her sabah saat 04.00’de başlayan çalışma temposuyla 30 kilometrelik sahilin tarandığını aktaran Canbolat, sözlerini şöyle sürdürdü:
‘Burada gönüllü öğrencilerimiz büyük bir emek gösteriyor. İnsan kaynaklı bazı sıkıntılarımız ne kadar çaba göstersek de oluyor. Işık kaynaklı olumsuzluklar var. Işık yumurta bırakmak isteyen ergin bireylerin sahilden uzaklaşmasına, yuvadan yavruların da denizi bulamamasına neden oluyor. Turizm tesislerinin olduğu alanlarda şezlong ve şemsiyelerin dizilişi yavru carettalar için büyük engel teşkil ediyor. Sahile giren motorlu araçlar da yuvaların zarar görmesine neden oluyor. İnsanlar daha hassas olmalı.’
Deniz kaplumbağalarının 200 milyon yıldır yaşamasının nedeninin kendine yaşam alanı bulacak dinamiklikte ve hareketlilikte canlılar olmasından kaynaklandığının altını çizen Canbolat, şunları kaydetti:
’20 yıl önce bölgedeki yuva sayısı 500 civarındaydı. Şuanda 2 bin 500’ü geçmiş durumdayız. Yuvalama açısından 5 kat arttı ve Akdeniz ülkelerindeki en büyük yuvanın bulunduğu bölge haline geldi, Bu artış ‘Biz koruduk, her şeyi güzel’ yaptık anlamında asla değil. Bizim katkımız mutlaka vardır ama bu popülasyonun artmasının başka önemli nedenleri var. Akdeniz popülasyonunu bir bütün olarak düşünmek gerekiyor. Kuzey Afrika ülkelerinde de yuvalamalar var. Küresel ısınmayla ilgili bir durum. Kuzey Afrika popülasyonunun küresel ısınmayla birlikte bizim sahile gelmeye başladığını düşünüyoruz. Belki de küresel ısınma devam ettikçe Akdeniz’den Ege’ye gidecek.’