Yeryüzünde, yer altında belirli bir yatak içinde, eğim boyunca sürekli veya zaman zaman akan suya akarsu denir.
Akarsularımızın genel özellikleri
Türkiye’nin bir yarım ada olması ve dağların uzanış biçiminden dolayı akarsularımızın boyları kısadır.
Dağların fazla olmasından dolayı akış hızları (debileri) fazladır.
Rejimleri yani mevsimlere göre akımı düzensizdir (Karadeniz Bölgesi akarsuları hariç.).
Ulaşım için elverişli değildirler.
Enerji için elverişlidirler.
İşte bölgelere göre Türkiye’de bulunan akarsuları
Karadeniz Akarsuları
Yatak eğilimleri, hidroelektrik enerji, aşındırma güçleri fazladır. Dar ve derin vadi içinde akmaktadır.
• Kızılırmak
• Yeşilırmak
• Bartın Çayı
• Kelkit çayı
• Filyos
• Doğankent çayı
• Çoruh
• İyidere
• Fırtına deresi
Akdeniz Akarsuları
En fazla akım kış aylarındadır. Ancak Manavgat, Eşen gibi akarsular karstik kaynakla beslendiği için yaz aylarında da akımları gürdür.
• Dalaman çayı
• Eşen çayı
• Manavgat
• Aksu
• Köprü
• Seyhan
• Ceyhan
• Asi
Ege Akarsuları
Eğimi, enerji potansiyeli ve aşındırması az olan akarsulardır. Menderes çizerler ve vadi tabanları geniştir.
• Bakırçay
• Gediz
• Büyük Menderes
• Küçük Menderes
Marmara Akarsuları
Eğilimleri azdır. Dolayısıyla hidroelektrik potansiyelleri azdır.
• Meriç (Ergene)
• Sakarya
• Susurluk
• Orhaneli çayı
• Nilüfer çayı
• Gönen çayı
İç Anadolu Akarsuları
Sel rejimi özelliği olan akarsulardır. İlkbahar en fazla akıma ulaştıkları dönemdir.
Çarşamba suyu
Porsuk
Sakarya
Kızılırmak
Zamantı çayı
Doğu Anadolu Akarsuları
Kış aylarında yağışın kar şeklinde olması sonucu akımın en az olduğu dönem de kış aylarıdır.
• Fırat
• Aras
• Kura
• Karasu
• Murat
• Dicle
• Arpaçay
• Zap suyu
Güneydoğu Anadolu Akarsuları
Bu bölgede akarsular derin vadi içinde akar. Bu yüzden bölgede sulamadan direk olarak yararlanılmaz. Bu yüzden genelde baraj üzerinden sulama olur.
• Fırat ( Doğu Anadolu’da başlayıp Güneydoğu Anadolu’dan geçtiği için hem Doğu Anadolu Hem de Güneydoğu Anadolu’da da bulunmaktadır.)
• Dicle ( Doğu Anadolu’da başlayıp Güneydoğu Anadolu’dan geçtiği için hem Doğu Anadolu Hem de Güneydoğu Anadolu’da da bulunmaktadır.)