Ev tekstilinde gelişmekte olan bir ülkeyiz ve artık tekstil modasını daha çok takip ediyoruz. Bunları biz değil, tasarımcıları söylüyor. Kimler mi onlar?
Sahi, neden tanımıyoruz nevresimden, mutfak önlüğüne evlerimizi tasarımlarıyla süsleyen gizli yetenekleri?Rengârenk kalemler, numune kumaş parçaları, moda dergileri, renk kartelaları ve üst üste yığılmış çizimlerin dağıttığı geniş bir oda…
İçeride kendini işine adamış genç bir tasarımcı. Sabahtan beri oturmuş, belki on yıldır biriktirdiği gazeteleri, dergileri arşivine kaldırıyor. Yalnızca trendleri yansıtan moda haberleri yok içinde. Ekonomi, siyaset, gündem her alandan yazıları derlemiş.
Gerekçesini şöyle anlatıyor: "İyi bir tasarımcıysanız dünyadaki eğilimlerin kokusunu çok önceden almaya başlarsınız. Bugün bizi besleyen şeyler geleceğin temellerini oluşturuyor. O yüzden gündemi çok iyi anlamak gerekiyor."
Gözünüzde giyim modasına yön veren ünlü bir tasarımcı canlandı değil mi? Sözünü ettiğimiz kişinin aslında bir ev tekstili tasarımcısı olduğu aklımızın ucundan geçmez. Birçok ev tekstili markasının oluşmasında emeği olan, pek çok nevresim, havlu, bornoz, yatak örtüsünde imzası bulunan Cenk Mommarje’den bahsediyoruz. Peki, bu kadar başarılı işler yapmasına rağmen neden onu tanımıyoruz?
Öyle ya, pek çok modacının adını, yaşadığı şehri, hatta gezdiği mekânları dahi biliriz. Kıyaslanır mı demeyin, artık ev tekstiline de en az giyim kadar önem veriliyor. Markaların her sezon hazırladıkları koleksiyonlarda yer alan havlu, nevresim, rengârenk önlüklerin, peçetelerin, masa örtülerinin ciddi takipçileri ve tutkunları var.
Sektörde son yıllardaki gelişmeler malum. Var olan markaların yanı sıra pek çok firma, ürünleri arasına ev tekstilini de ekledi. Her sezon yeni bir koleksiyon görücüye çıkıyor. Ev tekstili tasarımcıları, sihirli bir el gibi koleksiyonlara dokunup geri plana çekilmeyi mi tercih ediyor dersiniz? Yoksa sektör mü tasarımcısına vefasız? Belki bunun da cevabını alırız umuduyla onların kapısını çaldık. Evlerin görünmeyen kahramanlarıyla hikâyelerini ve ev tekstilindeki gelişmeleri konuştuk.
Biz de modacılar gibi yılda iki koleksiyon hazırlıyoruz
English Home’da koleksiyonlar ‘mutfak’, ‘yatak odası’ ve ‘perde, döşemelik kumaş, halı, kilim’ gibi ürünleri kapsayan üç ayrı kategoride hazırlanıyor. Kategori yöneticileri Gülsün Sertay, Nihal Kaya ve Nihan Atasagun ile bir araya geldik.
Üçü de senede iki koleksiyon hazırlıyor. "Bir ev tekstili tasarımcısının günü nasıl geçiyor acaba?" Cevabını şöyle veriyorlar: "Oldukça yoğun. Üreticilerle sürekli diyalog halinde olup ne istediğimizi anlatıyoruz. Ayrıca son yenilikleri öğrenmemiz gerekiyor. Sektörde yerli, yabancı hemen hemen tüm yayınları eksiksiz takip ediyoruz. Fuar ziyaretlerimiz de çok fazla. Yurtdışına gözlem maksatlı ziyaretlerimiz oluyor."
Üretimin yanında markalaşma süreci de paralel gelişiyor ve böylece özel tasarımların önemi ve değeri artıyor onlara göre. Bu yüzden önümüzdeki dönemde tasarımlarda daha güçlü örnekler ve ismi öne çıkan tasarımcılar çıkacağı görüşündeler.
Ancak ev tekstilinin tasarımcıyı sınırlayan bir yanı olduğunu belirtmeden geçmiyorlar: "Ev tekstili mobilya, cam, seramik gibi alanlarda daha kült tasarım imkânı olmasının yanında, fonksiyonelliğin ön planda olması ve yıpranma sürecinin çabukluğu nedeniyle tasarımcıların direkt ilgisi anlamında sınırlayıcı oluyor. Burada kült tasarımlar yerine, şık ürünlerden bahsetmek daha uygun."
Komşularım nevresim tasarladığımı bilmiyor
Denizli’de yaşayan ev tekstili tasarımcılarından biri de Belkıs Bayan. 10 yıldır U.S. Polo Home’un koleksiyonlarını hazırlıyor. Markanın tüm ev tekstili ürünlerinde onun imzası var. Ancak senelerdir tanıdığı komşuları bile ne iş yaptığını bilmiyor, öğrenince şaşkınlıklarını gizleyemiyorlarmış. Yani o tam bir gizli kahraman!
Denizli’de, yeşillikler içinde bahçeli bir evde yaşıyor. Evi aynı zamanda iş yeri, gününün tümü burada geçiyor, tasarımlarını evinde yapıyor. Markanın son katalog çekimleri bahçesinde yapılmış. Bir ev tekstili tasarımcısının kendi evine yaklaşımı nasıldır diye merak ediyoruz. Tercihi sadelikten yana, abartıyı sevmiyor. Tek takıntısı duvar boyası, sıkça değiştiriyor. Belkıs Bayan’a göre ev tekstilinde artık modayı takip eden bir ülkeyiz.
15 yıl önce Fransa’dan dönüş yapan Bayan, geldiğinden bu yana çok şeyin değiştiği görüşünde: "O zamanlar fazla ev tekstili tasarımcısı yoktu. Çünkü Türkiye’de özel koleksiyon hazırlanmıyordu. Müşteriler yurtdışından geliyor, ellerindekini yaptırıyordu. Ama dönem o kadar değişti ki, artık firmalar koleksiyon çıkarıyor."
Nakış sorumlusu olarak işe başlamış
Ev tekstili deyince akla ilk gelen isimlerden biri Cenk Mommarje. Eğitimini ‘tekstil sanatları ve moda’ bölümünde tamamladıktan sonra bir firmada nakış-tasarım sorumlusu olarak çalışmaya başlar. Bu dönemde bir iş için Denizli’ye düşer yolu, bir daha da dönmez.
Havlu, bornoz gibi banyo ürünleriyle başlar, ardından yatak grupları (nevresim, yatak örtüleri vs.), mutfak ve perde gelir. D and D Collection Towel, Vakko, Unique Art, Priapos Home, Evita, Verdi Home, Issimo ve Sarev gibi markaların ev tekstili çalışmalarına önemli katkıları olur. Yurtdışında fuarlar için koleksiyonlar hazırlar.
Şimdilerde kendi markası ‘Cenk Mommarje Home’un hazırlığı içinde. Senelerini bu işe veren tasarımcı, sektörde yenilikçi kimliklere çok fazla yer verilmemesinden şikâyetçi. Giyim firmalarında en az üç tasarımcı varken, ev tekstilinde aynı durum söz konusu değil. Özgün tasarıma kapılarını açan çok az firma var.
Bir sitemi de tasarımlarının taklit edilmesi üzerine: "Türkiye’de tekstilin yüzde 80’i kopyacılıkla ilerliyor. Ev tekstilinde bu oran belki daha yüksektir. Telif hakları çok da uygulanmıyor ülkemizde. Bana bugüne kadar bir tasarımcı olarak telif ödeselerdi herhalde Türkiye’deki sayılı zengin tasarımcılardan biri olurdum."
Zaman